Tansiyon Hastaları, Yaz Sıcaklarında Beslenmeye Dikkat!

Kan basıncının normalin üzerinde olduğu bir hastalık olan Hipertansiyon yani yüksek tansiyon, dünyada önlenebilir ölüm nedenleri içerisinde önde gelen risk faktörlerindendir. Türkiye’de ise yaklaşık 15-16 milyon kişinin hipertansiyon hastası olduğu düşünülmektedir. Artmış vücut ağırlığı sıklıkla artmış kan basıncı ile birliktedir. Beden kitle indeksi arttıkça hipertansiyon olasılığı da artmaktadır. Yüksek tansiyonlu hastaların en az 1/3’ü obezdir. Obez bireylerin taşıdığı hipertansiyon riski, vücut ağırlığı normal olanlara göre 3 kat fazladır

İnsan vücudunda göz, böbrek, beyin ve kalp damarlarında tıkanıklıklara ve kanamalara yol açarak ölümcül etkiler yaratabilir. Tansiyon hastaları diyet yaparak sağlıklı bir şekilde kilo vermelidir. Yüksek tansiyon hastalarının beslenme programı da özel olmalıdır.

Sıcak yaz günlerinde vücudun en önemli ve temel ihtiyacı sudur. Siz terlemediğinizi ve su kaybetmediğinizi düşünseniz de hava sıcaklığı ve nem ile deri, solunum, idrar ve dışkı ile atılan su miktarı normalden fazla olur. Bu kayıp elektrolit kaybı ile beraber, baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk ve tansiyon dengesizliği yapabilir.

Havaların sıcaklaması nedeniyle sosyal hayatta bulunamayan, tansiyon sebebiyle dışarıda rahatsızlık geçiren kişilere Online Diyet hizmeti sayesinde, Özgür Diyet sağlıklı beslenme reçeteleri ile yardımcı olmaktadır.

Öneriler;

• Hipertansiyon hastalarının beslenme planları basitçe; doymuş yağ ve kolesterolden fakir, sebze-meyve, az yağlı süt ve ürünleri, vitamin ve mineral yönünden zengin olmalı ve vücut ağırlığı, arzu edilen sınırın %15’ini geçmeyecek düzeyde tutulmalıdır.
• Fazla kilo, dengeli bir diyet planı ve düzenli yapılan fiziksel egzersiz ile Beden Kitle İndeksi (BKI) 25 sınırında tutulduğunda kan basıncında ve dolayısıyla tansiyonda fark edilir düzelmeler görülebilir.
• Tuz, vücut fonksiyonlarımız için gerekli olsa da fazlası zararlıdır. Bu yüzden tuzu tamamen kesmek hem doğru değil hem de pratikte mümkün değildir. Hipertansiyon hastalarında Sodyum (Na) alımı 1,5-2,5 gr. arasında (4-6 gr. tuz) tutulmalıdır. Yani gün içerisinde en fazla bir tatlı kaşığı tuza izin vardır. Bu alımı besinlerin yapısında bulunan sodyum karşılayabileceği için yemeklere tuz ilave edilmemeli, gerekirse tuzsuz ekmek kullanılmalıdır.
• Başta ekmek olmak üzere birçok hazır gıdada önemli oranda tuz vardır. Paketlenmiş hazır şarküteri ürünlerinin tuz içeriği yoğun olduğu için mümkün olduğunca, bu ürünleri tüketmekten kaçınmalıdır. Doymuş yağ ve tuz içermeleri nedeniyle salam, sucuk, sosis gibi şarküteri ürünlerinden, yoğun tuz içeren salamura yiyecek ve soslardan, özellikle soya sosu, konserveler, tahıllar, pide, ekmek, turşu, kuruyemişler, içeceklerden maden suyundan uzak durulmalıdır.
• Artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için yeterli sıvı alımı önemlidir. Ayrıca, yaşamın her döneminde yeterli sıvı alımı vücutta oluşan toksinlerin (zararlı öğeler) atılması, vücut fonksiyonlarının düzenli çalışmasında, metabolik dengenin sağlanmasında ve vücutta pek çok biyokimyasal sürecin gerçekleşmesinde önemli rol oynar. Bu nedenle, her gün en az 1,5-2 litre su içilmeli, sıvı alımının karşılanmasında kahve, çay ve gazlı içecekler yerine yarım yağlı süt, ayran ve taze sıkılmış meyve suyu gibi içecekler tercih edilmelidir. Yeterli su alıp almadığınızı idrar rengini kontrol ederek anlayabilirsiniz. Eğer ki idrarınız renksize yakın ise sıvı alımı yeterlidir, koyu sarı ise yetersizdir.
• Diyetinizde kolesterol oranı yüksek yağlı gıdaları ve doymuş yağlardan zengin besinleri azaltıp, taze sebze, meyve ve az yağlı günlük süt ve süt ürünlerine yer vermek bile tansiyonu düşürücü etkiye sahiptir.
• Yeşil yapraklı sebzelerin beslenme programınızda mutlaka bulunması gerekmektedir.
• Haftada en az 2 defa omega-3 açısından zengin olan balıkların tüketilmesi önemlidir. Bu sayede kan basıncınızın dengelenmesi daha kolay olmaktadır.
• Sarımsak besin olarak kan basıncını düşürücü özelliği bulunmaktadır bu yüzden sarımsak tüketilebilir. Sarımsak kanda bulunan fibrin ve plak yapılarının oluşumunu azaltmaktadır. Kan pıhtılaşmasını önleyici ajoene maddesini içerdiğinden kanama riski taşıyanların sarımsağı dikkatli tüketmeleri, aşırı tüketimden kaçınmaları gerekir.
• Potasyumdan zengin besinleri tüketmek hem normal hem de yüksek tansiyon hastası bireylerde kan basıncını düşürücü önemli bir etkiye sahip. Potasyumun yanında magnezyum ve lifli gıdaları tüketerek bu etki güçlendirilebilir. Potasyum, magnezyum ve lif açısından oldukça zengin muz, elma, kayısı, havuç, üzüm, şeftali ve mango gibi meyvelerin yanı sıra patates, domates, yağsız ton balığı ve az yağlı yoğurt tüketilmelidir.
• Alkol alımı mutlaka sınırlandırılmalıdır. Fazlaca alkol tüketmek sadece karaciğer, beyin ya da kalbi etkilemekle kalmaz, tansiyonda yükselmelere de neden olabilir. Bu sebeple önerilmemektedir. Haftada en fazla 2-3 kere olmak şartı ile kadınlarda 1 kadeh, erkekler ise 2 kadehin üstüne çıkılmamalıdır. Çünkü alkolün tansiyon üzerine etkisi kadınlarda daha yüksektir. Toplumlarda % 5 oranında alkol alımına bağlı olarak hipertansiyon görülmektedir.Alkol almak konusunda ısrarlı iseniz 1-2 kadeh beyaz şarap iyi bir seçim olur ama akşam yemekte tatlı var ise tatlı veya şaraptan birisi tercih edilmelidir.
• Sigara alışkanlığı da bilindiği üzere kan basıncını doğrudan olumsuz etkileyen çok önemli diğer bir faktördür. Bu yüzden kan basıncınızın dengede kalması için sigaradan uzak durmak büyük önem taşıyor.
• Tatlıya vücudumuzun ihtiyacı yok ama yiyecekseniz tatlı olarak dondurma veya meyveli tatlılar, sorbe yaz için en doğru seçimlerdir.Kalorisi yüksek, rafine şeker içeren (şerbetli tatlılar, pasta, kurabiye, kek, meşrubat ve hazır meyve suyu gibi) ürünler mümkün olduğunca az tüketilmelidir.
• Hazır ürünler satın alırken etiket okuma alışkanlığı edinin ve ürünlerinizi sodyumsuz veya sodyumu azaltılmış ürünlerden seçiniz. 1 porsiyonunda 5 mg’dan az sodyum içeren ürünler tuzsuz olarak değerlendirilir. 1 porsiyonunda 140 mg’dan az sodyum bulunan ürünler düşük sodyumlu ya da az tuzlu olarak değerlendirilir.
• Haftada en az 3-4 gün 30-45 dk. lık düzenli egzersiz yapılması kan basıncını dengelemede önemli etkiler göstermektedir.