Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonu 3

İdrar yolu enfeksiyonu, çocukluk çağında en sık karşılaşılan bakteriyel enfeksiyonlardan biridir ve önemli bir klinik sorundur. Yedi yaşına kadar erkek çocukların yaklaşık %2’si, kız çocukların ise %8’i idrar yolu enfeksiyonu geçirmektedir. Enfeksiyon geçiren çocuklarda %30’a varan oranda tekrar enfeksiyon gelişebilmektedir.

Belirtiler nelerdir?

Şikayetler yaş dönemine göre değişmektedir. Özellikle 2 yaş altı küçük çocuklarda ateş, huzursuzluk, kusma, beslenme bozukluğu, gelişme geriliği gibi özellikli olmayan bulgularla karşımıza çıkabilmektedir. Dolayısıyla bu yaş döneminde tanı gözden kaçabilmektedir. Büyük çocuklar ise çoğunlukla idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma, ateş, karın alt kısmında veya yanlarda ağrı şikayetleri ile başvurmaktadırlar.

Nasıl tanı konur?

Tanı için öncelikle idrar analizi yapmak gerekir. Tuvalet eğitimi almayan çocuklarda idrar örneği torba ile veya mesaneden doğrudan kateter ile alınır. Torba ile idrar örneği alınması sık bir uygulama olmasına rağmen her zaman güvenilir bir yöntem değildir. Doğrudan mesaneden örnek alınması daha güvenilir sonuçlar vermektedir. Tuvalet eğitimi sonrası steril bir kaba yapılan idrar ile örnekleme yapılır. İdrar analizi sonrası enfeksiyon bulguları varsa tanıyı doğrulamak için idrar kültür testi yapılır.

Önemi nedir?

İdrar yolu enfeksiyonları, yapısal veya fonksiyonel idrar yolu bozuklukları olan çocuklarda ilk başvuru şikayeti olabilir. Özellikle ateşli idrar yolu enfeksiyonlarında böbreklerde kalıcı hasar oluşabilir. Böbreklerde oluşan bu hasar uzun dönemde hipertansiyona ve hatta böbrek yetmezliğine dahi sebep olabilmektedir. Bu nedenle, özellikle küçük yaş çocuklarda ateşli ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları detaylı değerlendirme gerektirir. Bu değerlendirme sırasında ultrasonografi ve diğer görüntüleme yöntemleri gerekebilmektedir. İleri yaş çocuklarda altını ıslatma ile ortaya çıkan mesane fonksiyon bozukluklarında da idrar yolu enfeksiyonu sık rastlanan bir durumdur.

Nasıl tedavi edilir?

Tahlil sonuçlarına göre uygun antibiyotik verilir. Genellikle ağızdan verilen ilaçar yeterli olmaktadır. Çoğunlukla ilk 24-48 saat içinde tedaviye yanıt alınır. Eğer yüksek ateş ve genel durum bozukluğu ortaya çıkarsa hastaneye yatırılarak tedavi de gerekebilmektedir