Bel Fıtığı Nedir, Bununla İlgili Bilmeniz Gerekenler Nelerdir?

Omurga kemiklerimiz arasında bulunan ve kıkırdakdan oluşan diskler vücudun bel kısmında önemli bir rol oynar, omurga kemiklerimiz arasında amortisör görevi görür, üst gövdeyi destekler ve her yöne geniş bir hareket aralığı sağlar.

Bir disk fıtıklaşırsa ve iç malzemesinin bir kısmını sinir kanalına doğru sızdırırsa, artık günlük yaşamınızı kolaylaştırmayı bırakıp gününüzün berbat edebilir ve hatta bunu aylarca ,yıllarca devam ettirebilir. Bir disk fıtıklaşırsa ve iç malzemesinin bir kısmını sızdırırsa, disk hızlı bir şekilde günlük yaşamı kolaylaştırmaktan bir siniri şiddetlendirmeye, sırt ağrısını ve muhtemelen bacaktaki ağrı ve sinir semptomlarını tetikleyebilir.Bir sinire bası yapmaya, bel ağrısını ve muhtemelen bacaktaki ağrı, uyuşma ve karıncalanma gibi semptomlara sebep olup hayatınızda istemeyeceğiniz dönemlere sebep olacaktır.

Disk fıtıklaşmalarının semptomları genellikle görünür bir sebep olmadan başlar. Kişi ağır bir objeyi kaldırdığında veya belden öne doğru eğilip kaldırdığında ve sağa sola döndüğünde, diskler üzerinde daha fazla baskı yaratan durumlar  meydana gelir ve bu durum diskler üzerinde aşınma ve yırtılmaya varan sonuçlar doğurabilir.

Bel fıtıkları , genelde  35 ila 50 yaşları arasındaki insanları etkileyen, yaygın bir tıbbi sorundur.

 

Diskler Nasıl Fıtıklaşır?

Diskler dıştan içe doğru, diskin çevresini saran sert bir maddeden oluşan  anulus fibrozus ve daha yumuşak daha akışkan olan jelimsi çekirdek kısmı nücleus pulpozusdan oluşur.

Yaşlanma, genel aşınma ve yıpranma nedeniyle diskler, onları esnek ve süngerimsi yapan sıvının bir kısmını kaybeder. Sonuç olarak, diskler daha düz ve sert olma eğilimindedir. Disk dejenerasyonu olarak bilinen bu süreç, hayatın oldukça erken dönemlerinde başlar ve genellikle orta yaş grubunda  görüntüleme yöntemleriyle tespit edilir.

Omurga üzerine gerginlik, basınç veya baskı oluştuğunda bu ağır kaldırma ile de olabilir veyahut yanlış yapılan bir vücut hareketi sonucunda da olabilir, diskin dış halkası şişebilir, çatlayabilir veya yırtılabilir. Belde bu meydana gelirse, çıkıntılaşan diskin parçası yakınındaki spinal sinir köküne doğru yönelebilir. Veya diskin kendisi iltihaplı hale gelerek o bölgede ödemli madde  siniri irrite(tahriş) edebilir..Sonuç, ağrılar ve diğer semptomlar   kalçaya,bacağın ön ve arka yüzüne ,baldıra ve hatta ayakta bulunan yapılara kadar iner.

Doktorunuz veya fizyoterapistiniz , bel fıtığınızın omuragada yer alan diskinizin yıpranmış olmalarından dolayı fıtıklaşmış olduğunu söyleyebilir. Bu terim endişe verici ve yanıltıcı olabilir. Doktorlarınveya fizyoterapistlerin  hastalarının korkularını arttırmama konusunda önemli sorumlulukları vardır, Yıpranmış diskler kendi başına ilerleyen bir hastalık değildir ve her zaman kronik veya kalıcı sorunlara neden olmaz.

Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir?

Aşağıdaki belirtiler mevcutsa bel fıtığınız olabilir:

Bel ağrısı

 Bir bacaktan aşağı yayılan ağrı

Uyuşma +/- bir bacağın alt kısmında karıncalanma

Bir bacak kaslarının zayıflığı

Oturma veya eğilme zorluğu

 Öksürme veya hapşırma ile ağrı

-

Aşağıdaki belirtiler acil tıbbi müdahale için neden olabilir

Mesane ve bağırsak işlevinin kontrolünün kaybedilmesi-istemsiz idrar kaçırma 

Her iki bacakta güçsüzlük 

Geceleri uykudan aniden uyandıran ağrı

Her iki bacakta uyuşma / karıncalanma

 

Bel Fıtığı Semptomları Uzun Sürer mi? 

Bel fıtığı olan bir insanın aşırı derecede ağrısı olabilirken, bu semptomlar çoğu insan için uzun süreli değildir.

Uzmanlar bel fıtığı olan bir diskten gelen semptomların üç nedenden dolayı çözülebileceğine inanıyor:

Vücut fıtıklaşmaya yabancı bir materyal olarak saldırır, fıtıklaşan materyalin boyutunu küçültür ve sinir kökü yakınındaki inflamatuar protein miktarını azaltır.

Zamanla, diskin içindeki suyun bir kısmı vücut tarafından emilerek diskin küçülmesine neden olur. Daha küçük diskin sinir köklerine uzanarak irritasyona neden olma olasılığı daha düşüktür.

Örneğin manuel terapi uygulamaları ile beraber  lomber ekstansiyon egzersizleri, fıtıklaşan bölgeyi spinal disklerden uzaklaştırabilir.

Fıtıklaşan materyalin boyutu küçüldüğünde sinir kökünü tahriş etme olasılığını azalttığı için semptomların düzeldiği düşünülmektedir.

Her bel fıtığı hastasının ağrısı veya diğer semptomları olmayabilir. Araştırmalarda birçok kişide bel fıtığı olmasına rağmen ağrı veya diğer şikayetlerden hiç yakınma olmamıştır.

Bu nedenle, fıtıklaşmış bir bel diskinin soruna neden olduğundan emin olmak için tanıda dikkatli olunmalıdır.

 

Bel Fıtığında Tedavi Uygulamaları? 

Birçok hasta  bel fıtığı için fizik tedavi seansları almak istediğinde genellikle beline yapılan  sıcak uygulama, ultrason, elektroterapi  ile beraber ve bazı egzersizler verilerek evde yapılması talimatı alır ve 15-30 gün boyunca seanslar devam eder. Birçok fizyoterapist artık fonksiyonun  düzeltilmesine farklı bir bakış açısıyla yaklaşmaktadır. 

1.Manuel Terapi ve Egzersizin  Beraber Uygulanması 

Manuel terapi, bir cihaz veya makinenin aksine, ellerle uygulanan özel bir fizik tedavi şeklidir. Manuel terapide, uygulayıcılar kas spazmı, kas gerginliği ve eklem disfonksiyonunun neden olduğu bel ağrısını azaltmak amacıyla kas dokusuna baskı uygulamak ve eklemleri manipüle etmek için ellerini kullanırlar.

2. Masaj terapisi

Kan dolaşımını artırarak, kasları gevşeterek ve vücudun endorfin adı verilen doğal ağrı kesicilerini serbest bırakarak bel ağrısını hafifletebilir.Kupalar kullanarak da yapılacak masaj terapisi  spinal mekanizmalar ve dolaşımsal mekanizmaları devreye sokarak kaslarda ve kasın fasyası  üzerinde gevşetici etki yaratarak ağrıyı ve gerginliği azaltır.

3.Kuru İğne 

Bel fıtıklarında etkilenen bölgenin kaslarından yansıyan inatçı, devamlı ve sinir bozucu ağrılar bel bölgesine, kalça kısımlarına dahası bacağa kadar yayılabilir. Bu ağrıyan noktalara yapılacak kuru iğneleme ağrıların giderilmesinde manuel terapiye tamamlayıcı bir işlev kazandırır.

4.Yumuşak Doku Mobilizasyonları

Yumuşak doku mobilizasyonunun amacı, bel yaralanmasından kaynaklanan yara dokusu gibi elastik olmayan ve miyofasiyal yapışıklıkları çözmek, doku sıvılarını hareket ettirmek ve kas gerginliğini gevşetmek için uygulanan yöntemlerden bazıları;

Graston tekniği,konnektif doku masajı, miyofasial release teknikleri

5.Kinesio Bant Uygulamaları

Kinesio bantlama metodu  ağrılı kasın üzerine uygulanan bir bantlama işlemidir. 

Kas fonksiyonlarının iyileşmesini, eklem fonksiyonlarının desteklenmesini, ağrı sisteminin inaktif hale getirilmesini ve kan ve lenfatik dolaşımı engelleyen faktörleri ortadan kaldırır.

Tek başına uygulanan bir yöntem olarak tercih edilmez. Genellikle diğer majör tedavilerle kombine bir şekilde uygulanır.