Sağlıklı Beslenme ve Yaşam Önerileri

Yazar Muhammet Bilici • 17 Şubat 2023 • Yorumlar:

Herkes gün içinde daha enerjik olmak istiyor. Çoğumuz halsizlik ve yorgunluktan şikayetçi. Enerji almak için midemize attığımız yiyecekler niye bize iyi gelmiyor? Yemek yedikten sonra niye çoğumuz rahatsız oluyoruz hiç düşündük mü? Peki gün içinde ne yediğimizin farkında mıyız? Vücudumuzu bir arabaya benzetecek olursak arabaya attığımız yakıt kaliteli ve iyiyse aldığımız performans da o kadar yüksek olacaktır. Nasıl ki her önümüze gelen petrol istasyonundan arabamıza yakıt almak istemeyiz ve iyi marka arar gözümüz yollarda tıpkı bunun gibi de midemize sokacağımız besinleri de bu hassaslıkla aramamız ve bulmamız lazım.

Vücut 30’lu 40’lı yaşlara kadar antioksidan sistemleri ve tamponlama mekanizması iyi çalışıyor ama sağlıksız beslenmeye devam ettiğimiz zaman maalesef ondan sonra sistem çöküyor ve bir sürü hastalık ortaya çıkabiliyor. Diyabet, hipertansiyon, koroner arter hastalığı, kolesterol yüksekliği, felç, kanser vs vs…

İnsanoğlu vücudu neye alıştırırsa ona alışıyor. Ben yapamam demeyin. Dediklerimi uyguladığınız zaman vücudunuzun ne kadar daha iyi olduğunu ve daha enerjik hissettiğinizi göreceksiniz.

Özellikle kilo vermek, sağlıklı beslenme ve yaşam şekli özet olarak şu şekilde;

1. Paketli, işlenmiş ve yüksek ısıya maruz kalan ürünler yasak. Marketteki tüm ambalajlı ürünleri kast ediyorum. Ayda yılda bir kaçamak yapmak serbest :) Ama hepimiz maalesef hayatımızı tamamen kaçamak yaparak geçirdiğimiz için sağlıklı olamıyoruz. Arada bir yere davet edilirseniz ya da bir misafiriniz gelirse evinize kaçamak yapılabilir.

2. Hayvansal ürünleri (et, tavuk, süt, yumurta, peynir, yoğurt vs) en azından 1-2 ay tamamen bırakabilirsiniz. Vücudun kendine gelmesi ve detoksifasyon için bu şart. Daha sonra hayvansal ürünleri haftada 1-2 gün tüketebilirsiniz . O da tercihen balık olabilir. Et ve tavuk mümkün olduğunca az yiyin. Yumurta peynir ve yoğurt her gün tüketilmesi kesinlikle yanlış. Bunlar haftada 1 veya 2 gün tüketilebilir. Unutmayın ki sanılanın aksine protein sadece hayvansal ürünlerde yoktur, bitki ve bakliyatta da fazlasıyla protein bulunmaktadır.

3. Sebze yeşillik sınırsız tüketebilirsiniz. Özellikle mevsiminde. Pazardan aldığınız sebze meyve şu anda tükettiğiniz çoğu şeyden daha sağlıklıdır orası kesin. Hormonludur deyip tüketmemezlik etmeyin.

4. Meyve abartmadan günde 2-3 porsiyon mutlaka yiyin. Onu da geç saatlerde değil. Gün içinde tüketin.

5. Bakliyat ( nohut, mercimek, fasulye, börülce, bulgur vs ) serbest. Beyaz Pirinç mümkün olduğunca az yiyebilirsiniz.

6. Kuruyemiş çok kavrulmuş ve tuzlu olmayacak. Çiğ bulursanız çok güzel olur. Fındık, fıstık, badem ve ceviz. Bunları da abartmayın yoksa aşırı kalori almış olursunuz.

7. Tatlı, Pasta ve unlu yiyecekler glisemik indeksi yüksek olduğu için yasak. Bulursanız tam buğday ekmeği tüketin ama o da sınırlı. Çünkü gluten bazı kişilerde antijenik ve alerjik bir süreç başlatıyor. Eğer canınız tatlı çekerse hurma, kuru üzüm veya kuru kayısı yiyebilirsiniz. Ya da yemeyin tatlı yemezseniz ölmezsiniz ☺

8. Aşırı çay ve kahve tüketmeyin. Bunlar PH’ı düşük sıvılar ve vücudun alkali tamponlarını tüketiyor. İlla kahve tüketen biri iseniz filtre kahve içebilirsiniz, o da gün içinde 1 ya da 2 fincan tüketin ve akşam geç saatlerde içmeyin. Daha çok alkali su tüketimi yaparsanız iyi olur. Ben günde 2-3 litre su içmeye çalışıyorum. O da PH’ı düşük su ise 1 litre suya 1 çay kaşığı sodyum bikarbonat koyup tüketmeyi tavsiye ediyorum.

9. Bol yürüyüş (orta tempo en azından 45 dk veya 1 saat.) ve temiz oksijen. Evde ip atlama hareketi şınav, mekik vs gibi evde yapılabilen egzersizleri kardiyo egzersizi olarak yapabilirsiniz. Mitokondrilerin (vücudun enerji üreten yani ATP santrali) daha iyi çalışması için egzersiz muhakkak şart. Ben önceden bırakın koşmayı yürürken bile yoruluyordum. Şu anda 1 saat veya 10 km aralıksız koşabiliyorum.

10. Az yemek ve akşam en geç 18.00’den sonra mümkün olduğunca ağza bir şey atmamak. Çünkü gece yatağa gidene kadar yemek yeme vücut için yapılan en büyük kötülük. Sebebi ise ağıza atılmış her bir yemek eşittir pankreas insülin salgılaması ve vücudun tamir sürecinin başlamaması, insülin direncine neden oluyor. 2 ana öğün ve arada geçiştirme bir şey tüketebilirsiniz meyve veya sebze olabilir.

11. İyi ve aç karnına bir uyku özellikle. Gece geç saatlere kadar uyanık kalmamak ve aç uyumak. Gece vücudun tamir olması için bu 2 şey gerekli.

12. Yediğimiz içtiğimiz şeylerin doğadan direk soframıza ulaşmış olması en önemli kriter. Yani ısıl işleme en az maruziyet önemli. Özellikle sebzeler çok elektron yüklü ve anti oksidandır. Bunları uzun pişirme ve aşırı yağlı yaptığımız zaman alacağımız fayda minimuma iniyor maalesef.

13. Yemekte özellikle çok yağ tüketimi olmaması lazım. Özellikle zeytinyağı tüketimi olabilir ama o da yine aşırı değil. Çünkü fazla yağın kendisi bir sürü şeye neden oluyor. Yağ tüketimi kuralı Omega-3 oranı yüksek yağlar(ceviz, badem, keten tohumu, balık vs) tercih edilebilir. Omega-6 oranı yüksek ise kardiyovasküler risk artabiliyor.

14. Yemekten 2 saat sonraya kadar su veya sıvı içmeyin. 2 saat sonra içebilirsiniz. Çünkü yemekle birlikte sıvı şeyler çok tüketildiği zaman midedeki enzimatik süreç ve asidin etkisi azalıyor, hazımsızlık şişkinlik gibi şikâyetler ortaya çıkıyor

15. Sigara içiyorsanız, vücudunuzu seviyor ve de zarar vermek istemiyorsanız bugünden itibaren bırakın.

16. Gün içindeki stres düzeyini minimum tutmak için meditasyon yapmak ve pozitif bilişsel motivasyon gerekmektedir ve immun sistem (bağışıklık) dahil bir sürü tamir sürecinin başlaması ve hastalıklara zemin oluşmaması için bu öneriliyor.

17. Acıkmadan sofraya otur ve doymadan kalk. Ana kural budur.  Midemiz çöp kutusu değildir. O yüzden içine attıklarımıza dikkat etmemiz lazım. 

Bu saydığım maddelerin hepsinin fizyolojik ve psikolojik açıklamaları mevcut. Bunları uygulayan kişilerle ilgili yurtdışında yapılan bir sürü çalışma ve araştırma var. Ben sizlere genel bir harman ve özet geçtim sadece. Çünkü sağlık çok kompleks bir şey ve hangi faktörler sistemi bloke ediyor hangi şeyler iyi geliyor bunlar ile ilgili saatlerce konuşabiliriz ama amacım sizlere sağlıklı beslenme ve yaşam ile ilgili bir bakış açısı sunmaktı.  

 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Yazar

Yorumlar: (0)

Yazar

Muhammet Bilici

İç Hastalıkları Uzm. Dr.

Randevu al