Menopoz

MENOPOZ NEDİR VE KİMLERDE GÖRÜLÜR?

Hayatın doğal bir evresi olan, genelde 40 yaşından sonra yaklaşık 55 yaşa kadar geçen süre içinde görülen önceleri adet kanamalarının düzensizleşmesiyle, daha sonraları ise kesilmesiyle biten bir dönemdir. Menopoz son adet kanaması demektir. Kadınlar yaklaşık hayatının üçte birini bu dönemde geçirmektedir, fakat artık insan ömrünün uzamasıyla birlikte bu geçirilen dönem de artmaktadır. 40 yaşından önce menopoz gerçekleşirse buna erken menopoz denir.

MENOPOZDA GÖRÜLEN BELİRTİLER

En başta dikkat çeken belirtilerden birisi adet düzeninin bozulmasıdır. Kanama miktarı azalır. Yumurtlama da azaldığından hamile kalma ihtimali düşüktür. Östrojen hormonunun azalmasına bağlı olarak çeşitli bozukluklar da görülür. Gece terlemesi, ateş basması, çarpıntı, yüzde kızarıklıklar olabilir. Yalnız bu belirtiler bütün hastalarda olmayabilir. Zaten menopoz dönemi ilerledikçe 3-5 yıl sonra bu belirtiler azalmaya başlamaktadır.

Ayrıca menopozda psikolojik rahatsızlıklar ön plana çıkmaktadır. Gerginlik, sinirli olma, depresyon gibi rahatsızlıklar olabilir. Uyku kalitesi azalmıştır. Uyku kalitesi azalması derken kastedilen uykuya dalma süresinin uzaması ve uykunun REM fazının kısalmasıdır. Bunların dışında baş ve eklem ağrısı, cinsel isteksizlik, kas ağrıları görülebilir. Menopozda lokal olarak görülen bazı diğer belirtiler de vardır. Cinsel ilişki sırasında ağrı duyma bunlardan biridir.

MENOPOZ TANISI

    Olumsuz belirtiler östrojen ve progesteron hormonlarının azalmasına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Yapılan tedavide bu hormonlar kullanılır, eksilenler yerine konur. Özellikle erken menopozda olması gereken hormonların dışarıdan alınıp desteklenmesi kadın sağlığı için çok önemlidir. Böylece hayat kalitesini olumsuz etkileyecek birçok rahatsızlık düzeltilir ya da en aza indirgenir.

    Menopozun başlangıcı, şikayetleri, bulguları ve tedavisi kişiye özeldir. Hastanın menopoz yaşı, kilosu, yeme alışkanlıkları, fiziksel aktiviteleri, genetik ve yapısal risk faktörleri menopoz dönemine giriş ve menopozun yapacağı hasarı değiştirir. Menopoz yaşamın üçte birini içeren fizyolojik olay ve doğal bir süreç olarak kabul edilmesine rağmen, menopozda meydana gelebilecek kemik hasarı, kardiyolojik ve vasküler problemleri, psikolojik değişiklikleri koruyucu hekimlik bilinci ile önlemek mümkündür. Özellikle erken menopozda olması gereken hormonların yerine koyma tedavisiyle ileri yaş tansiyon, şeker hastalığı, kemik erimesi, idrar kaçırma, cinsel fonksiyon bozukluğu, obezite, psikolojik değişiklikler, ağır depresyonlar, yaşam kalitesinin düşmesi engellenebilir. Menopozda esas yerinde ve zamanında ilaç kullanımı ile birlikte fiziksel ve ruhsal sağlık için sağlıklı ve dengeli beslenme, egzersiz, gıda takviyesi, vitamin, özellikle balık yağı, kalsiyum ve D vitamini alınması gereklidir. 

    Menopoz kişiye özel bir süreç olup tedavisi de tamamen kişiye özeldir. Kullanılması gereken ilaçlar nerede, ne zaman, kime, ne kadar süre soru ve cevaplarını bilgi, tecrübe, klinik takip ile harmanlayan doktor eşliğinde kullanılması; kadının fiziksel ve psikolojik sağlığı, ileri yaş hastalıklarından korunması ve yaşam kalitesinin arttırılması açısından çok önemlidir.