Gebelik Sürecinde Beslenmeye Dahil Edilmesi Gereken Vitamin ve Mineraller

Gebelik bir kadının hayatı boyunca yaşayabileceği en heyecanlı ama aynı zamanda en kafa karıştırıcı süreçlerden biridir. İnternette, dergilerde ve televizyon programlarında birçok farklı bilgiye maruz kalınması gebelik sürecinde beslenmeden anne bebek sağlığına kadar geniş bir alanda soru işaretleri doğurmaktadır. Bu yazımda gebelik sürecinde beslenmeye dahil edilmesi gereken vitamin ve mineraller özelindeki soruları yanıtlamaya çalışacağım.

• **Folik Asit:**B9 vitamini olarak da bilinen folik asit DNA sentezinde, kırmızı kan hücrelerinin üretiminde, fetüsün gelişim ve büyümesinde görev alan bir vitamindir. Gebeliğin erken döneminden itibaren kullanılması gereken folik asit bebeklerin omurga gelişimi ve nöral tüp defektleri oluşumunun engellenmesi adına önemlidir.
• **Demir:**Gebelikte demir takviyesi kullanımı hem anne adayının hem de bebeğin sağlığı için çok önemlidir. Anne adayları da bebekler de kırmızı kan hücrelerinin içinde bulunan hemoglobin üretimi için demir mineraline ihtiyaç duyarlar. Bebek anne karnındayken demir ihtiyacını anneden karşıladığı için kanında yeterince demir bulunmayan anne adaylarında kansızlık oluşabilir.
• **Kalsiyum:**Gebelik sürecinde bebeğin dişleri, iskelet ve kemikleri gelişip güçlenmek için kalsiyuma ihtiyaç duyar. Gebeler yeterince kalsiyum almazlarsa bebek annenin kemik yapısından kalsiyum ihtiyacını karşılamaya başlar. Gebelik döneminde kalsiyum eksikliği yaşayan kadınların ileriki yıllarda kemik erimesi ve çeşitli iskelet sistemi sorunları ile karşılaşma riski arttığı için kalsiyum takviyelerine gebelik sürecinde ihtiyaç duyulur.
• D Vitamini: Gebelik sürecinin sağlıkla devam etmesi ve mutlu bir şekilde sonlanabilmesi için ihtiyaç duyulan vitaminlerden biri de D vitaminidir. Vücut D vitaminini kendisi sentezleyemediği için güneş ışınlarına ihtiyaç duyulur(duyar). Ancak güneş ışınlarında alınabilecek D vitamini kısıtlıdır, dolayısıyla besinlere ve takviyelere ihtiyaç duyulur. D vitamini eksikliğine bağlı olarak gebelik sürecinde kadınlar diş kaybı, erken doğum riski, gebelik tansiyonu vb. sağlık sorunları ile karşılaşabilirler. Bebekler de D vitamini eksikliğine bağlı olarak risk altına girebilirler, gebelik döneminde D vitamini eksikliği fetüste solunum problemleri, erken doğum riski, büyüme geriliği, mineral yetersizliği, tip 1 diyabet ve metabolik kemik kırıkları gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
• İyot: Büyümeye, doku gelişimine ve metabolizmaya birçok katkısı olan iyot gebelik döneminde beslenmeye eklenmesi gereken bir mineraldir. Enerji üretiminde ve oksijen tüketiminde de önemli bir yere sahip olan iyodun yetersizliğinde bebekte doğumsal anomaliler oluşabilir, erken doğum veya düşük gibi riskler meydana gelebilir.
• Çinko: Sağlıklı bir metabolizma için gerekli olan çinkoya duyulan ihtiyaç gebelik döneminde de artarak devam eder. Hücre zarının yapısında ve proteinlerde yer alan çinko gebelik döneminde bebeğin zeka gelişimini de olumlu yönde etkiliyor. Sağlıklı bir gebelik için olmazsa olmaz mineraller arasında yer alan çinko ihtiyacı karşılanamadığında hem bebeğin hem de anne adayının sağlığı bozulabiliyor.
• B12: Nörolojik fonksiyonların devamlılığı ve kan üretiminin yanı sıra DNA sentezinde de rol oynayan B12 vitamini bebeğin nöral tüplerinin, beyin ve omurga gelişiminde görev yapıyor. Folik asit ile birlikte kırmızı kan hücrelerinin üretiminde de kullanılan B12 vitamini anne adayının enerji ihtiyacının karşılanmasını da sağlıyor. Gebelik döneminde B12 vitamini eksikliğinin oluşması doğumsal anomali riskini arttırıyor.
• DHA: Omega 3 yağ asitleri arasında yer alan DHA gebelik döneminde erken doğum riskini azaltıyor, bebeğin retina ve beyin gelişimine katkı sunuyor, bebeğin strese girmesini önlüyor. Aynı zamanda anne için de çok faydalı olan bu yağ asidi besin ya da takviyeler yoluyla alınabiliyor.

*Gebelik döneminde kullanılacak vitamin ve mineral takviyeleri belirlenirken anne adayının kan testlerinden elde edilecek sonuçlar dikkate alınır. Bilinçsiz bir şekilde takviye kullanılmamalıdır.