Vajinal Mantar Enfeksiyonu

Vajinal mantar enfeksiyonları (vajinal kandidiyaz) kadınlarda yaygın bir sorundur. Mantar enfeksiyonları çoğunlukla üreme çağında olan kadınlarda görülür. Menopozda ve genç kız çocuklarında daha az sıklıkla görülür. Bir mantar enfeksiyonunun en yaygın belirtileri genital alanda ve vajen çevresinde kaşıntı veya tahriş, idrar yaparken ağrı ve yanma, cinsel ilişki sırasında ağrı, genital alandaki dokuların kızarık ve ödemli görülmesidir. Genelde beyaz topaklı (lor benzeri) veya sulu vajinal akıntı vardır.

Neden?

Mantar enfeksiyonunun nedeni normalde de vajende yaşayan C.albicans ve ya diğer tür mantarların anormal üremesi olarak kabul edilir. Antibiotik kullanımı, hormonlu doğum kontrol ilacı kullanımı, vajinal sünger, diafram, rahim içi araç (spiral) kullanımı mantar açısından risk oluşturur. Bunun dışında gebelik, diabet, bağışıklık sisteminin düşük olması, cinsel aktivite vajinal mantar açısından risk faktörleri arasındadır.

Nasıl tanı konur?

Bir mantar enfeksiyonunu teşhis etmek için doktorunuz vulva ve vajinanızı inceleyecektir. Mantar enfeksiyonunuz olduğu kesinleşene kadar evde tedaviye başlamanız önerilmez.

Tedavisi nasıldır?

Tedavi için ağızdan veya vajinal tablet ve vajinal krem kullanılır. Vajinal krem veya tablet yatmadan vajinanın içine veya vulvaya uygulanır. Bir, üç ve yedi günlük tedaviler mevcut. Tedavinin uzunluğu enfeksiyonun şiddetine bağlıdır.

Peki ne zaman daha iyi hissedeceğim?

Çoğu mantar enfeksiyonu tedaviye başladıktan birkaç gün sonra kaybolur. Ancak enfeksiyon geçtikten sonra bile kaşıntı ve tahriş hissi devam edebilirsiniz. Tedaviyi bitirdikten sonra birkaç gün içinde iyileşemez iseniz doktorunuza ulaşın.

Tekrarlayan vajinal mantara tanı nasıl konur? 

Çoğu vajinal mantar enfeksiyonuna Candida albicans adı verilen bir mantar neden olur. Kalıcı veya tekrarlayan enfeksiyonlar, Candida glabrata veya Candida krusei gibi daha az yaygın olan Candida türlerinden birinin enfeksiyonuna bağlı olabilir. Tekrarlayan veya kalıcı semptomları olan kadınlarda vajinal kültürler alınmalıdır. 

Tekrarlayan mantarda tedavi için ne yapılabilir? 

Tekrarlayan semptomları olan kadınlara genellikle 6 aylık haftalık ağızdan alınan mantar ilacı şeklinde tedavi planı uygulanabilir.

Cinsel partnerin tedavisine gerek var mı?

Vajinal mantar enfeksiyonu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon değildir, ancak enfeksiyon nadiren bir partnerden diğerine geçebilir. Cinsel partnerin şikayeti yoksa rutin tedavisini önerilmez.

Vajinal mantar hastalığını önlemek için ne yapabilirim?

Uzun süreli antibiotik tedavisine  mantar ilacı eklenmesi, kan şekerinin  normal sınırlarda olması, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçların doz ayarı yapılması yapılabilecek önlemler arasındadır. 

Gebelikteki vajinal mantar hastalıkları gebelikte hormonel düzende oluşan farklılıklara binaen oluşur. Genellikle doğumdan sonrakı dönemde normale döner.

Çok dar olmayan ipek ve ya pamuk iç çamaşırları kullanın ve belli aralıklarla değiştirin. 

Kimyasal temizlik ürünleri kullanmadan genital bölgeyi az sabun ile yıkayıp temiz ve kuru tutmak önerilir. Renkli ve kokulu tuvalet kağıtları, kullanılan yıkama jelleri özel bölgenizde tahrişe, allerjik reaksiyona sebep olabilir. Ve son olarak da tekrar söylemek gerekirse muayene olmadan önce mantar enfeksiyonu tedavisine başlamayınız. Bu sizde tekrarlayan 6 ay gibi uzun sürebilen tedavi gerektiren mantar enfeksiyonlarına sebep olabilir. Bahsi geçen şikayetler var ise doktorunuza başvurunuz. 

Kendinize iyi bakın. 

Sağlıklı günler dilerim 

Op.Dr.Sedat Melikli