Düz Tabanılık (Pes Planus)

Ayak, vücudun yerle temasta olan tek kısmıdır. Bu özelliği ile itibariyle tüm vücut ağırlığını taşıyan ve yere aktaran kısımdır. Ayrıca yerden gelen şokları absorbe eden bir özelliği de vardır. Bu özelliğini ise ayakta bulunan kaslar, kemikler, bağ yapılar ve bu yapıların özel bir dizilimi ile sağlar. Ayaktaki kemikler ayağın iç-orta kesiminde bir çatı şeklinde ark denilen anatomik oluşumları oluşturacak şekilde dizilirler.

Ayağı oluşturan yapılardaki herhangi bir bozulma, ağırlık taşıma mekanizmasını bozar ve ayakta pes planus (içe basma yada düz tabanlılıkk) dediğimiz problem meydana gelir. Bu bozulmayla birlikte ayak şok absorbsiyonu ve kaldıraç görevini yerine getiremez. Ayrıca ayaktaki bozulma sadece ayağı etkilemekle kalmaz diz, kalça ve hatta boyuna kadar zincirleme bir bozulmaya neden olabilir.

Düz tabanlılık iki şekilde karşımıza çıkar. İlki gevşek tip dediğimiz tiptir. Bu tip daha çok çocukluk döneminde gördüğümüz ve gevşek bağ yapıya bağlı ortaya çıkan tiptir. Bu tipte ark yüklenme ile çöker, yüklenme ortadan kalkınca arkta düzelir. Yaşamın ilk yıllarında çocuklarda içe basma normal kabul edilebilmektedir. Çocuk büyüdükçe ayak tabanındaki bağ yapılar güçlenir ve ark oluşmaya başlar. Bu nedenledir ki bu dönemde çocukların ağrı vs. yakınmaları yoksa herhangi bir tedaviye gereksinim duyulmaz. Gözlemlemek önerilir.

İkinci tip ise sert tiptir. Genç ve yetişkin kişilerde daha sıklıkla görülebilen bozulmadır. Ayrıca bazı kas-iskelet sistemi hastalıkları da ayak yapısında bozulmalara yol açarak bu tipte sorunlara neden olabilmektedir. Bu bozulmada yüklenme kalktığında bile ark düzelmez.

Düz tabanlılığın hangi tipte olduğuna karar vermek için bazı testler yapılır. Örneğin kişi parmak ucuna kalktığında ark yükseliyorsa gevşek tip, yükselmiyorsa sert tip olarak sınıflandırılabilir.

Bu iki tipin tedavi şekilleri de birbirinden farklıdır. Gevşek tipte egzersiz yaklaşımları ve kişiye özel yapılan tabanlık vb. uygulamalar sorunun giderilmesinde yeterli olurken, sert tipte farklı şekillerde planlanacak ortopedik ameliyatlar gerekebilmektedir.