DAMAR SERTLİĞİ (ATEROSKLEROZ) NEDİR NASIL OLUŞUR?

DAMAR SERTLİĞİ (ATEROSKLEROZ) NEDİR NASIL OLUŞUR?

Ateroskleroz, arter (atar damar) duvarlarının kalınlaşıp sertleşmesi ve iç duvarlarındaplaklarınbirikmesidir.

Koroner arterler(kalbi besleyen atar damarlar),aort(kalbin pompaladığı kanı vücuda taşıyan ana atardamar), kol ve bacak arterleri gibi büyük ve orta çaplı damarlarda, damar duvarının en iç kısmındakiendoteltabakasının hasarı ile başlar.Endotel hasarına neden olan faktörlerin başında kan yağlarının (kolesterol ve trigliseridler) yüksekliği, kan basıncının artışı, sigara vb. tütün ürünleri ve şeker hastalığı gelir.

Endotel hasarı sonucunda arter duvarında biriken kolesterol ve diğer yağlar, kalsiyum, trombositler (kanın pıhtılaşmasını sağlayan hücreler) ve fibrin adı verilen kan pıhtılaşma maddesinden oluşan plaklar, başka maddelerin salınımını uyarırlar. Bu maddeler, damarda hücre çoğalmasına ve sonuçta damarın daha da kalınlaşmasına ve çapının daralmasına neden olur. Böylece damardaki kan akımı ve sonuçta oksijenlenme azalır. Sıklıkla plağın yakınlarında veya plağın parçalanması ile oluşan bir pıhtı, arteri tümden tıkayıp kan akımını durdurur.

Ne Zaman Başlar?

Ateroskleroz, çocuklukta başlar, yavaş seyreden karmaşık bir süreçtir ve etkileri genellikle yaşın ilerlemesiyle belirginleşir. Ancak bazı kişilerde hızlı seyreder ve daha 30’lu yaşlarda damarlara belirgin hasar verebilir.

Hangi Hastalıklara Yol Açar?

Arterlerin ateroskleroz ile daralması veya aterosklerotik zeminde gelişen bir plak ile tıkanması ya da plağın parçalanması sonucu oluşan kan pıhtıları nedeniyle, koroner arterlerden geçen kan miktarı azalır ve kalbin oksijen gereksinimini karşılayamaz(iskemi), oksijen eksikliği göğüs kemiğinin arkasında hissedilen bir ağrı(angina)oluşturur. Eğer kan akımı eski haline gelmezse, beslenmesi bozulan kalp kası(miyokard)hücrelerinde geri dönüşümsüz bir ölüm(nekroz)ve kişidekalp krizi (miyokard infarktüsü)tablosu ortaya çıkar.