Safra Kesesi Kanseri

1. Safra kesesinin görevi, karaciğerin ürettiği safra sıvısını depolamaktır. Genellikle açlık halinde safra kesesinde biriken safra, burada konsantre edilerek depolanır. Sindirim sırasında ise, safra kesesi kasılarak içindeki safrayı bağırsağa boşaltır ve böylelikle yağlı maddelerin emilimi gerçekleşir. Safra kesesinden kaynaklanan habis tümörlere ise safra kesesi kanseri adı verilir.
2. Kadınlarda daha sık görülür.
3. Safra kesesi taşı nedeniyle ameliyat edilen hastaların % 1’inde safra kesesi kanseri belirlenir.

Safra kesesi kanserinin belirtileri nelerdir?

1. Sarılık
2. Karın üst ve sağ tarafında ağrı
3. Ateş
4. Bulantı ve kusma
5. Gaz ve geğirme
6. Karında şişlikler
7. Bu belirtiler sıklıkla ileri dönemdeki kanserlerde görülür ve erken dönemde belriti vermez.

Safra kesesi kanserinin tanısında hangi yöntemler kullanılır?

1. Doktor muayenesi
2. Karaciğer testleri: ALT, AST, GGT, bilürübin, alkalen fosfataz
3. CEA
4. CA 19-9
5. Ultrasonografi
6. Bilgisayarlı tomografi
7. Akciğer grafisi
8. Manyetik rezonans kolanjio-pankreatografi (MRCP): safra kanallarının durumu görüntülenmesi
9. Endoskopik retrograd kolanjio-pankreatografi (ERCP): safra kanallarının durumu görüntülenmesi ve gereğinde safra kanalına stent (şemsiye) yerleştirilmesi
10. Perkütan transhepatik kolanjiografi (PTK): karaciğer içine ince bir iğne yerleştirerek safra yollarının görüntülenmesi ve gerekirse safra yollarının boşaltılması
11. Laparoskopi: tümör araştırılıp, biyopsi alınabilir.

Safra kesesi kanserinin hangi tipleri vardır?

1. İnsitu karsinom
2. Adenokarsinom
3. Papiller karsinom
4. Müsinöz karsinom
5. Berrak hücreli adenokarsinom
6. Taşlı yüzük hücreli karsinom
7. Adeno-skuamöz karsinom
8. Skuamöz hücreli karsinom
9. Küçük hücreli karsinom
10. İndifferansiye karsinom
11. Karsinosarkom

Safra kesesi kanseri nasıl evrelendirilir?
Evre 1 ile 4 arasında evrelendirme yapılır, 1. evre başlangıç aşamasında ve 4. evre yayılmış tümör anlamına gelir. Safra kesesi kanserleri: doku, kan ve lenf sistemi yolu ile yayılır. Diğer organlara sıçrama yaptığında metastik tümör adını alır.

T1: tümör safra kesesinin iç yüzeyindedir.
T2: tümör safra kesesinin dış yüzeyine dek varmıştır.
T3: tümör safra kesesinin dış yüzeyini dek aşmıştır.
T2: tümör karaciğerin toplar ve atar damarlarına sıçramıştır.
N1: tümör bölgesel lenf bezlerine sıçramıştır.

Evre I: tümör safra kesesinin iç kısmında yer alır.
Evre II: tümör safra kesesinin dış kısmına dek ulaşmıştır.
Evre III: tümör komşu organlara ve lenf bezlerine sıçramıştır.
Evre IV: tümör uzak organlara ve lenf bezlerine sıçramıştır.

Safra kesesi kanserinin seyrini hangi faktörler etkiler?

1. Kanserin evresi
2. Kanserin ameliyatta tam çıkarılıp çıkarılmadığı
3. İlk belirlenen tümör veya nüks eden tümör olması

Safra kesesi kanserleri nasıl tedavi edilir?
Safra kesesi kanserleri cerrahi, kemoterapi ve ışın tedavisi (radyoterapi) ile tedavi edilir.

1. Cerrahi tedavi

• Safra kesesi ve etraf lenf bezleri de alınır. Tercihen ameliyat laparoskopi yöntemi ile gerçekleştirilir.
• Tümörün bağırsakta tıkanmaya yol açması durumunda safra kesesi veya safra yolu ile ince bağırsak arasında bir bağlantı (by-pass) gerçekleştirilir.
• ERCP: Tümörün safra yolunu tıkaması durumunda ERCP ile safra kanalına stent (şemsiye) yerleştirilebilir.
• PTK: ERCP ile stent yerleştirmek mümkün olmazsa karaciğer içine ince bir iğne yerleştirerek, safra yolları boşaltılabilir.

2. Radyoterapi (ışın tedavisi)
   Radyoterapi vücut dışından (eksternal radyoterapi) veya karın boşluğu içine radyoaktif iğneler yerleştirilerek (internal radyoterapi) uygulanabilir.

3. Kemoterapi
   Kemoterapi damar yolu ile sistemik olarak veya bölgesel olarak hepatik arterden infüzyonla kemoterapi şeklinde verilebilir.Karaciğerin kanı % 70 oranında portal ven adındaki toplar damardan ve % 30’u hepatik arter adındaki atar damardan gelir. Ancak, tümörlerin hepatik arterden beslendikleri bilinmektedir. Girişimsel bir radyolog tarafından karaciğerin hepatik arter adındaki atar damarına bir kateter (tel) yerleştirilmesi ve buradan direkt olarak tümörün içine kemoterapi ilacı verilmesi esasına dayanır.

Safra kesesi kanserinde yaklaşım nasıl olmalıdır?

Erken dönemde safra kesesi kanseri
Cerrahi olarak safra kesesi ve etrafındaki lenf bezleri çıkartılır. Ameliyat sonrasında radyoterapi ve kemoterapi uygulanabilir.
İleri dönemde safra kesesi kanseri
Ameliyatlı veya ameliyatsız olarak ışın tedavisi, kemoterapi ve endoskopik stentleme gibi uygulamalar yapılır.

Safra kesesi kanserinin seyri nasıldır?
Evrelere göre safra kesesi kanseri olgularında beş yıl sağkalım oranları aşağıdaki gibidir.

• – Evre I: % 30-50
• – Evre II: % 7-9
• – Evre III: % 3
• – Evre IV: % 2