Özgüven Duygusunu Geliştirmek

Tüm insanlar için çok önemli bir duygusal gerekliliktir aslında özgüven, bir anlamda kendimizi ne kadar değer verdiğimizin, ne kadar değerli bulduğumuzun bir göstergesidir. Kendimizi değerli bulmadığımız, değersiz hissettiğimiz durumlarda temel gereksinimimiz karşılanmadığı için de sıkıntı yaşarız.

Bizi diğer canlılardan ayıran en önemli özelliklerden biri farkındalık özelliğimizdir, yani kendimizin farkında olma. Yaşantımızın ilk yıllarından itibaren, çeşitli faktörlerin de etkisiyle kendimize bir kimlik oluştururuz. Kim olduğumuzu tanımlarız, sonra bu kimliğin, sevdiğimiz ya da sevmediğimiz özelliklerine karar veririz ve özgüven sorunu da tamda burada başlar. Kendimize ait bir özellikten hoşlanmamak veya bazı ayrılmaz parçalarımızı reddetmek ruhsal dengemizin sarsılmasına neden olabilir. Her insanın bazen kendine güvendiği, bazen de güvenmediği durumlar olabilir. 

Özgüvenin gelişiminde özellikle çocukluk döneminin ilk yıllarındaki anne ve baba tutumları, yetiştirme biçimi, bireyin kendisi hakkındaki duygularının oluşumunda ve özgüvenin derecesinde önemlidir.  Ebeveynlerden biri ya da her ikisi, aşırı derecede eleştirel ve yüksek beklentili ise ya da aşırı korumacı ve bağımsızlığı engelleyiciyse, çocuğun kendine ilişkin duygu ve yargısı  yeteneksiz, yetersiz ve değersiz olduğudur.  Oysa  ebeveynler, çocuğun girişimlerini destekler, hata yaptığında doğrusunu bulmasına yardımcı olur, onu bu haliyle sevmeye ve kabullenmeye devam ederlerse çocuk da kendini kabul etmeyi, sevmeyi ve kendine güvenmeyi öğrenir. Kendine güven eksikliği, çoğu kez yetenekten yoksunluktan değil, diğerlerinin özellikle ana-babanın, çevre ve toplumun gerçek dışı beklenti ile ölçütlerinin bir sonucudur.

Aslında özgüveni arttırmanın bazı yolları vardır. Mesela çoktan başarmış olduğunuz şeylere bakın, bugüne kadarki yaşamınızı gözden geçirin. Önemli bir sınavda birinci olmuş olabilirsiniz, iyi bir takımda önemli bir rolünüz olmuş olabilir, en iyi satış oranlarını yakalamış olabilirsiniz, başka birinin hayatında önemli bir fark yaratmış olabilirsiniz, sizin için çok anlamlı bir proje geliştirmiş olabilirsiniz. Güçlü yanlarınızı düşünün hayatınıza, arkadaşlarınıza göre sizin güçlü ve zayıf yönlerinizin neler olduğunu belirleyin. Sizin için neyin önemli olduğunu düşünün ve nereye gitmek istediğinizi, bir sonraki adımda sizin için gerçekten nelerin önemli olduğunu düşünün ve hayatta neyi başarmayı arzuladığınızı. Bir hedefe ulaşmaya niyet etmek ve başarmak anahtar noktadır ve gerçek özgüven buradan gelir.

Zihninizi düzenlemeye başlayın. Olumsuz iç konuşmalarını fark edip değiştirin, sözleriniz düşüncelerinizin uzantısıdır. Gerçekçi düşünmeyi öğrenmeye çalışın, kendi yarattığınız çarpıtmaları fark etmeye çalışın ve bunlardan arının. Zaman zaman özeleştiri yapmak da özgüvenimizi yükseltir. Nerede hata yaptım, nerede doğru hareket ettim gibi sorular sorun, özeleştiri özgüvenin en büyük besleyenlerinden birisidir. İnsanın kendisini sevmesi, fiziksel ve duygusal açıdan güçlü hissetmesini sağlar. Kendisini seven insan, kendisi ve çevresi ile barışık insandır.

Sonuç olarak, arkadaşlarımızla ya da aile içinde, kendimize yeterince güvenmediğimizi hissediyor olabiliriz. Buna zemin hazırlayan pek çok şey olabilir. Bunları keşfetmek, kendimizi daha iyi tanımak ve adım adım kendimize daha fazla güvenmeye başlamak elimizde.