ANNE-BABA TUTUMLARI

Birbirinden farklı birçok anne baba tutumu vardır. Ebeveynler farkında

olmadan bu tutumlardan birini sergiliyor ve şüphesiz ki o tutumun

çocukları için en doğrusu olduğuna inanıyolar. Peki çocuğunuz için en

sağlıklı anne baba tutumu hangisi ?

1- Aşırı Koruyucu Anne-Baba Tutumu:  

Çocuğun her an kontrol altında tutulduğu, aşırı ilgi ve alaka gösterildiği,

zarar gelebilir endişesi ile gündüzleri bile sokağa çıkması istenmediği

veya kısıtlandığı aile tipidir. Bu tip ailelerde yetişen çocuklar, aileye aşırı

bağımlı, özgüveni olmayan, duygusal açıdan zayıf, sıkıştırıldığında

başkalarına suç atabilecek yapıda olabilmektedirler. Bu tutumu

sergilerken çocuğunuza iyilik yaptığınızı düşünüyor olabilirsiniz fakat

onun bir birey olduğunu ve hayatta yalnız kalabilmesi gerektiğini

unutmamalısınız. Çocuğunuzun ileride kendi ayakları üzerinde

durabilmesi için koruyucu tutumu tadında bırakmak gerekir.

2-Baskıcı ve Otoriter Anne-Baba Tutumu:

Aile katı, kuralcı ve disiplinlidir. Anne /baba veya her ikisinin de otoriter

tutumu karşısında, çocuk nazik, dürüst, disiplinli, yardımsever ve dikkatli

olmasına rağmen, ürkek, çekingen, kendine güveni olmayan veya çok

zayıf, başkalarının etkisi altında kalabilen, duyarlı, korkak, kendi başına

iş yapma yeteneği gelişmemiş bir yapıya sahip olabilirler. Kural ve

disiplin hayatımızda her zaman olması gereken bir şeydir fakat bunun

aşırısı çocukta özgüven eksikliğine sebep olur. İş ve sosyal hayatında

kaçıngan-çekingen bir kişilik yapısı sergiler. Bu tutumun sonucu sosyal

fobiye kadar varabilir. Kurallar her zaman olmalıdır fakat aşırı baskıdan

uzak durulmalıdır.

3- Aşırı Hoşgörülü Anne-Baba Tutumu:

Baskıcı ve otoriter tutumun tam tersine bu tip ailelerde çocuk tek

hükmedendir. Aile tüm hayatını çocuğun istek ve arzusuna göre belirler.

Aile çocuğa aşırı sevgi gösterir. Bütün tutumları dengesiz ve çocuk

merkezlidir. Bu tip ailelerde çocuk ne derse o olur. Böyle ailelerde

yetişen çocuklar; bencil, sevgi arsızı, kural tanımayan, doyumsuz kişilik

yapılarına sahip olabilmektedirler. Bu çocuklar sosyal hayatta geçimsiz,

sosyal yönleri zayıf ve benmerkezci bir yapıya sahip bir görünüm

çizerler. Ne aşırı baskıcı ne de aşırı hoşgörülü olmak gerekir. Her ailede

kural ve sorumluluklar olmalı, çocuk bunları bilinçli yapmalı ve uyum

sağlamalıdır. Aşırı hoşgörü gösterilen çocuklar hayat başarısına

ulaşmakta oldukça zorluk çekerler.

4- Kararsız ve Dengesiz Anne-Baba Tutumu:

Bu tip aileler genellikle anne ve babanın iyi anlaşamadığı ve her iki

tarafın da baskın karaktere sahip olduğu ailelerdir. Anne / babanın

çocukla ilgili bir konuda evet dediğine, diğeri hayır diyebilmekte çocuk

hangisine bakacağına, hangisine uyacağına karar verememekte

çoğunlukla kararsız kalarak herhangi bir tepki vermemeyi tercih

etmektedir. Bu tip ailelerde yetişen çocuklar genellikle kararsız, her türlü

etkilenmeye açık, tutarsız, çabuk karar değiştirebilen çocuklardır. Aynı

zamanda duygusal açıdan dengesiz bir yapıya sahip olmaları da

mümkündür. Aile içinde ki en önemli şey tutarlılıktır. Anne ve babanın

ağzından çıkan her söz ve yapılan her davranış aynı olmalıdır. Aksi

takdirde çocuk annenin izin vermediği bir şeyi babadan ister ve elde

ederse hem aile içinde ki olması gereken otorite sarsılır hem de çocuk

neyin doğru neyin yanlış olduğunu öğrenemez hale gelir, kafa karışıklığı

yaşar.

5-Mükemmeliyetçi Anne / Baba Tutumu:

Bu tip ailelerde anne ve baba çocuklarının her konuda mükemmel

olmalarını isterler. Genellikle benmerkezci bireylerin oluşturduğu bu

ailelerin çocuklarında; yaptığı işi beğenmeme, yetersiz olduğu duygusu,

devamlı olarak başkalarını mutlu etmeye çalışma duyguları görülebilir.

Bu tutum sonunda çocuklarda otoriter anne-baba tutumunda olduğu gibi

sosyal fobi ve özgüven eksikliği oluşabilir. Çocuğunuzun neye yeteneği

varsa onu yapmasına izin verin. Sizin istediğiniz doğrultuda gitmeye

zorlanırsa hem başarısız hem de mutsuz bir gelecek onu bekler.

6-Reddedici Anne- Baba Tutumu:

Bu aileler farkında olarak veya olmayarak çocuğun tüm isteklerini

aksatırlar. Çocuğun aslında istenmediğini hissettirmek ve çocuğa karşı

düşmanca tutumlar beslemek olarak da tarif edilebilir. Bu tip ailelerde

yetişen çocuklarda kendisinden daha zayıf olanı ezme, tüm çevresine

karşı nefret besleme, kimseye güvenememe, çevresindekilere düşmanca

tutum sergileme düşüncelerine sahip olabilirler.

7-Tutarsız Anne- Baba Tutumu Tutumu:

Bu tip ailelerde genelde kurallar yoktur. Anlık çözümler, anlık kavgalar

ve anlık mutluluklar vardır. Çocuk için konulan kuralların bazen çok katı

bir şekilde uygulandığı, bazen de hiç yokmuş gibi davranıldığı tutumlar;

çocukta güvensizlik, kurallara karşı kayıtsızlık,  çözümün parçası olmayı

reddetme,  kararsız ve kişiliksiz karakter yapısı meydana gelebilmektedir.

8- Hoşgörülü ve Güven Verici Anne-Baba Tutumu:

İdeal aile tipine uygun bir yapıdır. Bu tip ailede temel kural ve

kısıtlamalar haricinde çocuklar özgür bir şekilde, fakat sorumluluklarının

bilincinde olarak yetişirler. Birey olmanın ayırtına varan çocukların

özgüvenleri tam, sosyal ilişkileri kuvvetli olur. Bu tutumla yetiştirilen

çocuklar geleceğin ideal yetişkin adaylarıdır.

Çocuk yetiştirirken hoşgörü, kural, sınır koyma, koruma ve kollama

davranışlarının hiç birinde aşırıya kaçılmamalıdır. Hem tüm bunlar

dozunda olur hem de tutarlı ve kararlı davranılırsa ideal bir yetiştirme

tarzında bulunmuş olursunuz.

Ömür boyu süren bu ebeveynlik yolculuğunda hepinize, çocuklarınızla

olumlu anılar biriktireceğiniz keyifli günler dilerim...