5 Soruda D Vitamini Gerçeği

1. D vitamini kaynakları nelerdir?

D vitaminin %10-20’si kadarı gıdalarla alınırken büyük çoğunluğu (%80-90) güneş ışınları etkisiyle ciltte sentezlenir. Sentez için güneş ışığının cilde direkt temas etmesi gerekir. Ülkemizin bulunduğu enlemde en etkin sentez mayıs-kasım ayları arasında ve saat 10-15 arasında olmaktadır. Tüm vücuda güneş ışığı teması olması durumunda 15-45 dakika arasında yeterli D vitamini sentezi olabilmektedir. 15 ve üzerinde faktör düzeyine sahip olan koruyucu kremler cilde güneş ışınlarının ulaşmasına engel olduğu için yeterli vitamin sentezi yapılamaz. Ayrıca cam arkasından alınan güneş ışığı D vitamini sentezi konusunda yararsızdır.

2. Kandaki D Vitamini seviyesi ne kadar olmalıdır?

Serum 25(OH) vitamin D düzeyi 30 ng/ml’nin (75 nmol/L) üzerinde olmalıdır. D vitamini seviyesi 20 ile 30 ng/ml (50-75 nmol/L) arasında ise “yetersiz”, 20 ng/ml’nin (50 nmol/L) altında ise “eksiklik” olarak kabul edilmektedir.

3. D Vitamini Eksikliğinin Nedenleri nelerdir?

Besinlerle yeterince D vitamini alınamaması, güneş ışığına doğru zaman ve şekilde yetrince maruz kalınmaması, kuzey enlemlerde yaşamak, yaşın ileri olması, hava kirliliği, cildin koyu olması, güneş koruyucu krem kullanımı durumunda D vitamini eksikliği gelişebilir.

Mide ve Bağırsak emilim sorunları ve operasyonları, pankreas yetersizliği, karaciğer sirozu, böbrek hastalıklarında da D vitamini eksikliği görülebilir.

4. D vitamini eksikliğinde hangi belirti ve bulgular olur?

Çoğu hastada herhangi bir belirti ve bulguya rastlanmamakla birlikte klinik belirti ve bulgular D vitamini eksikliğinin derecesi ve süresine bağlıdır. Ciddi ve uzun süreli D vitamini eksikliğinde kemik erimesi, yaygın kemik-kas ağrısı, kemik hassasiyeti, kas güçsüzlüğü, yürümede zorluk ve kemik kırıkları gelişebilir.

5. D Vitamini eksikliğinin Önlenmesi ve Tedavisi nasıl yapılmalıdır?

D vitamini seviyesi 30 ng/ml’nin altında ise tedavi gerekir. Tedavide hedef, serum 25(0H)D vitamini seviyesini 30-50 ng/ml arasında tutmaktır. Yetişkinlerde günlük D vitamini ihtiyacı 800-1500 lU olarak belirlenmiştir. D vitamini ile birlikte yeterli kalsiyum alımı (günlük 1000 mg) sağlanmalıdır.