Erkek Subfertilitesi

Soru: Erkek subfertilitesi ne demek?

Prof. Dr. Tümay İpekçi: Erkek subfertilitesi, bir erkeğin doğal yolla çocuk sahibi olma kapasitesinin azalmış olmasıdır. Bu, erkeğin hiç çocuk sahibi olamayacağı anlamına gelmez; sadece gebelik oluşmasının beklenenden daha uzun sürebileceği anlamına gelir. Genellikle çiftler bir yıl boyunca düzenli, korunmasız cinsel ilişkiye rağmen gebelik elde edemediğinde bu durumu araştırmaya başlıyoruz.

Soru: Erkeklerde fertilite sorunları ne kadar yaygın?

Prof. Dr. Tümay İpekçi: Sanıldığının aksine, infertilite sadece kadınları ilgilendiren bir durum değildir.

Soru: Erkek fertilitesini etkileyen en yaygın faktörler nelerdir?

Prof. Dr. Tümay İpekçi: En sık karşılaştığımız nedenler arasında hormonal bozukluklar, testislerdeki yapısal ya da fonksiyonel problemler, genetik faktörler, varikosel, enfeksiyonlar, geçirilmiş cerrahiler ve çevresel toksinlere maruz kalma sayılabilir. Ayrıca yaşam tarzı — sigara, alkol kullanımı, aşırı kilo, stres — da sperm kalitesini ve dolayısıyla fertiliteyi önemli ölçüde etkileyebilir.

Soru: Erkek fertilitesi nasıl test edilir?

Prof. Dr. Tümay İpekçi: İlk ve en basit test semen analizidir. Bu analizle sperm sayısı, hareketliliği ve morfolojisi değerlendirilir. Ancak bu tek başına yeterli değildir. Hormonal testler, ultrasonografi ve gerekirse genetik analizlerle daha kapsamlı bir değerlendirme yapıyoruz. Fizik muayene de tanı açısından oldukça değerlidir.

Soru: Düşük sperm sayısı olan bir erkek yine de baba olabilir mi?

Prof. Dr. Tümay İpekçi: Evet, olabilir. Düşük sperm sayısı doğal yollarla gebelik şansını azaltabilir ama bu olanaksız olduğu anlamına gelmez. Yardımcı üreme teknikleri — örneğin aşılama ya da tüp bebek/ICSI — bu tür durumlarda oldukça başarılı sonuçlar verebilir.

Soru: Erken teşhis neden önemli?

Prof. Dr. Tümay İpekçi: Erken teşhis, tedaviye hızlı başlamayı sağlar. Özellikle tedavi edilebilir bir neden varsa — örneğin varikosel — erken müdahale erkek fertilitesini ciddi şekilde artırabilir. Ayrıca bazı testis kaynaklı sorunlar sadece fertiliteyi değil, genel sağlığı da etkileyebilir. Örneğin bazı testis tümörleri ilk belirti olarak infertiliteyle kendini gösterebilir.

Soru: Erkekler fertilitelerini nasıl koruyabilirler?

Prof. Dr. Tümay İpekçi: Sağlıklı bir yaşam tarzı fertilitenin korunmasında çok önemlidir. Dengeli beslenme, düzenli egzersiz, sigaradan ve aşırı alkolden uzak durmak, stresle başa çıkmak ve aşırı sıcak ortamlardan (örneğin sauna ya da uzun süre dizüstü bilgisayar kullanımı) kaçınmak sperm sağlığına katkıda bulunur. Ayrıca toksik maddelere maruz kalan meslek gruplarının da ekstra dikkatli olması gerekir.

Soru: Erkek subfertilitesi/infertilitesi tedavi edilebilir mi?

Prof. Dr. Tümay İpekçi: Evet, erkek subfertilite ya da infertilitesi çoğu zaman tedavi edilebilir. Bazı durumlar ilaçla, bazıları ise cerrahi yöntemlerle tedavi edilir. Ayrıca tüp bebek gibi yardımcı üreme teknikleri sayesinde, çok düşük sperm parametrelerine sahip erkekler bile baba olabilmektedir. Tedavi, sorunun kaynağına göre kişiye özel olarak planlanmalıdır.