Hidrosalpenks (Tüplerde Sıvı Birikmesi) ve Laparoskopik Tedavisi

Kadın üreme sisteminde, rahim ile yumurtalıkları birbirine bağlayan fallop tüpleri, ince ve esnek yapılarıyla döllenmenin gerçekleştiği yerdir. Bu tüplerin yumurtalık tarafındaki uç kısmı tıkandığında içlerinde sıvı birikerek şişer ve bu duruma “hidrosalpenks” denir. Bu durum tüplerin işlevini bozar ve doğal yolla gebelik oluşmasını engelleyebilir.

Normal koşullarda döllenmiş yumurta (embriyo), tüplerdeki yolculuğunun ardından rahme ulaşarak rahim duvarına tutunur. Ancak hidrosalpenks varlığında, embriyonun rahme tutunması, tüpte biriken toksik sıvının rahim içine sızması nedeniyle zorlaşır. Bu da gebeliğin oluşmamasına veya erken kayıplara yol açabilir.

Hidrosalpenks Gebeliği Etkiler mi?

Şişmiş ve tıkanmış olan tüp yalnızca kendi görevini yapamaz hale gelmekle kalmaz, aynı zamanda sağlıklı tüp üzerinden gerçekleşebilecek gebelikleri de olumsuz etkileyebilir. Ayrıca bu durum dış gebelik riskini artırır. Sorunlu tüplerin, özellikle enfeksiyon kaynağı haline gelmişse, ileride daha ciddi sorunlara yol açmaması için laparoskopik yöntemle çıkarılması önerilir.

Tüpler Alınmalı mı Yoksa Kapatılmalı mı?

Tüpün çıkarılması işlemi sırasında, tüple yumurtalık arasındaki damarlar zarar görebilir. Özellikle yumurtalık rezervi düşük olan hastalarda, bu durum yumurtalık fonksiyonlarını etkileyebilir. Bu gibi durumlarda, tüpün tamamını almak yerine, rahme yakın kısmından bağlantısı kesilerek (kornual blokaj) sadece tüpün fonksiyonsuz sıvısını rahimden izole etmek yeterli olabilir. Bu yöntem tüp bebek başarısını artırabilir.

Histerosalpingografi (HSG) Hidrosalpenksli Hastalarda Riskli midir?

İleri düzeyde hidrosalpenks varlığında HSG (ilaçlı rahim filmi) uygulamak, karın zarında iltihaplanma (peritonit) gibi ciddi sonuçlara yol açabileceği için önerilmez. Bu tür olgularda genellikle doğrudan laparoskopik cerrahiye başvurulur.

Tüp Bebek Tedavisinde Hidrosalpenksin Etkisi

Ultrasonografi ile kolayca saptanabilen belirgin hidrosalpenks durumlarında, tüp bebek tedavisinden önce tüpün alınması veya rahimle bağlantısının kesilmesi önerilir.

Tüplerde Sıvı Birikmesi Neden Olur?

Hidrosalpenks, çoğunlukla geçirilmiş pelvik enfeksiyonlar, endometriozis (çikolata kisti) veya daha önce yapılan tüp ameliyatları sonrasında gelişen yapışıklıklar nedeniyle ortaya çıkar. Tüplerin uçları tıkanırsa, üretilen sıvı dışarı akamaz ve tüp içinde birikerek şişmeye neden olur.

Belirtiler Nelerdir?

Hidrosalpenks genellikle belirti vermez. Ancak ilerlemiş vakalarda kasık ve karın bölgesinde sürekli ağrılar, tekrarlayan gebelik kayıpları veya gebelik elde edememe gibi şikayetlerle kendini gösterebilir.

Tanı Yöntemleri

Tanı genellikle ultrason ya da rahim filmi (HSG) ile konur. Ultrason, ileri düzeyde sıvı birikimi olan vakalarda yeterlidir. Daha hassas tanı için HSG tercih edilir.

Tedavi Seçenekleri

Laparoskopik cerrahi, hem tanı hem tedavi amacıyla kullanılır. Tüpün uç kısmında hafif yapışıklıklar varsa açılabilir. Ancak ciddi hasar durumlarında tüpün alınması gerekebilir. Eğer tüpler alınmazsa, en azından rahimle bağlantısının kesilmesi önerilir.

Tüp Açma Ameliyatı ve Başarı Oranı

Tüp açma ameliyatları, tüplerin sadece uç kısmında hafif yapışıklık varsa başarılı olabilir. Ancak genel olarak tıkalı tüplerin yeniden açılıp sağlıklı şekilde çalışması zordur. Bu ameliyat sonrası dış gebelik riski de yüksektir.

Tüplerin Alınması Ne Zaman Gerekir?

Aşağıdaki durumlarda tüplerin alınması önerilebilir:

• Şiddetli ağrıya yol açan sıvı birikimi varsa

• Tüp bebek tedavisi öncesi başarıyı artırmak için

• Kötü huylu hastalık şüphesi varsa

• Rahim alınacaksa ve yumurtalık kanseri riski azaltılmak isteniyorsa

Sık Sorulan Sorular

Tüplerde sıvı birikmesi tehlikeli mi?
Bazı araştırmalar, tüplerde sıvı birikmesinin ileriki dönemde kanser riskini artırabileceğini gösterse de, bu konuda kesin bir kanıt yoktur.

Bu durum ağrı yapar mı?
Evet, özellikle ileri düzeyde hidrosalpenks vakalarında alt karın ve kasık ağrıları görülebilir.

Kendiliğinden geçer mi?
Genellikle geçmez. Enfeksiyona bağlı hafif sıvı birikimleri geçici olabilir, ancak kronik hidrosalpenks tedavisiz düzelmez.