KOAH HASTALARI İLAÇ DIŞI YÖNTEMLERLE DE TEDAVİ EDİLMELİ

Kronik akciğer hastalıkları en sık rastlanılan hastalıklar arasındadır. KOAH yani kronik obstruktif akciğer hastalığı (kronik bronşit, amfizem, astım) halk dilindeki adıyla "kronik bronşit", "müzmin bronşit" akciğerlerdeki bronşların daralmasına bağlı olarak soluk alıp verme sırasında hava akımının kısıtlanmasına yol açan süregen bir hastalıktır. Kronik Kronik obstruktif akciğer hastalığı (KOAH) ölüm nedenleri arasında beşinci, uzun süreli özürlülük nedenleri arasında ikinci sırada gelmektedir. Özellikle sigara tiryakiliği KOAH’ın en önemli sebeplerinden biridir. Kistik fibroz hastalığı ise konjenital bir bozukluktur. Doğumdan itibaren akciğerlerin temiz kalmasını sağlayan salgı bezlerinin ince ve akışkan olan sıvısı, bu hastalıkda daha fazla yoğunlaşarak akıcılığı azalır. Öksürükle balgam çıkarmayı güçleştiren bu rahatsızlık, küçük hava yollarının tıkanmasına yol açar. Bu da solunum zorluğu, öksürük, hırıltı, zatürre, bronşit gibi hastalıklara neden olur.

Bu hastalar uzun süreli ilaç tedavileri kullanmakta olup bu ilaların etkileri sınırlıdır. Son yıllarda bu hastalarda ilaç tedavilerine ek olarak yeni tedaviler geliştirilmiş ve solunum rehabilitasyonu (pulmoner rehabilitasyon) uygulamalarına ağırlık verilmeye başlanmıştır.

Pulmoner (solunum) rehabilitasyon kronik akciğer hastalığı olan kişilerde fonksiyonel kapasiteyi maksimuma çıkarmak için uygulanan ilaç dışı tedavilerin tamamını içerir. Bu hastalarda hava yolunun kısıtlanması solunum sıkıntısı, endişe, korku ve kronik yorgunluğa yol açar. Yeterli oksijen alabilme çabası solunum kaslarını aşırı yorarak kişiyi halsiz ve güçsüz bırakır. Uzun süren solunum sıkıntısı hastanın günlük aktivitesini azaltarak egzersiz kapasitesini düşürmekte ve günlük yaşamında bağımlılık yaratmaktadır. pulmoner rehabilitasyon, kullanılan ilaçların etkilerinin yetersiz kaldığı bu gibi durumlarda son derece faydalı olmaktadır.

Pulmoner rehabilitasyon programına en sık kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) olanlar alınmakla birlikte astım, bronşektazi, kistik fibrozis, ve solunum sıkıntısı yaratan diğer bir çok kronik akciğer hastalığı bu programa dahil edilebilir.

Pulmoner rehabilitasyon uygulamaları ile kronik olarak solunum sıkıntısı olan hastaların günlük yaşantıları içerisinde hareketlilik düzeylerini artırmak, aktif solunum teknikleri ve solunum egzersizler ile etkili solumayı ve öksürmeyi öğretmek , solunum yetmezliği ataklarını ve hastaneye yatış sıklığını azaltmak amaçlanır.

Nasıl yapılır?

Göğüs hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirilen ve kronik solunum sıkıntısı nedeniyle pulmoner rehabilitasyon endikasyonu konulan hastaya ilk olarak solunum fonksiyon testi ve aerobik egzersiz testi yapılır. Hastaya solunum fizyoterapisti tarafından çeşitli fiziksel terapi yöntemleri (bronşiyal hijyen, aktif solunum teknikleri, etkili öksürme, bronşiyal drenaj, postüral drenaj) uygulanır ve solunum teknikleri, gevşeme teknikleri öğretilir. Ek olarak hastaya solunum fonksiyonları düzeyine göre solunum kasları ve genel vücut kondüsyonu için egzersiz programı çizilir. Hastalara gün aşırı 30 seanslık toplam 2 ay sürecek bir program uygulanır. Bu programın her aşamasında hasta kontrol altında tutulmakta ve egzersizleri bu iş için geliştirilmiş ve hastanın kalp, kan oksijen düzeyi ve tansiyon gibi yaşamsal verilerini kontrol eden özel egzersiz cihazları ile gerçekleştirilmektedir.