Gebelikte Kan Uyuşmazlığı

Kısaca kan uyuşmazlığını tanımlarsak; Annenin rh negatif, babanın rh pozitif ve bebeğin rh pozitif olması durumunda ortaya çıkabilen bir durumdur. Genellikle ilk gebeliklerde ciddi problemlere yol açmaz çünkü ilk gebeliklerde önlem alınmazsa bile annenin duyarlanması gerçekleşir ve daha sonraki gebeliklerde oluşan rh pozitif bebeklerde sorunlarla karşılaşılabilir. Bu duruma detaylı olarak baktığımızda anne ile bebeğin kan hücreleri arasındaki uyuşmazlıktan dolayı anne de olmayan ancak bebekte olan proteinlere karşı annenin bağışıklık kazanması ve oluşan bu bağışıklığın sonraki gebeliklerde bebeğe zarar vermesi ile ciddi bir durum oluşturmasıdır. Özellikle oluşturabileceği ilk etki bebeğin kan hücrelerine zarar vererek bebekte oluşturduğu kansızlık durumudur. Bebekte oluşan kansızlık birçok organda ciddi sorunlara yol açabilir. Bu dönemde eğer tedavi yapılmazsa anne karnında bu bebekleri kaybederiz. 

Tüm bu olumsuz tabloya baktığımızda bu durumun ne kadar ciddi durumlarla sonuçlanabileceğini görüyoruz. Bu yüzden öncelikle anne baba adaylarının kan gruplarının belirlenmesi çok önemlidir. Annenin rh negatif, babanın rh pozitif olduğunu tespit ettiğimiz durumda oluşan gebeliklerde bebeğin rh pozitif olma durumu mevcuttur ve pozitif olması durumunda ise bu gebelik kan uyuşmazlığına adaydır. Tabi ki tüm gebeliklerde bir etkilenme olmaz. Özellikle gebelik döneminde vajinal kanama olması, annenin karnına aldığı bir travma, anne karnında uygulanan herhangi bir işlem (sıvı alınması gibi) durumlarında bebeğin kan hücreleri anneye geçebilir ve anneyi duyarlandırabilir. Duyarlanmanın olduğu diğer bir durumda oluşan düşükler veya doğum olayıdır. Bu durumlarda duyarlanma riskini ciddi anlamda azaltmak için bu durumların herhangi biri ile karşılaşıldığında  anneye belli süre içersinde anti d immün globulin denilen ve anneye geçen antijenleri yok ederek annenin duyarlanmasını engelleyen ilacı uygulamak gerekir. Bu ilacın özellikle yukarda bahsettiğimiz duyarlanma riskleri olmadan da gebeliğin 28. haftasında uygulandığını biliyoruz. Bu öneri özellikle gebeliğin son trimesteri dediğimiz 28-40.gebelik haftaları arasında fark edilmeden ve herhangi bir durum olmadan da annenin duyarlanma riskinin diğer haftalara göre daha fazla olduğunu bildiğimiz için bunu önlemek açısından yapılması önerilmektedir. 

Sonuçta kan uyuşmazlığı önlenebilir bir durumdur. Tüm önlemlere rağmen oluşan veya önlem alınmadığı için oluşan kan uyuşmazlığı durumlarının ciddi sonuçları olduğunu biliyoruz. Yapılan kan tetkikleri ve detaylı ultrasonografi ile bu durum tespit edilebilir. Günümüzde ciddi etkilenmiş olan bebekler bile uygun tedavilerle sağlıklı bir şekilde yaşatılabilmektedir.