Travma Sonrası Stres Bozukluğu Yaşayan Yakınlarıma Nasıl Yardımcı Olabilirim?

Ülkemizde yaşanan deprem fekaletinde çok fazla kayıp verdik. Toplumsal bir yastayız. Acımız çok büyük… Bir yandan da depremde yakınlarını kaybeden ve evlerinden ayrılmak zorunda kalan yakınlarımıza destek olmamız gerekir. Bu yüzden sizlere yakınlarınıza nasıl destek olabileceğiniz hakkında kısa bir makale hazırladım. Deprem yaşayan bireylerin çoğu şu anda travma sonrası stres bozukluğu yaşıyor. Bu ağır travmalardan sonra beklenen bir durumdur.

Travma yaşayan yakınınıza destek olmak kolay değildir. Onun için endişelendiğiniz için bir an önce toparlaması için aceleci davranabilirsiniz. Ancak, bunu yapmayın. Travma yaşayan kişilerde etkiler genellikle bir süre sonra kendi kendine azalır. Yapabileceğiniz en önemli şey, kendini güvende hissetmesini sağlamak… Bilgi toplamaya çalışmayın. Onun anlattığı kadarını dinleyin. İhtiyaçlarını fark edin. İlk etapta en önemli ihtiyacı güvende hissetmek olacaktır. Çünkü travmatik olaylardan sonra güvenlik algımız darmadağın olur. Tekrar güvenlik hissini kurması için ona şefkatli yaklaşmalısınız, izin verdiği ölçüde temasta bulunmalısınız.

Travmatik olay yaşayan kişilere yapılmaması gereken bir şey de teselli etmektir. ‘Senden daha kötü şeyler yaşayanlarda var.’ , ‘bak kafanı sokacak bir evin var.’ Gibi tepkiler hiçbir işe yaramaz ve tam tersi hislerinden utanır, anlaşılmadığını hisseder, sizden uzaklaşır. Bazen teselli etmek yerine susmak yani sessizlik çok güzel bir bağ kurma yöntemidir. Duygularının doğal olduğunu bilmek, anlaşıldığını görmek kişiye çok iyi gelecektir.

Travma yaşayan kişiler karar almakta zorlanabilirler. Kişiyle, durum hakkında konuşun ve farklı seçenekleri belirlemesine yardımcı olun. Ancak, onlar adına karar vermeyin. Çünkü o kararların sonuçlarını onlar yaşayacak. Karar vermekte aceleci olmamasını söyleyebilirsiniz.

Travma sonrası kişiler genellikle yalnız kalmak isterler. Diğer kişilere yabancılaşırlar. Birlikte zaman geçirmek konusunda ısrarcı olmayın fakat yine de çok fazla yalnızda bırakmayın. İnsanları en çok bağ kurmak ve ilişkiler iyileştirir.

Travmalardan sonra bağırmak, öfke nöbetleri normaldir. Travmadan sonra sinir sistemi bağırarak, ağlayarak, kızarak kendini onarır. Kişiler, beden hareketlerini ve duygularını bastırırsa kendilerini daha uzun sürede onarırlar. Onlara bu tepkilerinin normal olduğunu söyleyin.

Travmatize olan yakınınıza destek olurken travma sonrası stres bozukluğu belirtilerini bilmek sizi daha az endişelendirecektir. Bu yüzden aşağıda sizinle Travma Sonrası Stres Bozukluğunun belirtilerini paylaşıyorum. Bu belirtiler çoğu kişide yaklaşık bir aydan sonra azalarak kaybolacaktır. Eğer kaybolmazsa bir ruh sağlığı çalışanından destek alması yönünde öneride bulunabilirsiniz.

• Uykuya dalma veya uykuda kalma sorunları veya sık sık kabus görmek.
• Kontrolden çıkmış veya orantısız görünen sinirlilik veya öfke patlamaları
• Diğer insanlardan kopmuş olma veya duygulardan uyuşmuş olma hissi
• Anksiyete veya gevşeme hissi veya sakinlik hissi sorunları
• Travmatik olayları yeniden yaşamak
• Genellikle bir tehdit veya tehlike olmadığında bile güvende olmama duygusu veya yoğun korku duyguları hissetmek
• İlişkileri, benlik saygısını, okuldaki veya işteki performansı veya başa çıkma mekanizmalarını etkileyen davranış değişiklikleri