Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu 27

Son zamanlarda oldukça fazla olarak rastladığımız dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ailelerde ve aynı zamanda da okullarda bu çocukların derslerine giren öğretmenlerde nasıl hareket edileceğini bilememek panik ve kaygıya neden olmaktadır.
Temel Belirtiler
1. Dikkat eksikliği
2. Aşırı hareketlilik
3. Dürtüsellik
Dikkat eksikliği: Dikkatin belirli bir noktaya toplanamaması ve kolayca dağılması, dağınıklık, unutkanlık, eşyaları kaybetme, dikkatsizce hatalar yapma gibi belirtilerle kendini gösterir.
Aşırı hareketlilik: Uzun süre yerinde oturamama, otururken elin ayağın kıpır kıpır olması, çoğu zaman hareket halinde olma, çok konuşma gibi belirtilerle kendini gösterir. Konuşma biçimleri genellikle dağınık, konudan konuya atlar biçimde ya da sürekli soru sorma şeklindedir ve çoğunlukla sordukları sorunun yanıtını dinlemezler.
Dürtüsellik: Bireyin davranışlarını kontrol edebilmesinde sorun olmasıdır. Dürtüselliğin temel nedeni kişinin bir şey yapmadan önce düşünmesi gereken süre boyunca durmalarını sağlayan sistemin çalışmamasıdır.Önce akıllarına gelenleri yaparlar ancak yaptıktan sonra uygun olup olmadığını fark ederler.
DEHB tanısı için gerekli koşullar:
1. 7 yaşında önce başlamış olmalı
2. Kalıcı ve sürekli olmalı( en az 6 ay)
3. Birden fazla ortamda görülmeli ( hem ev hem okul)
4. Kişinin yaşamının en az bir alanını( akademik ya da sosyal alan) belirgin biçimde olumsuz etkileyecek düzeyde olmalı
DEHB NASIL TEDAVİ EDİLİR?
• İlaç tedavisi(DEHB olan bireylerde beyinde bir şey yapmadan önce durup düşünmeyi sağlayan ,davranış ve dikkat kontrolünden sorumlu olan bölgeler yeterli düzeyde çalışmamaktadır. Bu bölgelerin çalışmasını sağlayan kimyasal maddelerin iletiminde aksaklıklar bulunur ve çözüm için en yaygın olarak kullanılan tedavi şekli ilaç tedavisidir)
• Anne baba eğitimi ve gerekiyorsa çift danışmanlığı
• Okulda öğretmen eğitimi
• Çocuğa psikolojik destek gerekiyorsa eğitim desteği

DEHB OLAN ÇOCUKLARA NASIL YARDIM EDECEĞİZ?
• Öncelikle bu işin bir takım çalışması olduğunu ve çok boyutlu tedavi yaklaşımı olduğu unutulmamalı. Bunun için aile, okul ve sağlık personelinin işbirliği gerekmektedir.
• Çocuğunuzun sürekli ne yapmaması gerektiğini değil ne yapmasını istediğinizi belirtin.
• Yönerge verirken onun yüzüne bakarak kısa ve anlaşılır yönerge verin aynı anda birden fazla yönerge vermeyin.
• Dikkatinizi çocuğunuzun olumsuz ve uygunsuz davranışlarına odaklamayın. Uygun davranışlarda bulunduğunda onunla ilgilenin.
• Çocuğunuza yapabileceği işler konusunda sorumluluklar verin. Aşırı koruyucu tutum takınarak onun gelişimini engellemeyin.
• Onun için çevresel, eğitsel düzenlemeler yapın.
• Çocuğunuz sadece iyi notlar aldığında değil, görevlerini yapmaya gayret ettiğinde ödüllendirin
• Çocuğunuza seçenekler sunun ve kendi kararlarını vermesini sağlayın. Böylece kendi seçtiği bir işi sonuçlandırmada daha gayretli olacaktır.
• Bu çocuklar zamanlarını planlamada ve görevlerini zamanında yerine getirmede sıkıntı yaşarlar ve bunun için onlara önceliklerini planlama da ve bir çalışma takvimi hazırlama ve takip etmede yardımcı olunmalı.
• Çocuğunuzun nelere ilgi duyduğunu araştırın .İlgi duyduğu konularla akademik konuları birleştirmeye çalışın.
• Dikkati çok çabuk dağıldığı için ders çalışma ortamında dikkat dağıtacak materyalleri ortadan kaldırın.
• Tv ve bilgisayar oyunlarını sınırlayın.
• Çocuğunuzun yaptığı hatalar karşısında daha sabırlı olun ve ceza vermek yerine olumlu pekiçtireçler kullanın. Çocuğunuzun bu hataları istemeden yaptığını unutmayın.