Atipik Depresyon Nedir?

1959 yılında ilk kez West ve Dally “Atipik Depresyon” kavramını ileri sürmüşlerdir. Atipik depresyon kişinin hayat standartlarını olumsuz yönde etkileyen, depresyonun alt tiplerinden biridir. Atipik depresyona şiddetli anksiyete (yoğun kaygı) eşlik eder. Bu yüzden bu bozukluğa ilişkin belirtiler kaygıyla başa çıkmaya çalışmanın bir sonucu olarak düşünülebilir. Ülkemizde atipik depresyon özelliklerinden muzdarip olan depresyon hastalarının sıklığı yapılan araştırmalara göre %19 oranındadır. Depresyonun diğer alt tiplerinden farklı olarak atipik depresyonun ortaya çıkma yaşı daha erkendir. 16 yaş bu rahatsızlığın görülmeye başladığı en erken yaştır. Ek olarak atipik depresyon kadınlarda erkeklere oranla 5 kat daha fazla şekilde ortaya çıkmaktadır. Atipik depresyonun genetik bir alt yapısı da bulunmaktadır. Atipik depresyona sahip bir annenin çocuğunda bu bozukluğun belirtilerinin olma ihtimali sağlıklı bir annenin çocuğuna göre daha yüksektir.

Atipik depresyon, diğer psikiyatrik bozukluklarla da birlikte görülebilir. Eş tanı olarak çekingen kişilik bozukluğu ve sosyal fobi, atipik depresyonla birlikte görülebilir. Böyle durumlarda konulan diğer tanı grupları klinisyenin atipik depresyon tanısını gözden kaçırmasına neden olabilir.

Duygudurumda tepkisellik görülür. Yani birey klasik depresyondan farklı olarak olumlu yaşam olaylarıyla karşılaştığında (örneğin önemli bir sınavda başarılı olmak ya da işinde terfi almak ya da arkadaşından hediye almak gibi) depresif duyguları azalabilir ve uygun olan olumlu duygusal tepkiyi verebilir. Dolayısıyla kişinin depresyonda olup olmadığı anlaşılmayabilir. Bu dönemde kişi daha fazla uyumaya ve daha fazla yemeye başlar. Ayrıca birey kollarına, bacaklarına ağırlık çöktüğünü hissedebilir. Kişiler enerjilerini kaybederler. Ek olarak kişi bu dönemde reddedilmeye karşı aşırı duyarlılaşabilir. Reddedilmekten korktuğu herhangi bir alanda (romantik ilişkiler, iş yaşamı) işlevselliği bozulabilir. Uzun süreli ilişkiler kuramayabilir. Reddedilme duyarlılığı sadece atipik depresyon dönemi ile ilişkili değildir, aynı zamanda kişilik özelliğidir.

Atipik depresyon, klasik depresyon gibi ilaç ve psikoterapi ile tedavi edilmektedir.