İşitme ve Dinleme Arasında Fark Var mı?

İşitme ve dinleme kelimelerini birbirinin yerine kullanıyor olsak da, anlam bakımından önemli farklılıkları vardır. İşitme bir duyudur. Dinlemek öğrenilmiş bir beceridir. İşitme, sesin algılanma ve işlemlenme sürecidir. Dinleme, işitme ve işitilen mesajı anlama sürecidir.

Etkin dinleme için olması gerekenler:

• Ses dalgaları konuşulan kelimeleri kulağımıza taşır.

• Ses, dış kulak kanallarından (tıkanmasına sebep olacak engel yoksa) ve sonra kulak zarından geçer ve orta kulak boyunca (soğuk algınlığı, enfeksiyon veya alerji kaynaklı oluşan sıvı yoksa bozulmadan) ilerler.

• Ses daha sonra orta kulaktan iç kulağa geçer ve buradan işitme siniri (doğru çalışıyor olması gerekir) ile beyine iletilir.

• Son olarak beyin, mesajı anlamlandırmak ve buna göre tepki vermek için, duyduğu şeyi daha önce depolanmış seslerle ve kelimelerle karşılaştırır.

 Dinleme, konuşmada doğru sözcükleri seçmek gibi iletişimin çok kritik bir parçasıdır. Bir kişi mesaj gönderir ve diğeri o mesajı alır. Dikkatini vermeyen veya dinlemeyen biriyle konuşmak sinir bozucudur, çünkü uygun karşılığı alamadan tekrar tekrar aynı şeyleri söylemek zorunda kalabiliriz. Zayıf dinleme becerisine sahip olan kişi (alıcı) mesajı yanlış anlar, bu nedenle hayal kırıklığı yaratabilir. Dinleme bozukluğuna sahip bir çocuğunuz sabrınızı test edebilir, ancak çocuğunda eşit derecede hayal kırıklığı yaşadığını da unutmamanız gerekir. Ebeveynler, çocuğunun iletişimde hayal kırıklığı yaratan davranışlarını, karşısındakini görmezden gelme, dikkatsiz ya da aptalca davranma gibi yorumlayabilir. 

 Dinleme becerileri ile ilgili sorun yaşayan bir çocuğun sınıf ortamında zorluk çekmesi olasıdır, çünkü öğretmenlerin bilgi verdiği çoğunluk işitsel olarak normal sınırlar içerisindedir. Sınıfa girdiğinde çocuğunuzun duyduklarını hayal edin "Çocuklar, lütfen ceketlerinizi askılarınıza asın ve sırt çantanızı açın. Ama sırt çantanızı yerine koymadan ve açmadan önce lütfen bana öğle yemeğinizi verin. Haftaya olan gezi için para getirirseniz, lütfen masamın üzerindeki kırmızı sepete koyun. Sıranıza oturmadan önce kalemlerinizin uçlarının açık olduğundan emin olun. İşlerinizi bitirdiğinizde mavi kitabınızı açın ve beni bekleyin.’’ hayal kırıklığı yaşayacaktır.

 Çocuğunuzun beyni, bilgiyi anlamlandırmak için yeterli süre boyunca dinlemeye odaklanamazsa, mesaj kaybolur. Bir çocuğun işitsel bellek sorunu olduğunda, böyle olur. Çocuğun dikkat eksikliği problemi de varsa, sorunlar artabilir. Dikkat eksikliği probleminde beyin aynı anda çok fazla görev üzerinde çalışmaya çalışıyor ve mesajı işlemlemek veya kavramak için gereken kadar uzun bir süre çalışamıyor. Bir de eğer beyin eski bilgileri saklamada zorlanıyorsa, o anki mesajı nasıl anlayacağınızı bilemez; Bu nedenle, işitsel anlama veya işitsel işleme problemleri ortaya çıkabilir.

 Çocuklar, dil edinmek ve geliştirmek için güçlü dinleme becerilerine ihtiyaç duyar. Dil problemi yaşayan birçok çocuk, alıcı dil (mesajları algılama) ve ifade edici dil (dil çıktısı, mesajlara sözlü yanıt verme) becerilerinde zorluk çekmektedir. Çocuğun alıcı dili uygun bir şekilde geliştirilmediğinde, tüm dil öğrenme süreci; başlamadan durabilir. Bazen ebeveynler, çocukları beklenen şekilde konuşmadıklarında (özellikle akranlarına kıyasla) endişe duymuyor olsalar da, dil ve konuşma terapistleri çocuğun işitme ve dili anlama becerilerinin durumunu görmek ister. Normal sınırlarda değilse, anlamlı konuşma ya da ifade edici dili gelişmeyecektir. Bu nedenle, dil ve konuşma terapistleri çocuğun iletişim kurma becerilerini güçlendirmeye (dinleme) odaklanırlar; bu çocuğun düzgün konuşmaması konusunda endişe duyulduğu zamanlarda da geçerlidir.

 Çocuğunuzun iletişim kurmada güçlük çektiğini veya uygun şekilde cevaplayamadığını fark ederseniz, aile doktorunuza veya çocuk doktorunuza danışın. Doktorunuz gerekli durumda sizi detaylı değerlendirme için dil ve konuşma terapistine yönlendirecektir. Uygun bir teşhis ve doğru yardımın ardından, çocuğunuzun dinleme becerileri ve dili genel olarak iyileşebilir.