Yalnızca erkeklerde bulunan prostat organında kanser gelişmesidir. Erkeklerde en sık görülen kanser çeşididir. Genellikle 50 yaş üzerinde görülür.
Prostat kanserinin belirtilerini iyi huylu prostat büyümesinin belirtilerinden ayırmak zordur. Aynı belirtilerle karşımıza çıktığı için ayırıcı tanı üroloji hekimince yapılır. Ama her erkek 50 yaşından sonra , ailesinde prostat kanseri varsa 40 yaşından sonra üroloğa muayene olmalıdır ve 6-12 ayda bir muayeneye ömür boyu devam etmelidir.
En büyük nedeni doğal yaşlanmadır. Çünkü gençlerde görülmez. Androjen dediğimiz erkeklik hormonu baş faktördür. Köse tiplerde prostat kanseri gelişmez. Yağlı beslenme, sigara ve kanserojen maddelere maruz kalma da suçlanan faktörler arasındadır.
Ailesel yatkınlık, radyasyona maruz kalma, yaşlanma, beslenme alışkanlıkları, hormonlar suçlanan kanser nedenleridir. 100 yaşında ölenlerin hemen tamamının otopsilerinde prostat kanseri saptanmıştır.
Tanı için makattan parmakla muayene, Total ve Serbest PSA, ultrasografi, pelvik MR ve en önemlisi prostat biyopsisi gerekir. Metastazdan şüpheleniliyorsa kemik sintigrafisi, tüm vücut Pet-Ct yapılır.
Genellikle hastanın yaşı, makat muayene bulguları ve PSA değerine göre biyopsi kararı verilir. Lavmanla barsağın boşaltıması şart değildir. Aç karnına olmak gerekir. Aspirin 5 gün önce kesilmelidir. Diğer kan sulandırıcı tedaviler alınıyorsa doktor kontrolünde kesilir. İşlem öncesi mutlaka antibiyotik alınır. İşlem ultrason eşliğinde sedasyon dediğimiz hafif uyutularak ağrı vermeden yapılmalıdır. 12 parça biyopsi alınır. 15 dakikalık bir işlemdir. İşlemden sonra yarım saat dinlenilip evine gidebilir. İşleme bağlı ateş, makattan ve/veya idrar yolundan kanama olabilir. Eğer yüksek ateş, titreme, ciddi makat kanaması olursa mutlaka doktora haber verilmeli ve en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Diyabetli, şişman hastalar, savuma sistemi çökmüş hastalar risk altındadır.
Radikal Prostatektomi ( Prostatın kanser ameliyatı ) : Prostatın, erkeklik bezleri, meni kanalları ile birlikte çıkarılması ve mesanenin yeniden idrar kanalına bağlanması ameliyatıdır. En etkili tedavi yöntemidir. Ameliyat 2 saat sürer. Hastanede 2 gün kalınır. Sonda 2-3 hafta sonra çekilir.
Resim 4 : Prostat kapsülü ile birlikte çıkarılmış. Birlikte meni depolama torbaları ve meni iletim kanalları da çıkarılmış. Kanser dokunun içerisinde.
Kanal TUR ameliyatı: Kanserden dolayı büyüyen prostat yolu kapatıyorsa ve hastaya radikal prostatektomi dışı bir tedavi planlanmışsa yapılır. Amaç yolu açmaktır. Kanseri tedavi etmez.
Radyoterapi : Dışardan veya içerden yapılır. Dışarıdan yapılan ( External radyoterapi) 2 ay kadar sürer. Hastalığın tamamen kür olma şansı olabildiği gibi hala aktif hastalık var mı soruları bazen cevapsız kalabilir. İçerden yapılan ve adına brakiterapi denen yöntem sık kullanılmamaktadır. Yan etkileri dışarıdan yapılana göre daha azdır.
Ameliyat sonrası idrar kaçırmanın baş sorumlusu ameliyatı yapan cerrahtır. Erkekte iki adet idrar tutma subabı vardır. Bunlardan mesane tarafında olanı zaten ameliyatın bir parçası olarak çıkarılır. Asıl subap prostatın bittiği yerdedir. İşte bu subaba cerrah tarafından verilecek bir zarar idrar kaçırmaya neden olabilir. Ayrıyeten hastanın yaşının ileri olması, mesane basınçlarının yüksek olması da idrar kaçırma için risk faktörü olabilir.
Çok az kısmında ilk 2-3 ay devam eden öksürme, hapşırma, ayağa kalkma, ağırlık kaldırma durumunda idrar kaçırma olur. Bu şekilde idrar kaçıran hastaların tamamı kendiliğinden 3 ay içerisinde iyileşir. İdrarını tamamen kaçıran hastalarda en az 6 ay bekleriz. Hala ciddi idrar kaçırma devam ediyorsa yapay sfinkter ameliyatı yapılabilir.
Prostat kanseri nedeni ile radikal prostat ameliyatı yapmamızda temel amaç kanserden kurtulmaktır. Tabi bunu yaparken hastanın idrarını tam tutması, kısmen de olsa cinsel fonksiyonlarını devam ettirebilmesi ve darlıksız bir idrar yolu oluşturulması vazgeçilmez amaçlar olmalıdır.
Prostat kanserleri yavaş ve sinsi gelişir. Erken yakalanan yani henüz kanser prostatın içerisinde ve uzak organlara yayılmamışsa tedavisi mümkündür. Ama hastalık metastaz yapmışsa hastalığın etkili tedavisi maalesef yoktur. Bu hastalara yalnızca hormonal tedavi yapılır.
Varsa yapılmış olan tetkik ve radyolojik görüntüleme yöntemleri ile birlikte gelinmelidir. Ameliyat beklentileri açıkça ortaya konmalıdır. Hasta-doktor güveni sağlanmalıdır
Bu makalenin DoktorTakvimi web sitesinde yayımlanması, yazarın açık izniyle yapılmaktadır. Web sitesindeki tüm içerikler, fikri ve sınai mülkiyet mevzuatı kapsamında uygun şekilde korunmaktadır.
DocPlanner Teknoloji A.Ş. web sitesi tıbbi tavsiye sunmaz. Bu sayfanın içeriği, metinler, grafikler, görseller ve diğer materyaller de dahil olmak üzere, yalnızca bilgilendirme amacıyla oluşturulmuştur ve tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini almak amacı taşımaz. Herhangi bir sağlık sorununuzla ilgili şüpheniz varsa, bir uzmana danışınız.