Rahim Ağzı Yetmezliği

Rahim boynu ya da daha çok serviks olarak bilinen rahim ağzı, rahmin hemen alt kısmında bulunan ve vajinaya açılan dar bir kanaldır. Yani aslında rahim ağzı, rahim ve vajina arasında bir bağlantı oluşturur. Rahim ağzı, bir nevi akıllı epitel hücrelerle çevrilidir. Bu hücreler sayesinde adet döngüsü boyunca içeriği değişen mukus üretimi yapılırken, aynı zamanda sperm geçişi sırasında bir koruma kalkanı meydana getirilir.

Üretilen mukus, yumurta bırakıldığı zaman sperm dostu iken, diğer zamanlarda sperme karşı koyan bir yapıya bürünür.

Rahim ağzı daha önce vajinal doğum yapmamış bir kadında sıkı sıkıya kapalıdır, fakat vajinal doğum yapmış kadınlarda daha açık şekilde görülür. Herhangi bir sağlık problemi yaşamadan normal bir hamilelik süreci geçiren kadınlarda rahim ağzı son üç aylık dönemin sonlarına doğru, yani doğum zamanına yakın dönemlere kadar kapalı olur, doğum yaklaştıkça yumuşar, kısalır ve açılmaya başlar.

Rahim Ağzı Yetmezliği (Servikal Yetersizlik) Nedir?

Rahim ağzı yetmezliği, rahim ağzının (boynunun), rahim içinde her geçen gün büyüyen bebeğin ve içinde yüzdüğü amniyon sıvısının yaptığı baskıyla birlikte zamanından önce yumuşayıp açılması halidir.  Çoğunlukla, kanama, ağrı gibi hiç bir belirti vermeden 16-24. haftalar arasında görülürken, erken doğum ve düşüklerin en önemli nedenlerinden biridir.

Rahim ağzı yetmezliği gebeliklerin yüzde 1 ya da 2’sinde görülürken, gebeliğin ikinci üç ayında yani 4-6. aylar arasında meydana gelen tüm düşüklerin önemli bir bölümün esas nedeni olarak görülmektedir.

Rahim ağzı yetmezliğinin temel nedenleri arasında, genetik (doğuştan) zayıflık, çoğul gebelikler, önceki doğumlarda rahim ağzının aşırı gerilmesi veya yırtılması ile rahim ağzı kanseri yer almaktadır.

Kimler Risk Altında?

• Rahim ağzına koni biyopsi ya da LEEP işlemleri uygulanmışsa,

• Rahim ağzı daha önceki doğumlarda ciddi anlamda yaralandıysa,

• Sebepsiz bir şekilde ikinci üç aylık (4-6. aylar arasında) dönem içinde düşük yapılmışsa,

• Bir ya da daha fazla erken doğum yapılmışsa,

• Daha önceki gebeliklerde rahim ağzı yetersizliği yaşanmışsa,

• Doğuştan gelen rahim ve rahim ağzı bozukluğu varsa,

• Anneniz size hamile iken Dietilstilbestrol adında bir ilaç almışsa,

rahim ağzı yetmezliği söz konusu olabilir.

Rahim Ağzı Yetmezliği Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?

Rahim ağzı yetmezliği genelde ilk gebeliklerde fark edilmez. Ve henüz rahim ağzı boyunu ölçmenin kesin bir yolu yoktur. Ancak hamile bir kadında rahim ağzının 4-6. aylar arasında ağrısız bir şekilde gitgide incelmesi ve açılmasının sonrasında rahimde kasılma ya da kanama meydana gelmeden düşük yaptığında anlaşılır.

Genelde hiç bir belirti vermeyen bu hastalık, bazı hamilelerde 12-20. haftalarda aşağıdaki belirtileri gösterebilir;

• Rahim altında (pelvik bölgesinde) basınç hissi,

• Adet öncesi krampa benzer ağrılar,

• Sırt ve bel ağrısı,

• Vajinal akıntıda artış,

• Beyaz, berrak ya da açık sarı akıntının pembe ya da kahverengiye dönmesi,

• Hafif vajinal kanama,

• yukarıdaki belirtilerden bir ya da daha fazlasını belirtilen haftalar arasında gördüğünüz takdirde vakit kaybetmeden doktorunuza şikayetlerinizi bildirerek başvurmanız gerekir. Şayet rahim ağzı yetmezliği söz konusu ise doktorunuz 12. haftadan 23. haftaya kadar ultrason muayenesi yaparak sizi takip eder.

Ve gerekli görürse (rahim ağzı 25 mm’den kısa kalmışsa) rahim ağzının doğuma kadar (ortalama 37. haftanın sonunda alınır) kapalı kalmasını sağlamak için serklaj ismi verilen dikiş işlemini uygular. Serklaj, genelde 12-16. haftalar arasında, vajinadan lokal anestezi ile yapılan kolay bir operasyondur. Bu işlemden 12 saat sonra normal hayatınıza dönebilirken, hamileliğin kalan kısmında cinsel ilişki yasaklanabilir.

Rahim ağzı yetmezliği ve serklaj işlemi

Daha sonra gidilen her muayenede dikişlerde kontrol edilir ve genellikle tahmin edilen doğum tarihine bir kaç hafta kala alınırlar. Eğer ilk gebelikte serklaj uygulanmışsa diğer gebeliklerde tekrar uygulanmasına gerek yoktur. Ancak doktor gerekli gördüğü takdirde tekrar edebilir.