Sosyal Psikoloji

Sosyal psikoloji, insanların nasıl düşündükleri, hissettikleri ve davrandıkları gibi sosyal etkileşimlerin incelendiği bir psikoloji alt dalıdır. Sosyal psikoloji, bireylerin ve grupların davranışlarına ve sosyal etkileşimlerine odaklanır.

Tarih boyunca insan davranışlarını etkilemiştir. İlk olarak, sosyal psikoloji olarak bilinen disiplin, 1800’lü yıllarda ortaya çıktı ve tarihsel olarak felsefe, sosyoloji, antropoloji ve psikolojinin birçok dalı ile yakından ilişkilidir.

Sosyal psikolojininkökleri, Almanya’da Gustav Theodor Fechner, Wilhelm Wundt ve Edward B. Titchener gibi psikologlar tarafından atıldı. Sosyal psikoloji, 20. yüzyılın başlarında daha sistemli bir şekilde ele alındı ve sosyal etkileşimlerin ve grup dinamiklerinin incelenmesi ile ilgili araştırmalar yapıldı. Sosyal psikoloji, insan davranışını birçok farklı faktörün etkileşiminden kaynaklanan birçok sosyal süreçle açıklamaya çalışır. Bu süreçler arasında sosyal etkileşim, toplumsal normlar, grup etkileşimleri, liderlik, iletişim, önyargı, algı, davranış değişimi ve sosyal etkileşimlerin sosyal zeka, öz farkındalık ve öznel refah üzerindeki etkisi gibi konular yer alır.

İnsan davranışlarının ve sosyal etkileşimlerin anlaşılmasında önemli bir rol oynamıştır. Özellikle 2. Dünya Savaşı’ndan sonra, sosyal psikoloji disiplini, sosyal adalet, eşitlik ve insan hakları gibi konuların yanı sıra ırkçılık, cinsiyet eşitsizliği, ayrımcılık ve grup çatışmalarının çözülmesinde de etkili olmuştur. İnsanlar çoğu zaman diğer insanlarla birlikte hareket ederler ve bu sosyal etkileşimler insan davranışlarını etkiler.

Sosyal psikoloji bu etkileşimlerin incelenmesine odaklanır. Örneğin, bir kişinin bir gruba katılımı, sosyal psikolojinin bir araştırma konusudur. İnsanlar genellikle gruplar halinde hareket ederler ve bu gruplar, bir kişinin davranışlarını ve tutumlarını etkileyebilir. Bu gruplar, bir kişinin kendisine ait düşünceleri ve davranışlarından ödün vermesine neden olabilir veya aksine bir kişinin kendi düşüncelerini ve davranışlarını daha güçlü bir şekilde savunmasına yardımcı olabilir. Başka bir örnek, sosyal normlar ve uyumu inceler. İnsanlar, toplumda kabul edilen davranış ve normlara uygun davranmaya eğilimlidirler. Bu, insanların birbirleriyle nasıl etkileşim kurduklarını ve toplumun genel davranışlarını nasıl belirlediğini anlamamıza yardımcı olur.

Sosyal psikoloji konusunu ele alan birçok film ve kitap bulunmaktadır. İşte bazı örnekler:

Filmler:

• 12 Öfkeli Adam (12 Angry Men) : Bu film, bir jüri odasındaki 12 adamın, bir cinayet davasındaki kanıtları inceleyerek karar vermesini konu almaktadır. Film, karar verme sürecindeki grup etkileşimlerini ve bireysel farklılıkları ele alır.

• Grup (The Wave) : Bu film, bir lise öğretmeninin, öğrencilerine Nazizmi anlamaları için yaptığı bir deneyi konu almaktadır. Film, grup dinamiklerini ve sosyal normların nasıl oluştuğunu gösterir.

• Sosyal Ağ (The Social Network) : Bu film, Facebook’un kuruluşunu konu alır. Film, insanların çevrimiçi dünyada nasıl birbirleriyle etkileşime geçtiklerini ve bu etkileşimlerin insan ilişkilerine nasıl yansıdığını ele alır.

• Kitaplar:

• Sosyal Psikoloji (Social Psychology) – Elliot Aronson : Bu kitap, sosyal psikolojinin temel konularını ele almaktadır. İnsan davranışlarını etkileyen faktörleri, grup dinamiklerini ve sosyal normları inceler.

• Otoriteye Boyun Eğmek (Obedience to Authority) – Stanley Milgram : Bu kitap, Stanley Milgram’ın ünlü itaat deneyini konu almaktadır. Kitap, insanların otorite figürlerine nasıl boyun eğdiğini ve bu boyun eğme davranışının nasıl oluştuğunu ele alır.

• Sıradan İnsanlar (Ordinary Men) – Christopher Browning : Bu kitap, 2. Dünya Savaşı sırasında Polonya’da gerçekleşen Yahudi katliamına katılan sıradan insanların psikolojisini inceler. Kitap, insanların nasıl toplu katliama katılabileceğini anlamamıza yardımcı olur.