Bağımlılık; kişinin kullandığı bir alkol, madde, nesne veya yaptığı bir davranış üzerinde kontrolünü kaybetmesidir. Kontrolsüzce kullanılan her madde ya da gerçekleştirilen her davranış bağımlılık oluşturma riski taşır. Kişiler hayatta birçok şeye karşı bağımlı olabilir. Örnek: madde, alkol, sigara, kumar, teknoloji, herhangi bir eşya veya davranış.
Bağımlılık birçok faktörün etkileşimi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. İnsan doğduğu andan itibaren öğrenmeye ve kendini dış dünyanın etkilerine açmaya başlar. Bu süreçte maruz kaldığı durumlardan kendini koruyacak başa çıkma mekanizmaları geliştirme durumundadır.
Geliştirdiği bu başa çıkma yöntemi sağlıklı mı yoksa sağlıksız mı? Bu büyük ölçüde yaşadığınız çevreden, ebeveynlerinizin düşünce tarzından ve sosyokültürel çevrenizden etkilenir. Ebeveynlerin çocuklarına yönelik sağlıksız tutumları, ailede bağımlılık öyküsü, riskli arkadaş seçimleri, kötü eğitim deneyimleri ve toplumun bağımlılık algısı risk oluşturabilecek faktörlerdir.
Bu nedenle bağımlılığın gelişim sürecinden bahsederken kişiyi çocukluktan, hatta erken çocukluktan itibaren düşünmek gerekir. Bu sürecin aile, sosyal ve kültürel özellikleri de dikkate alınan bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmesi gerekmektedir.
Kimler Bağımlı Olabilir?
Herkes bağımlı olabilir. Bağımlılık sürecini etkileyen birçok faktör vardır. Kişinin genetik yapısı, cinsiyeti, önceden var olan ruhsal hastalık, dürtüsellik ve yenilik arayışı gibi kişilik özellikleri, kişinin yaşadığı ortam, kaotik bir ev ortamı, aile içinde ebeveynin uyuşturucu kullanımı, ebeveynin uygun denetim eksikliği, olumsuz çocukluk dönemi bağımlılığın gelişimini etkiler.
Bağımlılık Türleri;
Alkol Bağımlılığı
Kumar Bağımlılığı
Sigara Bağımlılığı
Çocuk ve Gençlerde Madde Bağımlılığı
Ayrıca Davranışsal Bağımlılıklar Aşağıda Sıralanmıştır;
İnternet/Teknoloji Bağımlılığı
Alışveriş Bağımlılığı
Seks (Sex) Bağımlığı
İlişki Bağımlılığı
Yeme Bağımlılığı
Eş Bağımlılık
Bağımlılık türlerini genel bir çerçevede değerlendirecek olursak farklı bağımlılık türleri olduğunu söyleyebiliriz. Bu nedenle kişinin uzman bir ekip tarafından değerlendirilmesi, tedavi edilmesi ve kişiye özel bir tedavi planı oluşturulması gerekmektedir.
Bunlar:
Bireysel Psikoterapi
Bağımlılıkla ilgili Grup Terapileri
Etkileşim Grup Terapileri
İlaç Tedavisi
Aile Psikoeğitimleri
Bu makalenin DoktorTakvimi web sitesinde yayımlanması, yazarın açık izniyle yapılmaktadır. Web sitesindeki tüm içerikler, fikri ve sınai mülkiyet mevzuatı kapsamında uygun şekilde korunmaktadır.
DocPlanner Teknoloji A.Ş. web sitesi tıbbi tavsiye sunmaz. Bu sayfanın içeriği, metinler, grafikler, görseller ve diğer materyaller de dahil olmak üzere, yalnızca bilgilendirme amacıyla oluşturulmuştur ve tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini almak amacı taşımaz. Herhangi bir sağlık sorununuzla ilgili şüpheniz varsa, bir uzmana danışınız.