Parkinson Hastaları İçin Egzersizin Önemi

Parkinson hastalığının orta ve ileri evrelerinde, ilaçlara hatta cerrahi tedaviye yanıt vermeyen, orta hat belirtileri de denilen yürüyüş bozuklukları, denge kusurları ortaya çıkar, bunu düşmeler izler. Denge, yürüyüş ve postürü korumanın en iyi yolu hareket etmektir.

Son yıllarda hem hayvan deneyleri, hem de insanlardaki gözlemler, egzersizin beyinde yeni sinir şebekeleri oluşturarak, beyin kan akımında değişiklikler yaparak, sinir hücrelerini besleyici (trofik) faktörleri arttırarak Parkinson hastalığının seyrini daha ılımlı hale getireceğini düşündürmektedir.

Egzersiz sadece yürüyüş, denge, postürü düzeltmekle kalmaz,  Parkinson hastalığının depresyon, apati, yorgunluk ve kabızlık gibi motor dışı belirtilerini de olumlu etkiler. Hareketsizliğin davet edeceği kalp damar hastalıkları ve osteoporoza (kemik erimesi) karşı da koruyucu işlev görür.

Parkinson hastalığı hareket yetinizi etkiler, sizi yavaşlatır. Hareketlerdeki yavaşlama egzersiz ve spor yapmaya engel değildir. Egzersiz kaslarınızı güçlendirirken, esnekliğinizi de korur. Hastalığı durduramasa da dengenizin korunmasını sağlar ve eklemlerde katılık gelişmesini önler.

Aileniz, arkadaşlarınız sizi yormamak için yapmanız gereken birçok işi üstlenirler. Mümkün olduğunca buna izin vermeyin ve yavaş da olsa yapabildiğiniz işleri, istirahat molaları alarak, kendiniz yerine getirin. Bu sizi yıllarca aktif tutacak bir yöntemdir.

Egzersiz seçimini doktorunuzla birlikte yapmanız da fayda var. Hekim size uygun olan hareketleri ve sakınmanız gerekenleri söyleyecektir. Egzersize ne kadar süre ve güç ayırabileceğinizi de bildirecektir. Parkinson hastalığına özgü egzersiz programı, ilgili  Fiziksel Tıp Rehabilitasyon uzmanları ve fizyoterapistler  tarafından uygulanabilir. Bunu kısa süreli bir tedavi seansı değil, yaşam boyu sürdüreceğiniz bir alışkanlık olarak benimsemelisiniz.

Bu hareketlerin yararlı olması için bazı koşullara uyulmasını öneririz.

• Egzersiz öncesinde ısınma hareketleri yapmalı, sonunda yine gevşemelisiniz.
• İlk günlerde 10 dakika süreyle çalışmalı, süreyi giderek 30 dakikaya çıkarmalısınız.
• Egzersiz sadece kol, bacak ve gövde hareketleri değildir. Mimikleriniz için yüz kaslarını da çalıştırmanız yararlı olur. Ayna karşısında mimik yapmak yüz ifadenizi anlamlı hale getirir. Yüksek sesle okuma, şarkı söyleme ses kısıklığınızı düzeltmeye yardımcıdır.
• Egzersiz ortamının güvenliği için kaygan zemin, kayan veya toplanan halı, loş ortam gibi tehlikelerden kaçınılmalıdır.
• Denge sorunu olan Parkinson hastaları sabit bir yere tutunarak egzersiz yapabilirler. Ayakta durma sorunu veya kan basıncı düşmesine bağlı baş dönmesi, ya da doğrulma, ayağa kalkma güçlüğü olan hastaların yatakta egzersiz yapmaları uygundur.
• Egzersiz sırasında kendinizi zorlamayın, incinme veya aşırı yorgunluk hissettiğinizde o günkü programı sonlandırın.
• Bahçe işleri ile uğraşmak, yüzme, yoga, tai chi gibi uğraşılar egzersizi zevkle yapmanızı sağlar. Yüzme denge ihtiyacının  daha az oluşu ve eklemlerin daha rahat hareket edebilmesi nedeniyle Parkinson hastaları için ideal bir spordur.