Anksiyete Bozuklukları

Genel bilgiler

Genel kaygı normal hayatın akışı içinde vardır. İnsanlar bir işi öğrenirken bir sınava girmeden önce önemli kararlar alırken kaygı yaşarlar. Ancak bu durumlarda kaygı geçicidir. Kaygı bozukluğu geçici olmayan ve kendi halinde düzelmeyen gittikçe artan zamanla bedensel belirtilerin sağlık sorunlarına dönmesi ile kendini gösteren farklı bir durumdur. Kaygı bozukluğunda iş hayatı performans (başarım, yapabilirlik ) okul hayatı ve ilişkiler etkilenir.

Anksiyete bozuklukları aşağıdaki tiplere ayrılır ?

•   Yaygın anksiyete bozukluğu 

•   Sosyal anksiyete bozukluğu (sosyal fobi)

•   Panik bozukluğu   

•   Fobi (yılgı) ile ilgili hastalıklar

•   Özgül fobiler (basit fobiler)

•    Agorafobi

•   Ayrılık anksiyetesi

•   Selective mutism

Yaygın anksiyete bozukluğu

Kişiler aşırı kaygı  ve üzüntü içinde olup yakınmaları altı aydan uzun sürer bedensel sağlıkları  sosyal etkileşimleri ve günlük görevlerinde bozulmalar ve aksamalar olur. Bir başka deyişle korku ve kaygı yaşamın kişinin sağlık, iş, okul ve sosyal alanlarında  derin etkiler bırakır  bozulmalar aksamalar  oluşur. 

 Yaygın anksiyete bozukluğu belirtileri. 

• Huzursuzluk  sanki  yaralanıyor  bir şeye maruz kalacak hissi  neredeyse kontrol kaybedecek tedirginliği 

• Kolayca yorulma

• Konsantrasyon güçlüğü ve bilişsel alanda duraksamalar beyin durması  gibi durumlar 

• Kolay sinirlenme

• Kas gerginliği

• Üzüntülü olma halinin kontrol edilemeyecek boyutlarda hissedilmesi

• Uykuya dalamama sürdürememe dinlendirmeyen uyku  huzursuz uyku  durumu

Panik  ayrı bir başlık olarak sağlık rehberinde mevcuttur.Oradan bakınız.

Fobi ile ilişkili hastalıklar

Fobi (yada türkçe karşılığı olarak yılgı) özgül bir obje veya durum karşısında duyulan aşırı kaygı halidir. Nesnenin korkutucu bir tarafı olsada  burada korku beklenenin çok ötesinde ve mantık dışıdır.

Fobik hastaların genel özellikleri

 Korktuğu  nesne veya durum halinde hissedilen kaygı ve korku mantık dışı ve aşırı boyutlardadır.

   Korkulan nesne veya durumla karşılaşmak için aktif adımlar atar.

   Eğer bir şekilde karşılaşma olursa  şiddetli kaygı ortaya çıkar.

   Eğer karşılaşma devam ederse bu  kaygı anormal boyutlarda artarak devam eder.

Bir kaç tip özel fobi var

•    Özgül fobi

•    Sosyal anksiyete bozukluğu 

• Agorafobi 

Özgül fobi

Özgül nesne ve durum karşısında duyulan yoğun dayanılmaz kaygı olarak tarif edilir. 

Yaygın fobiler

• Uçma fobisi

• Yükseklik fobisi

• Örümcek yılan  köpek gibi özgül hayvan korkusu

• İğne olma   

• Kan ve  kanla karşılaşma

Agorafobi: Açık alanla, kapalı ortamlar,kalabalık içinde olma kuyrukta bekleme, ev dışında olma gibi durumlarda  aşırı kaygı hissetme halidir. Agorafobik hastalar bu ortamlarda  çok yoğun panik yaşayacağını düşünürler ve kaçınma eğilimindedirler. Ağır formlarında kişi eve kapalı kalabilir.

  Anksiyete bozukluklarında risk faktörleri

• Genetik ve çevresel faktörler tarafından oluşturulur. 

• Çekingenlik davranışsal inhibisyon ile giden kişilik özellikleri olanlar 

• Erken çocukluk ve erişkinlikte  negatif yaşam olayları stresli yaşantılar  ve korku dolu çevrede yetişme öyküsü olması.

• Ailede kaygı bozukluğu öyküsü olması.

• Bazı hastalıklara eşlik edebilir.  tiroid hastalıkları, aritmi gibi.

• Madde alımına bağlı olabilir

• İlaçlara bağlı olabilir  

• Kahveye bağlı olabilir.

Tedavi

Anksiyete bozukluklarının tedavisi ilaç tedavisi terapi ve takiptir.