Toksik İlişki Neden Devam Eder?

Duygusal ilişki başladığında bireyler arasında birbirini tanıma süreci de başlar. Bu tanıma sürecinde her iki taraf da karşı tarafı etkilemek için ayrıca özen gösterme eğiliminde olur. Buluşmalarda en güzel kıyafetleri giyme, hareketlere, davranışlara özen gösterme, sürekli ilgi gösterme gibi davranışlar daha sık gözlenir. Duygusal ilişkinin ilerleyen zamanlarında genellikle bu özen azalır. Duygusal ilişkinin başlarında etkileyici olmak adına sergilenen bu davranışların azalmasıyla bireyler aslında oldukları hallerine bürünür.

İlişkilerin nasıl süreceği aslında bu andan sonra belli olur. Bazı ilişkiler bu andan sonra yıpratıcı olmaya başlar. Toksik ilişki dediğimiz ilişki türü buna en güzel örnektir. (bkz. Toksik ilişki Nedir? Başlıklı yazı) Böyle bir ilişki içindeki bireyler, aslında olduğu halleri gibi davranmaya başlayan partnerlerinin değişimlerini anlamlandırmakta zorlanabilir. Buna sebep olanın kendileri olduğunu düşünürler. Bu yüzden partnerlerinin ilişkinin başındaki hallerine dönmeleri için çabalamaya başlarlar.

Partnerleri tarafından sürekli aşağılanan, hor görülen bireyler partnerlerinin eski haline dönmesi için her istediğini yapmaya özen gösterirler. Fakat özünde bencil olan partner ne yapılırsa yapılsın memnun olmaz. Partnerini bir türlü memnun edemeyen bireyin özgüveni sarsılır. Kendini bir lütuf gibi gösteren partner, karşı tarafı daha da ezmeye başlar. Bireyin artık özsaygısı da yara almaya başlar. “Ben ne kadar aptalım bir şeyi doğru yapamıyorum.”, “Beni bu halimle başka kim kabul eder ki?”, “Ben bu halimle mutlu olmayı nasıl hak edebilirim ki?” gibi düşüncelere kapılarak kendini daha da değersiz hisseder ve partnerine iyice muhtaç olduğunu düşünür.

Toksik ilişki yaşayanlar genellikle ön plana çıkan iki sebep yüzünden ilişkiyi sürdürür. Birincisi, özsaygısı azaldığı için kendini güçsüz, zayıf, değersiz hisseder. Bu sebeple partneri olmadan veya onun onayı olmadan hiçbir şey yapamayacağı hissine kapılır. Özgüveni azaldığı için sürekli zarar gördüğü bu ilişkiyi bitirme gücünü kendinde bulamaz. Bu sebeple zehirli ilişkisine tükenene kadar devam eder.

Toksik ilişkiyi sürdürmenin ikinci nedeni ise geçmişe dayanır. Genellikle bireyler geçmiş yaşantılarındaki örüntüleri beraberinde getirirler. Çocukluk dönemlerinde maruz kaldıkları olayların etkileri kendi ilişkilerinde görünür. Anne veya babalarına benzer partnerlerle birlikte olurlar. Anne veya babalarının kendi ilişkilerinde başarısız olduğunu düşünür, kendileri olsa bu tür bir ilişkiyi kurtarabilecekleri yanılgısına düşerler. Anne veya babalarının hatalarını kendi ilişkilerinde düzeltmeye çalışır, genellikle kendilerini de aynı çıkmazın içinde bulurlar ve bu hırs ile ilişkiye devam etme eğiliminde olurlar.

Bilinçli olmayan, bilinçaltımızda yatan bazı olayların bizi sürüklediği bu tür ilişkiler genellikle olumsuz sonuçlar verir. Toksik ilişkilerde elbette başka nedenler de olabilir. Fakat sebep ne olursa olsun sonuç bellidir. Depresyon, anksiyete, özsaygı ve özgüven kaybı...