Mide Kanseri - Mehmet Ali Melik

Mide kanseri: Sessiz ilerleyen ama erken teşhisle yenilebilen bir düşman

Mide kanseri, midenin iç yüzeyini kaplayan hücrelerin zarar görmesiyle meydana gelen bir kanser türüdür. Belirtilerin dikkate alınması, erken tanı ve teşhiste olduğu gibi hastalığın tedavisinin başarılı olmasında da büyük önem taşımaktadır.

Son zamanlarda çevrenizden, akrabalarınızdan ya da bir komşunuzdan mide kanseri geçiren birini duydunuz mu? Maalesef ki mide kanseri ülkemizde de dünyada da hala ciddi bir sağlık sorunu. Ne yazık ki genellikle geç fark ediliyor. Ama iyi haber şu ki; mide kanseri erken evrede tanı konulduğunda tedavi edilebilen bir hastalıktır.

Mide kanseri

Mide kanseri midenin iç yüzeyini kaplayan hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu meydana gelir. Mide kanserinin tıpta en çok görülen tipi ‘adenokarsinom’dur. Ama isimlerin karışık olması önemli değil, önemli olan bizim için farkında olmaktır. Mide kanseri sinsidir. Yani uzun süre belirti vermeden ilerleyebilir. Pek çok kişi yıllarca mide yanması, şişkinlik, hazımsızlık vb. şikâyetleri ‘basit gastrit’ ya da ‘stresten oluyor’ diye geçiştirir. Ama bu şikâyetler sürekli hale geldiyse, hele ki yeni başlamışsa bir doktor kontrolü şarttır.

Belirtiler

Her mide ağrısı kanser kabul edilemez. Belirtileri:

*Geçmeyen mide ağrısı veya rahatsızlık hissi,

• Yeme isteğinde azalma, erken doyma,
• İstemsiz kilo kaybı,
• Sürekli hazımsızlık, şişkinlik,
• Bulantı, bazen kusma,
• Yutma güçlüğü,
• Katran renginde (Simsiyah) dışkı.

Bu belirtiler başka hastalıklarda da görülür ancak süreklilik göstermesi durumunda mutlaka ciddiye alınması gerekir. Özellikle 40 yaş üzerindeyseniz, risk faktörlerine sahipseniz ve bu belirtiler bir süredir varsa, bir gastroenteroloji uzmanına görünmenin tam zamanı olabilir.

Risk altındakiler

Bazı insanların mide kanserine yakalanma riski diğerlerine göre daha yüksektir. Aşağıdaki durumlardan biri veya birkaçı olduğu takdirde ihmal edilmemesi gerekir:

• Helicobacter pylori: Mideye yerleşen bu bakteri uzun süreli enfeksiyona neden olur ve kansere zemin hazırlayabilir.
• Ailede mide kanseri öyküsü olanlar,
• 50 yaş ve üzeri bireyler,
• Sigara kullananlar,
• Uzun yıllar tuzlu, salamura, tütsülenmiş ve işlenmiş et ağırlıklı beslenenler,
• Az sebze ve meyve tüketenler,
• Uzun süreli gastrit ya da mide ülseri geçirmiş olanlar,
• Alkolü fazla tüketenler,
• Aşırı kilo (Obezite).

Genetik faktörler kadar yaşam tarzı da önemlidir. Bu da bize şunu gösteriyor, hayat tarzımızda yapacağımız olumlu değişiklikler ile riskimizi azaltmak elimizde.

Erken teşhis hayat kurtarır

Mide kanserinde erken teşhis çok önemlidir. Erken teşhis, neredeyse hayat ile ölüm arasındaki farkı belirler. Ama geç tanı konulursa, hastalık mide dışına yayılabiliyor ve tedavi süreci daha zorlaşıyor.

Peki, erken teşhis nasıl olur?
Cevap, endoskopi.

Erken teşhiste endoskopi önemlidir. Endoskopi, halk arasında ‘kamera ile mideye bakma’ olarak bilinir. Ucunda ışıklı kamera olan ince bir tüp yardımıyla yemek borusundan mideye girilir ve midenin iç yüzeyi detaylıca incelenir. Gerekirse şüpheli alanlardan küçük parçalar (Biyopsi) alınır. Bu işlem kısa sürer, ağrısızdır ve genellikle hastanede yatış gerekmez.

Özellikle 40 yaş sonrası mide şikâyeti olanlara, ailesinde mide kanseri öyküsü bulunanlara ve risk grubundakilere önerilir.

Tedavi yöntemleri

Mide kanseri tedavisi hastalığın evresine göre planlanır, erken evrede tespit edilen küçük tümörler endoskopik yöntemlerle bile alınabilir.

Hastalık ilerlediyse aşağıdaki tedavi yöntemleri uygulanır:

Cerrahi: Tümörün ve çevresindeki dokuların alınması
Kemoterapi: Kanser hücrelerini yok etmek için ilaç tedavisi
Radyoterapi: Işın tedavisi
Hedefe yönelik tedaviler: Bazı ileri olgularda özel moleküllerle yapılan tedaviler.

Tedavi süreci genellikle bir ekip işidir. Cerrah, onkolog, gastroenterolog, diyetisyen ve psikolojik destek ekipleri bu süreci birlikte yürütür.

Peki, korunmak mümkün mü?

Mide kanserinden korunmak mümkündür. Her hastalıkta olduğu gibi, mide kanserinde de korunma tedavi kadar önemlidir.

Mide kanserinden korunmak için:

• Sigara ve alkolü hayatınızdan çıkarın.
• Tütsülenmiş, aşırı tuzlu ve işlenmiş gıdalar tüketmeyin.
• Sebze ve meyve tüketimini artırın.
• İdeal kilonuzu koruyun.
• Hareketli yaşam tarzı tercih edin.
• Helicobacter pylori enfeksiyonu varsa tedavi olun.
• Mide şikâyetlerini ihmal etmeyin.
• Aile öykünüz varsa mutlaka doktor kontrolünde olun.

Son söz

Mide kanseri korkutucu olabilir, evet. Ama bilin ki bu hastalıkla mücadelede en büyük silahımız farkındalık ve erken tanıdır. Kendi sağlığımızın sorumluluğunu almak hem kendimize hem sevdiklerimize yapacağımız en büyük iyiliktir. Unutmayın, ‘Erken teşhis hayat kurtarır.’ Midenizin sesini dinleyin, bedeninizi ihmal etmeyin.