Hepimiz zaman zaman kendimizi hiç aç olmadığımız halde mutfakta bir şeyler atıştırırken buluruz. Belki stresliyizdir, belki yalnız hissediyoruzdur ya da sadece sıkılmışızdır. İşte tam da bu noktada “duygusal açlık” devreye girer. Fiziksel açlık gibi bedensel bir ihtiyaca dayanmaz; aksine duygularımızın yönlendirdiği, çoğu zaman bilinçsiz bir yemeye dönüşebilir. Peki, gerçekten aç olup olmadığımızı nasıl anlayabiliriz ve bu durumu nasıl kontrol edebiliriz?
Duygusal Açlık ve Fiziksel Açlık Arasındaki Farklar
Duygusal açlık genellikle bir anda, aniden ortaya çıkar ve belirli yiyecekleri istememize neden olur. Çoğunlukla şekerli, yağlı veya tuzlu gıdalara yönelme eğilimindeyizdir. Fiziksel açlık ise yavaş yavaş gelişir ve dengeli bir öğünle tatmin olur. Duygusal açlıkta ise yeme eylemi bittikten sonra suçluluk hissi yaşanabilir. İşte kendimize sormamız gereken soru: Gerçekten aç mıyım, yoksa bir boşluğu doldurmaya mı çalışıyorum?
Duygusal Açlık Neden Ortaya Çıkar?
• Stres: Yoğun iş temposu, sorumluluklar ve yetişmesi gereken işler bizi strese sokar. Stres hormonu kortizol, özellikle yüksek kalorili yiyeceklere yönelmemize neden olur.
• Yalnızlık ve Can Sıkıntısı: Sosyal bağlantı eksikliği veya rutin hayatın monotonluğu bizi yemek yemeye itebilir.
• Ödül ve Alışkanlıklar: Küçükken üzüldüğümüzde ailemiz tarafından bir tatlıyla teselli edildiysek, yetişkin olduğumuzda da kendimizi aynı şekilde rahatlatmaya çalışabiliriz.
• Uyku Düzensizliği: Az uyku, iştahı artıran hormonları tetikleyerek bizi daha fazla yemeye yönlendirebilir.
PET GÜNLERİ: Duygularınızı Tanıyın, Dengeyi Kurun
Duygusal açlıkla başa çıkmanın en iyi yollarından biri, kendimizi daha iyi tanımaktır. PET (Pause, Evaluate, Take action – Dur, Değerlendir, Harekete Geç) günleri, yeme alışkanlıklarımızı fark etmemize yardımcı olabilir.
1. Pause (Dur): Duygusal açlık hissettiğinizde hemen mutfağa yönelmek yerine bir durun. Nefes alın ve gerçekten aç olup olmadığınızı anlamaya çalışın.
2. Evaluate (Değerlendir): Kendinize şu soruları sorun: Şu an ne hissediyorum? Gerçekten aç mıyım, yoksa üzgün, stresli ya da sıkılmış mıyım?
3. Take Action (Harekete Geç): Eğer gerçekten açsanız, sağlıklı bir alternatif tüketin. Ama aç değilseniz, yürüyüş yapabilir, müzik dinleyebilir ya da bir arkadaşınızı arayarak duygularınızı farklı bir şekilde yönetebilirsiniz.
Duygusal Açlık Yerine Kendinizi Nasıl Besleyebilirsiniz?
• Duygularınızı Yazıya Dökün: Bazen yemek yerine düşüncelerimizi kağıda dökmek bizi daha iyi hissettirebilir.
• Sevdiğiniz Aktiviteleri Keşfedin: Yemek yerine sizi mutlu eden bir aktiviteyle ilgilenin. Spor yapmak, resim çizmek, kitap okumak veya doğada vakit geçirmek size iyi gelebilir.
• Bağışıklık Sisteminiz Kadar Duygusal Sağlığınızı da Güçlendirin: Bedeninize nasıl sağlıklı gıdalarla bakıyorsanız, ruhunuzu da güzel anılar ve pozitif düşüncelerle besleyin.
Sonuç
Duygusal açlıkla mücadele etmek, kendimize karşı dürüst olmaktan geçer. Duygularımızı bastırmak yerine onlarla yüzleşmek, aç olmadığımız halde yemek yememizi engelleyebilir. Unutmayın, bedeniniz kadar ruhunuz da beslenmeye ihtiyaç duyar. Ancak bunun için yiyeceklerden medet ummak yerine, kendinizi gerçekten mutlu eden şeyleri keşfetmek en iyi çözümdür. Bugün bir PET günü ilan edin ve duygularınızı tanıyıp sağlıklı seçimler yapın!
Bu makalenin DoktorTakvimi web sitesinde yayımlanması, yazarın açık izniyle yapılmaktadır. Web sitesindeki tüm içerikler, fikri ve sınai mülkiyet mevzuatı kapsamında uygun şekilde korunmaktadır.
DocPlanner Teknoloji A.Ş. web sitesi tıbbi tavsiye sunmaz. Bu sayfanın içeriği, metinler, grafikler, görseller ve diğer materyaller de dahil olmak üzere, yalnızca bilgilendirme amacıyla oluşturulmuştur ve tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini almak amacı taşımaz. Herhangi bir sağlık sorununuzla ilgili şüpheniz varsa, bir uzmana danışınız.