Preeklampsi (Gebelik Zehirlenmesi) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Preeklampsi (Gebelik Zehirlenmesi) Hakkında Genel Bilgi
Preeklampsi, gebelik sırasında gelişen ve genellikle yüksek tansiyon ile seyreden bir sağlık problemidir. Genellikle gebeliğin 20. haftasından sonra ortaya çıkar. Tedavi sürecinde kan basıncını düşürmek, komplikasyonları önlemek veya bebeğin erken doğumu gündeme gelebilir. Bu yazıda preeklampsinin nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemlerine değineceğiz.

Preeklampsi ( Gebelik Zehirlenmesi ) Nedir?
Preeklampsi, hamilelik döneminde ortaya çıkan, tansiyon yüksekliği ve idrarda protein artışıyla kendini gösteren bir durumdur. Özellikle ellerde, ayaklarda ve bacaklarda şişlik yaygın belirtiler arasındadır. Hem anne hem bebek için ciddi riskler oluşturabilir.

Belirtiler
En sık rastlanan belirti, hipertansiyondur. Buna ek olarak:

• Ani kilo artışı ve yaygın ödem

• Görme bozuklukları (bulanık görme, ışığa hassasiyet)

• Sağ üst karın bölgesinde ve omuzda ağrı

• Şiddetli baş ağrısı

• Mide bulantısı, kusma

• Baş dönmesi

• Azalan idrar miktarı

• Reflekslerde zayıflama

• İdrarda protein artışı

• Düşük trombosit sayısı

• Karaciğer enzimlerinde yükselme

• Nefes darlığı

Nedenleri
Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, plasenta damarlarındaki bozuklukların etkili olduğu düşünülmektedir. Bu damarsal sorunlar annenin kan basıncını yükseltebilir.

Tanı Yöntemleri

• Kan testleri (karaciğer, böbrek ve pıhtılaşma testleri)

• İdrar analizleri

• Fetal ultrason (bebeğin büyüme ve sıvı durumunun takibi)

• Non-stres testi ve biyofiziksel profil

Hamilelikte Diğer Tansiyon Problemleri
Hamilelikte hipertansiyon, sadece preeklampsiye bağlı olmayabilir. Kronik hipertansiyon veya gebelik tansiyonu (gestasyonel hipertansiyon) da görülebilir.

Her Yüksek Tansiyon Preeklampsi Midir? Her Yüksek Tansiyon gebelik zehirlenmesi midir ?
Hayır. Preeklampsi tanısı için tansiyon yükselmesine ek olarak idrarda protein artışı gibi belirtiler gereklidir.

Hamilelikte Normal Tansiyon Kaç Olmalı?
Genelde 120/80 mmHg kabul edilir. 140/90 mmHg ve üzeri değerler dikkatle takip edilmelidir.

Risk Faktörleri

• Önceki gebeliklerde preeklampsi

• Çoğul gebelik

• İlk gebelik

• Kronik hipertansiyon

• Diyabet

• Böbrek hastalıkları

• Bağışıklık sistemi hastalıkları

• Tüp bebek tedavisi

• Fazla kilo (obezite)

• 40 yaş ve üzeri gebelik

• Ailede preeklampsi öyküsü

Komplikasyonlar

• Felç

• Yoğun doğum sonrası kanama

• Bebeğin gelişme geriliği

• Erken doğum

• Plasenta ayrılması

• HELLP sendromu

• Eklampsi (nöbet)

• Organ hasarı

• Kalp-damar problemleri

Doğum Sonrası Devam Eder mi?
Çoğunlukla doğumdan sonraki 48 saat içinde düzelir. Ancak nadiren 6 haftaya kadar devam edebilir, bu nedenle takip gereklidir.

Bebeğe Etkileri
Preeklampsi, bebeğin anne karnında yeterli oksijen ve besin alamamasına neden olarak gelişme geriliğine yol açabilir.

Doğum Zamanlaması
Mümkünse doğum 37-38. haftalara kadar ertelenir. Gerekli durumlarda suni sancı veya sezaryen uygulanabilir.

Tedavi Yöntemleri

• Yatak istirahati

• Kan basıncı ilaçları

• Kan ve idrar takibi

• Bebeğin akciğer gelişimini destekleyen ilaçlar

• Anne adayında nöbet önleyici tedavi (magnezyum)

Gebelik Zehirlenmesi Önlenebilir mi?
Tamamen önlenemese de riskler azaltılabilir:

• Kan basıncı ve şekerin kontrolü

• Fazla kilo alımından kaçınma

• Sigara bırakma

• Uygun egzersizler

• Sağlıklı beslenme

• Düşük doz aspirin kullanımı

Uyarı
Hamilelikte bu belirtilerden herhangi biri görülüyorsa vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.