Derya Kuzusu Balıklar

Balıklar ve diğer deniz ürünleri, bitkilerin ekilip yetiştirilmesi ve hayvanların evcilleştirilmesinden önceki dönemlerde de en kolay elde edilen ve en kolay tüketilen böylelikle insanların en eski besin kaynaklarının başında gelen yiyecekler oldukları bilinmektedir. Proteinden zengin diğer hayvansal besinlerle karşılaştırıldığında balıkların yağ içeriği düşüktür, A,B,D vitmainleri ile Selenyum, Iyot mineralleri ise daha yüksektir.

Balık ve özellikle balık yağının (EPA-DHA) bilinen sağlık etkilerine karşın, çeşitli balık türlerinde saptanan, balık adipoz dokusunda birikebildiği de bilinen bazı bileşiklerin kansere neden olma ihtimali son günlerde oldukça fazla tartışılmaktadır. Peki balıkta bulunabilecek bu olası riskler nedeniyle balık tüketiminden kaçınılmalı mı?

Bu zararlı bileşiklere maruz kalmamak için balık tüketmemek bir yol olabilir ancak bu yol balığın sağlık üzerine bilinen faydalarını da göz ardı etmek demektir. Çevre Koruma Ajansı (EPA), 100.000 kişinin, 70 yıl süreyle haftada 2 kez çiftlik somonu yediği bir modelleme de balık tüketimi ile alınacak zararlı bileşiklerin kansere bağlı ölümlere ilave 24 ölüme daha neden olabileceği bununla birlikte kalp hastalıklarına bağlı 7000 ölümü de önleyebileceği bildirilmiştir. EPA, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ve Tıp Enstitüsü (IOM) ve ABD Hastalık Korunma ve Kontrol Merkezleri (CDC)'nin raporları yetişkinlerde balık tüketiminin sınırlandırılması gerektiğine dair kanıta dayalı verilerin yeterli olmadığını bildirmiştir.

IOM gebe ve gebelik ihtimali taşıyan ve emzikli kadınlar ile 12 yaşına kadar çocukların Metil-Civa içeriği yüksek köpek balığı, kılıç balığı, uskumru tüketmemelerini bunun yerine beyaz konserve ton balığı, somon, yayın balığı gibi deniz ürünlerinden haftada 2 kez (340 g) tüketmelerini önermektedir. Türkiye’ye özgü beslenme rehberinde de omega 3 yağ asidinin yüksek olması sebebiyle haftada 2 kez balık tüketimi sağlıklı beslenme önerileri arasında yer almaktadır.

IOM sağlıklı yetişkin kadın ve erkekler ile KVH riski taşıyan bireylerin düzenli olarak balık ve deniz ürünleri tüketebileceklerini, çeşitliliği sağlayarak da zararlı bileşiklerden kaçınabileceklerini belirtmiştir.

Balıkları temizlerken karın ve arka kısımlarındaki yağların alınarak , derisi ayrıldıktan sonra tavada ızgara olarak veya fırında veya buğulama şeklinde pişirilmesi sağlığımız için çok önemlidir.