Çocukları Nasıl Daha İyi Anlarız?

Ebeveynlerin ortak söylemi “çocuğum bana hiçbir şey söylemiyor, okulda ne yaşadığını arkadaşlarından duyuyorum”. Peki çocuklar neden ebeveynlerine yaşadıkları en sıradan olayları bile anlatmıyorlar?

Konu çocuk olduğunda bizler hep kendi açımızdan bakarız olaylara. Peki şöyle yapalım kendinizi düşünün bir yetişkin olarak. Siz yaşadıklarınızı kiminle paylaşıyorsunuz? En sıradan, en basit olayları bile birine anlatırken temel kriterleriniz neler? Anlaşılmak, yargılanmamak, güvende hissetmek, destek bulmak… Biz yetişkinler bunları arıyoruz paylaşım yaparken. Peki çocuklarımıza bunları sağlıyor muyuz? Bir yetişkin olarak her şeyi bildiğimizi düşünüp onlara sadece nasihat mi veriyoruz ya da başka şeylerle mi ilgileniyoruz? Tüm bunlar olurken çocukların gelip bize deneyimlerini anlatmaları mümkün değildir. Anlaşılmadığını hisseden çocuk diline ket vurur.

Peki ya nasıl dinleyebiliriz çocukları?

1. Öncelikle tüm uyaranlardan uzaklaşarak. “Şu anda sadece sen ve ben varım. Diğer şeyler umurumda değil. Sadece senin için buradayım. Seni dinlemek ve anlamak için.” Mesajını vermek gerekir.

2. Bedeni okumak. Anneler-babalar bilirler ki her duygu çocukta başka bedensel tepki yaratır. Kiminin heyecanlanınca yanakları kızarır, kiminin sinirlenince hareket hızı artar, kimi üzülünce içe kapanır. Bu dolaylı mesajları iyi gözlemlemek ve yansıtmak gerekir. Hiçbir telkinde  bulunmadan, uzun uzun soru sormadan sadece ve sadece onu iyi gözlemek ve anladığınızı hissettirerek geri bildirim vermek. “Yanakların kızarmış sanırım bugün canını sıkan bir şey oldu, çok hareketlendiğini görüyorum seni birileri kızdırmış olmalı, elindeki resim çok renkli görünüyor galiba bugün okulda boyama etkinliği yaptınız.” Duyguları yansıtmak hem çocuğa anlaşıldığının mesajını verirken hem de onun uzun uzun anlatmasını sağlar.

3. Çocuklar iyi gözlemcilerdir. Ben şimdi bunu anlatırsam bana kızar mı? Benim yanımda olur mu? Beni cezalandırır mı? Diye sürekli ebeveynleri gözlemlerler. Ebeveynin davranışları eğer güven vermiyorsa, çocuk yaşadığı şeyi annesine-babasına anlatamaz.