Miyom

Myom, uterusun (rahmin) düz kas hücrelerinden köken alan rahmin iyi huylu (kanser olmayan) tümörüdür. Kadın üreme çağının her döneminde görülebilse de sıklıkla reprodüktif (üreme çağı) döneminde görülmektedir. Görülme sıklığı oldukça fazla olup yaklaşık her üç kadından birinde yaşam boyunca görülebilmektedir. Her ne kadar iyi huylu lezyonlar olmakla birlikte %0.1 (binde bir) oranında malignite potansiyeli mevcuttur.

Miyom neden ve nasıl gelişir?

Myomların nasıl geliştiği veya ortaya çıktığı net olarak bilinmese de genetik yatkınlık, ırk, hormonal nedenler ve bazı kullanılan ilaçlar etkili olabilmektedir. Myomlar hormon bağımlı tümörler olup en çok üreme çağında görülmeleri ve postmenopozal dönemde küçülme eğiliminde olmaları bu hormonal etkinin bir sonucudur. Myomlar menopozal dönemde genelde küçülme eğiliminde olsa da bazen küçülmeyip hatta büyüme yönünde değişiklik gösterebilirler. Özellikle postmenopozal dönemde büyüme eğiliminde olan myomlarda malignite (kanserleşme) riski olması nedeniyle yakından tetkik edilmeleri ve uygun şartlarda tedavi edilmeleri uygun yaklaşım olmaktadır.

Miyom belirtileri nelerdir ve neden önemlidir?

Miyomlar rahimde bulundukları yere ve büyüklüklerine göre değişik belirtiler vermektedir. Myomlar rahim boşluğu içinde (submüköz), rahim duvarı içinde (intramural), rahim duvarı dışında (subseröz), servikal (rahim ağzında) ve rahim dışı (karın içerisinde; parazitik myom) gibi yerlerde bulunabilir. En sık belirtisi düzensiz adet kanamaları olmaktadır. Rahim boşluğunda olan miyomlar aşırı adet kanaması, ara kanama, uzun süren kanama gibi düzensizliklere neden olurken rahim duvarı içindeki myomlar uzun ve fazla olan adet kanamalarına neden olmaktadır. Bunun dışında servikal myomlar sürekli lekelenme şeklinde kanama ve ilişki sonrası kanamalara neden olabilmektedir. Miyomlar ağrı, karında kitle hissi (aşırı büyük miyomlar), bası bulguları ve infertiliteye (kısırlık) neden olabilirler. Myomların büyüyerek idrar torbasına bası yapmasıyla sık idrara çıkma ve idrar kaçırma gibi belirtilere neden olabilir. Ayrıca rektuma / bağırsaklara bası yaparak kabızlık ve bağırsak alışkanlık değişikliklerine neden olabilirler. Özellikle rahim boşluğu içerisinde büyüyen miyomlar, rahim iç duvarına bası yapan miyomlar ve aşırı büyük olup rahim şekil bozukluğuna neden olan miyomlar infertilite (kısırlık) nedeni olabilirler. Gebelikte miyomlar genellikle büyüme eğilimindedir. Kanlanması artmakta ve dejenere olarak gebelikte ağrıya neden olabilirler. Bunun yanında gebelikte miyomlar düşük, erken doğum, zor doğum, doğum sonu kanama gibi komplikasyonlara da neden olabilirler.

Miyom tedavisi nasıl olur?

Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki miyomların tedavisi cerrahidir. Myomlarda medikal (ilaç) tedavisi myomları ortadan kaldırmak için yapılmamaktadır. Myomlarda medikal tedavi aktif kanamayı durdurmak veya cerrahi öncesi myomları küçültmek için uygulanmaktadır.Myomlarda tedavi endikasyonları (nedenleri) myomun semptom yapmasıdır. Yani ağrı, kanama, adet düzensizliği, infertilite, bası semptomları varlığı, tekrarlayan düşükler, miyomun hızlı büyümesi, menopozdan sonra büyümeye devam etmesi kanser şüphesi olması myomlarda tedavi endikasyonlarıdır.

Myomlarda cerrahi tedavi miyomun alınması veya rahmin tümüyle alınması şeklinde olmaktadır. Bunun dışında miyom embolizasyonu da seçilmiş vakalarda uygulanabilen bir yöntemdir. Serviksten (rahim ağzından) dışarı çıkan miyomlar vajinal yoldan alınmaktadır. Sonrasında myomun devamlılığının kontrolü için histeroskopi ile rahim içi kontrol edilerek kalan myom parçası var ise alınmaktadır. Histeroskopik cerrahide vücutta kesi olmamaktadır. Kameralı görüntüleme yöntemi ile rahim boşluğuna girilip myom görülerek alınmaktadır. Rahim duvarındaki ve duvar dışındaki myomlar karından yapılacak operasyonlarla alınmktadır. Burada açık cerrahi uygulanabileceği gibi günümüzde daha konforlu olan kapalı (laparoskopik) yöntemle myomlar alınabilmektedir.

Bazı durumlarda (çocuk isteğini tamamlamış, aşırı büyük ve rahim şeklini bozmuş çok sayıda myom varlığında) rahmin tamamen alınması da diğer bir cerrahi seçeneğidir. Rahmin alınması açık ameliyat şeklinde olabileceği gibi kapalı (laparoskopik) olarak da yapılabilmektedir.