Temel Duygular Nelerdir?

Greenberg’in iddiasına göre insanın tek güdülenmesi vardır. Bu güdülenme hayatta kalma güdülenmesidir. Hayatta kalmayı sağlayacak en temel yapı duygulardır. Duygular sizin hayat rehberinizdir ve genetiktir. Duygular sizin ihtiyacınızı belirler, önünüzü açarak size rehber olurlar. Duygulara bu manada baktığımızda doğuştan gelen 5 temel duygumuz ve 2 tanede pozitif duygu vardır. Bu 5 temel duygunun ve 2 pozitif duygunun amacı sizi yaşamda tutmaktır. İstesekte istemesekte içinizde biyolojik ihtiyaca göre temel duygulardan bir tanesi tetiktedir. Tetiklenen bu duygunun beraberinde duyguya yönelik eylemler gerçekleşir. Bu eylemlerin sonucunda deneyim başlar.

BEŞ TEMEL DUYGU

1. Korku: İnsanın hayatta kalması için en gerekli duygu korkudur. Dış dünyadan gelen tehdit algısına karşı korkmak, çekinmek ve tedbir almak gerekir. Korku anında ve beklenmedik durumlarda insanlar allert(Alarm-uyarı) haline geçerler. Korkulan durumlar oluştuğu andan itibaren amigdalçekirdek denilen orta beyin bölgesi düşünme merkezi uğramadan koruyucu tedbirler almaktadır. Korku duygusu hayatta kalmamız için önemli bir duygudur.

2. **Öfke:**Kişilik haklarınıza ve yaşam alanınıza birisi saldırdığında, işgal etmeye çalıştığında kendinizi korumak için otomatikman öfke duygusuyla tetiklenirsiniz bu duygu insana gurur verir. Öz saygıyı destekler. Diğer insanların belirli noktalarda durmasını ve hakkınıza tecavüz etmemesini sağlar. Sizin öfkenizin diğerini durdurma özelliği vardır. İçinizde öfkeniz olmasaydı asla bir başkası sınır tanımazdı.

1. Üzüntü: Üzüntü depresyonda yaşadığımız kayıp duygusudur. Bu duygu bağlanmayı sağlar. Bağlanma ise hayatta kalmayı temin eder yani kendinize ait bir şeyi kaybetmekle hissedilen kayıp duygusu bağlantı içinde olduğunuz varlıkların ve kişilerin kıymetini veren duygudur. Üzüntü duygusu sayesinde yakınlaşmayı, şefkati, merhameti deneyimleriz. Üzüntü duygusu hayatımızdaki varlıklarla bağlantıda kalabilmemiz ve kayıplar karşısında allert(alarm-uyarı) halde kalabilmemiz için gerekli olan bir duygudur.

1. Utanç: Hayvanlarda var olmayan bir duygudur. Sosyal olarak yaşayan tek canlı türünde yani insanlarda var olan bir duygudur. İnsan oğluna utanç dediğimiz bir duygu verilmiştir ki insanlar toplumun beklentilerinin tersinde bir hareket ederse toplumun diğer üyeleri onda utandırma duygusu, utanç duygusu oluşturarak onu sosyalleştirirler. Dolayısıyla utanma duygusu sonucunda sosyalleşiyoruz.

1. Tiksinti: Tiksinti, farklı bir gururun bize vermiş olduğu, istenmeyen şeylerden uzak kalmayı sağlayan bir duygu, kendimizi koruyucu bir reflekstir. Tıpkı hayvanların belirli otları yerken bazı otlardan tiksinerek onları yememesi; yediği zaman kusarak dışarı atması gibi insanoğlu da tiksinerek zehirli, mikroplu ve sağlık açısından tehlikeli şeylerden uzak durarak kendisine koruyucu bir bariyer oluşturur. Bu durum zarar verici insanlara karşıda aynı mekanizma ile gerçekleşir.

İKİ POZİTİF DUYGU

1. Excitement: Temel anlamı hayat coşkusu demektir. Şehvetle dolu olmak anlamına gelmektedir. Bizi hayatta tutan yaşam enerjisidir. Büyük bir heyecan içerir. Hayata acıkma duygusudur.

1. Surprised: Toplumumuz tarafından karşılığı şaşkınlık olarak bilinse de anlam bakımından şaşkınlığı tam olarak karşılamamaktadır. Suprised; hayret, hayranlık demektir.  Olumlu bir duygudur. Bir anda gerçekleşen tuhaf bir duygudur. Örneğin çocuğunuzun üniversite sınavında derece yapması supriseddır.

Greenberg’in üzerinde durmuş olduğu beş tane negatif iki tane olumlu duygu olmak üzere yedi duygunun kombinasyonları vardır. İnsanoğlunun bütün psikopatolojileri duygu düzenleme bozukluğudur.