Şizofreni

Şizofreni Nedir?

Şizofreni düşünce,duygu ve davranışlarda çeşitli bozukluklara yol açabilen bir beyin hastalığıdır. Psikiyatrik (Ruhsal) hastalıklar içerisinde yer alır.

Belirtileri Nelerdir?

Şizofreni’nin belirtileri çok çeşitlidir.bu nedenle farklı hastalıklarda görülen birbirine benzemeyebilir.Yada aynı hastada değişik dönemlerde değişik belirtiler ortaya çıkabilir. Hastalık belirgin olarak ortaya çıkmadan önce , davranışlarda ılımlı değişiklikler,içe kapanma, ilgisizlik, az konuşma,öğrenciyse derslerinde bozulma gibi belirtiler görülebilir. Hastalık iyice açığa çıktığında ise;alınganlık,kuşkuculuk en sık rastlanan belirtilerdendir.Kişi kendisiyle ilgisi olmayan şeyleri kendisiyle zanneder. Herkesin kendisine baktığını, kendi hakkında konuştuklarını,güldüklerini yada alay ettiklerini düşünebilir. Kendisine kötülük yapılmasından korkma(Şüphecilik), takip edildiğini düşünme sıktır. Başkalarının duymadığı sesler duyma,yada hayal görme olabilir. Konuşması mantık dışı yada anlaşılmaz hale gelebilir. Kendi kendine konuşma ve gülme görülebilir. Davranışları belirgin olarak garipleşebilir. Hasta temizliğine ve giyimine eskisi kadar dikkat etmeyebilir. Çevreden uzaklaşma, sürekli yalnız kalma olabilir. Ailesinden yakınlarından ve arkadaşlarından giderek uzaklaşabilir. Yüz ifadesi, hareketleri ve konuşması donuklaşabilir. Mesleki başarısında düşme gözükebilir. İşini sürdürmede zorlanabilir. Öğrenme, anlama, hatırlama, plan yapma yada dikkatini toplama gibi zihinsel becerilerinde düşüş görülebilir.

Ne zaman başlar, Kimlerde görülür, Nasıl seyreder?

Genellikle ergenlik ve genç erişkin yıllarında başlar. Erkeklerde 15-25, kadınlarda 20-30 yaşları civarında başlamakla beraber, daha genç yaşlarda da başlaması mümkündür.

Her iki cinste eşit olarak görülür. Tüm dünya da benzer sıklıkta görülen bu hastalık, yaklaşık her yüz kişiden birinde görülmektedir. Toplumun her kesiminden bireylerde, kökeni,eğitimi,mesleği,gelir durumu yada medeni durumuna bakmaksızın ortaya çıkabilir.

Hastalık en fazla zararı ilk açığa çıktıktan sonra ilk 5 yıl içerisinde vermekte, daha sonra hızı yavaşlamaktadır. Hastaların yaklaşık yarısında hastalık tam yada tama yakın düzelebilmektedir. Bir bölümünde düzelme orta derecede olmakta, bir bölümünde ise;daha ağır seyretmektedir. Bir kişide hastalığın nasıl gideceğini tahmin etmek başlangıçta mümkün olmayabilir. İyi bir tedavi ve çevre desteği hastalığın gidişini etkileyen en önemli etkenlerdendir.

Nedenleri Nelerdir?

Hastalık beynin yapısı, işleyişindeki bozukluklar sonucunda ortaya çıkar. Beynin yapısında, kimyasal düzeninde ve aktivitesinde çeşitli bozukluklar saptanmıştır. Ancak bu bozukluklar basit olmayıp, oldukça karmaşıktır;halen tam olarak bilinmemektedir. Beyindeki bazuklukların bebeklikten, hatta anne karnından itibaren başladığı düşünülmektedir. Soyaçekim belli bir oranda önem taşımaktadır. Annenin hamileliği sırasında, doğumda veya sonrasında meydana gelen olağandışı olayların(enfeksiyonlar,zor doğum,beynin zedelenmesi gibi) etkili olabileceğine ilişkin kanıtlar bulunmaktadır. Birşeye üzülme yada sıkılma tek başına hastalığın çıkmasına neden olmaz. Dış etkenler ancak yakınlığı olan bir kişide hastalığın çıkmasını kolaylaştırabilir. Bir başka değişle şizofreni “ biyolojik bir beyin hastalığı “ olarak kabul edilmektedir.

Tedavisi Var mıdır?

Hastaneye yatış ancak çok gerekli görülürse başvurulabilecek bir tedavidir. Onun dışında hastaların tedavileri ve yaşamlarını hastane dışında sürdürmeleri mümkün olduğu gibi, hastalığın gidişini daha olumlu etkilemektedir.

Bazı hastalarda hastalık daha ağır seyretmekte,tedavide istenilen sonuç alınmamaktadır. Böyle durumlarda, aile bu durumla nasıl başa çıkabileceği, ne yapabileceği konusunda yardım alabilir. 

Hacıya hocaya götürmenin yararı olmadığı gibi,zararı olabilir. Evlendirmek yada askere göndermek de hastalığın iyileşmesine katkı sağlamaz. Bu konularda hastanın doktorundan görüş alınmalıdır.

Tedavide aile ve çevre de büyük önem taşır. Ailenin ve çevrenin destekleyici ve kabullenici olması gerekir. Eleştirici olma, dışlama ve düşmanca tutumlar hastayı olumsuz etkiler. Hasta ve ailelerin dayanışması hastalığı birlikte daha kolay karşılamalarına ve mücadele etmelerine yardımcı olur. Bu amaçla; İzmir, Manisa, Ankara ve İstanbul’da şizofreni dayanışma dernekleri kurulmuştur…