Sistemik Lupus Eritematozus Nedir?

Sistemik lupus eritematozus (SLE ya da lupus), 1000 yüzü olan hastalık olarak da adlandırılabilir. Çok çeşitli semptom ve bulgusu vardır. Hemen hemen tüm sistemleri etkileyebilir. Temel olarak en sık görülen semptomlar ciltte döküntüler, artrit, başta anemi olmak üzere kan tablosunda değişiklikler, böbrek, karaciğer kalp, akciğer gibi hayati organların fonksiyonlarında gerileme, nörolojik bulgular ve psikiyatrik bozukluklar olarak sıralanabilir. Tedavi edilmez geçiştirilmeye çalışılırsa yaşam kalitesini çok değiştiren ve ölümcül olabilen bir hastalıktır. Kronik hastalıklar grubundadır. Semptomların gelişmesi ve tedavi edilmesi uzun sürer.

Nedeni

Vücudumuzun savunma sistemi olan immün sistemin (bağışıklık sistemi) dışarıdan bir uyaran olmadan aktive olması ve normalde tolerans gösterdiği vücut hücrelerine saldırması ile inflamatuvar bir reaksiyon başlatması ile klinik semptomların ortaya çıkmasıdır. İmmün sistemin sıvısal kısmı dediğimiz antikor üretiminin daha yoğun olduğu ve vücut proteinleri ile bu üretilen antikorların birleşmesi ile immün kompleks denilen protein bileşkelerinin oluşması ve bunun organlara çökerek inflamatuvar yanıtı başlatması temel patolojidir. Mikro düzeyde pek çok molekül, protein vb olaya dahil olur. Altta genetik yatkınlık, hormonların etkisi ile modifiye olur ve çevresel faktörlerin tetiklemesi ile hastalık başlar. Bu nedenle kiminde çocukluk yaş gurubunda kimin de orta yaşta hastalık bulgu verir

Sağlık üzerindeki etkisi

SLE'’nin görülme sıklığı 100.000 kişide 40-50 arasındadır. Kadınlarda daha fazla hastalık görülür. Siyah ırkta da hastalık daha ağır seyreder.

Tanı

Halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, ateş, kilo kaybı, saç dökülmesi gibi prodromal bulgularla beraber güneşle tetiklenen yanaklar ve burun sırtında kızarık döküntüler, ağız içi ve burunda aftöz ülsere yaralar, el eklemlerinde simetrik artrit, böbrek tutulumu, aritmi, nefes darlığı, sara krizi, uyuşma, güçsüzlük vb çok çeşitli bulguların görülmesi ile tanı aşamasına gelebilir. Bazen de çok atipik bulguları olabilir. Bu nedenle lupus tanısının konması ve tedavisinin planlamasının bu konuda eğitim almış iç hastalıkları üzerine romatoloji ihtisası yapmış hekimler tarafından yönetilmesi çok önemlidir. Hastalık pek çok sistemi tuttuğu için multidispliner yaklaşım ve birden fazla hekimin takip ve değerlendirmesi gerekebilir. 

Laboratuvada ANA testi temel testtir ama ENA, anti DS DNA, RF, CCP, C3, C4, sedim crp hemogram biyokimya vb testler tanıya ulaşmada ve ayırıcı tanıda kullanılan testlerdir.

Tedavi

Tedavide  steroidler başta olmak üzere hastalık düzenleyici antiromatizmal ilaçlar (DMARD)’dan yararlanılır.