SESLETİM VE SESBİLGİSEL BOZUKLUKLAR

Sesletim (Artikülasyon) Bozuklukları

Sesletim demek konuşma sesi nasıl yapılır sorusunun cevabıdır. Bu da dil, çene, dişler, dudaklar, damak ve vokal kıvrımlar yardımı ile gelen hava akımı kullanılarak oluşturulmaktadır. Sesletim bozukluğu  sesleri üretmedeki sorunları içerir. Sesletim bozukluğunda sesler;

Atlanabilir;yak yerine ak
Yer değiştirebilir; kapa yerine tapa
Bozulabilir;Makas yerine nazal yani hırıltılı bir makas
Daha basit bir örnek olarak çocukta /r/ sesi olmadığında kara yerine kaya der. Çocuğun kara diyebilmesi için /r/ sesinin nasıl çıkartıldığını öğrenmesi gerekir.

Kurumumuzda sesletim sorunları olan çocuklarda her bir sesin üretimi hızlı bir şekilde öğretilmekte ve 2 ile 4 hafta içerisinde günlük hayata genellemesi sağlanmaktadır.

Ses Bilgisel (Fonolojik) Bozukluk

Sesbilgisel bozukluklar, konuşmada dil kurallarına ait bilgiyi (sesbilgisini/fonoloji) edinme güçlüğüdür. Çocuk kelimeyi telaffuz eder fakat anlaşılır olmaz. Gelişimsel sesbilgisel bozukluklar, çocuklarda okuma ve yazma güçlükleri görülmesinde neden olabilir.

Fonolojik bozukluk için bazı örnekler;

Çocuk  “gel” yerine “del” der ya da ‘kuş’ yerine ‘tuş’ der(Önleştirme).

Çocuk ‘su’ yerine ‘du’ ya da ‘fare’ yerine ‘pare’  der(Duraklaştırma)

Artikülasyon Bozukluğu ve Fonolojik Bozukluk Arasındaki Önemli Farklar

Artikülasyon bozukluğundan hatalar konuşma sesi ile ilişkili iken fonolojik bozuklukta hatalar fonemlerin dile özgü fonksiyonlarını ile ilişkilidir. Artikülasyon bozukluğunda konuşma sesi formunda zorluk çekilirken fonolojik bozuklukta çocuk fonemi düzgün üretebilir fakat gerekli içerikte uygun olarak kullanmaz. Artikülasyon bozukluğunda hatalar daha periferik iken fonolojik bozuklukta hatalar santral kaynaklı olur. Artikülasyon bozukluğunda dilin bileşenlerine değerlendirildiğinde, ekler, sözdizimi, anlam bilgisi gibi alanlarında problem yokken fonolojik bozuklukta problem görülebilir.