Psikolojinin İnsan Sağlığına Etkileri

ÇARPINTININ PSİKOLOJİK NEDENLERİ

Kansızlık (anemi), troid bezi hastalıkları, kalp hastalıkları gibi bedensel hastalıklar dışında çarpıntının psikolojik nedenleride vardır.

Hangi Psikiyatrik Hastalıklarda Çarpıntı Psikolojik Nedenlerle Oluşur?

• PANİK BOZUKLUK
• YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU
• AYRILMA ANKSİYETESİ BOZUKLUĞU
• AGORAFOBİ, SOSYAL FOBİ, ÖZGÜL FOBI
• OBSESIF KOMPULSIF BOZUKLUK
• TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU
• DEPRESYON

DEPRESYON NEDİR?

Depresyon tedavi edilebilir ruhsal bir hastalıktır. Her moral bozukluğu, keyifsizlik, mutsuzluk
depresyon değildir. Depresyon tanısı koymak için belirtilerin ısrarcı olması, en az 15 gün boyunca
hemen hemen her gün ortaya çıkması ve bireyin sosyal, mesleki, kişilerarası ilişkilerinde bozulmalara neden olması gerekir.

DEPRESYON BELİRTİLERİ NELERDİR?

Depresyonun çekirdek belirtileri;

• Çökkün-depresif duygudurum
• İlgi istek kaybı

Depresyon diyebilmemiz için çekirdek belirtilerden en az biri olmak koşuluyla en az dört belirtinin
daha tabloya eşlik etmelidir.

• İştah değişiklikleri
• Uyku değişiklikleri
• Enerji azlığı, halsizlik
• Değersizlik, suçluluk duyguları
• Düşünme, hareketler ve konuşmada yavaşlama
• Konsantrasyon güçlüğü
• İntihar düşünceleri, intihar girişimi

PSİKO-ONKOLOJİ NEDİR?

Psiko-Onkoloji kanser hastaları ve yakınlarının yaşam kalitesini etkileyen, psikolojik, sosyal
ve maneviyatla ilgili faktörleri araştırmayı hedefleyen bir alt uzmanlık alanıdır. Psiko-
onkolojinin amacı kanser hastalarının kanserle mücadelesinde, yaşadıkları psikososyal
problemleri, olumsuz davranışları ele alarak onlara ve ailelerine destek vermektir.

Kanser Tanısı Almaya Verilen Psikolojik Tepkiler Nelerdir?

Kanser hastaları
Tanı öncesi tetkik aşamasında

Tanı söylendiğinde
Kanser Tedavileri başladığında

Tedavi bitiminde iyilik haline kavuşunca (iyileşme/remisyon)
Hastalık yeniden tekrarladığında, metastaz yaptığında
Hastalığın son safhalarında (terminal-palyatif dönemlerde)
Çeşitli ve değişik duygusal, ruhsal, davranışsal tepkiler geliştirirler.
Bu tepkiler hastalığın her aşamasında tekrar tekrar yaşanabilir.

Kanser Tanısı Almaya Verilen Psikolojik Tepkiler

• ŞOK OLMA, İNANAMAMA
• İNKAR, HASTALIĞI YOK SAYMA
• ÖFKE
• PAZARLIK
• DEPRESYON

Bu tepkilerin bir kısmı normaldir ve uyuma yöneliktir. Bu tür tepkiler olağan karşılanmalı ve
hastaya destek olunmalıdır.

Uyumu bozan tepkiler daha profesyonel değerlendirme ve sağaltım gerektirir.

Kanser Tanısı Almaya Verilen Psikolojik Tepkiler: İNKAR

• Gerçek, kişinin kabul edemeyeceği, katlanamayacağı kadar ağırsa;
• Kaygı, panik ve çaresizlik duygularını uyandırıyorsa;

Bu durumu hiç olmamış gibi kabul ederek bir bakıma katlanamadığımız duygulardan
kurtuluruz. İnkarın süresi kişiden kişiye değişebilir. Ruhsal olarak hazır hissettiğimiz zaman
hastalıkla ilgili konuşur sorular sorabiliriz.

KANSERE UYUM

Hastalıklar sağlığın kaybıdır.
Her kayıp YAS YAŞANTISINI tetikler.
YAS YAŞANTISINDA öne çıkan duygu KEDER ve ÜZÜNTÜDÜR
YASIMIZI TAMAMLAMADAN HASTALIKLARA UYUM YAPMAMIZ GÜÇLEŞİR.
Tıpkı yas süreçlerinde olduğu gibi, kansere uyumda da hastalar uyum aşamalarını her zaman
sırasına göre yaşamayabilirler; bir aşamadan öbürüne girer çıkarlar, tekrar başa dönebilirler.
Bu döngü uyumun olağan bir özelliğidir.

Kanser Bakımında İletişim

Kanser hastası ve ailesi ile sağlık çalışanları arasında başlangıçta kurulan iyi iletişim, ilerleyen
dönemde hastaların sağaltıma uyumlarını ve işbirliğini arttıran önemli bir unsur haline gelir.
Hasta-hekim arasındaki iyi iletişim ruhsal iyilik hali ve hasta memnuniyetini olumlu
etkilemektedir.