Depresyonda Mısınız Yoksa Sadece Kötü Mü Hissediyorsunuz?

Hepimiz zaman zaman kendimizi kötü, keyifsiz ya da enerjisiz hissederiz. Hayatın getirdiği stres, yorgunluk, ilişki sorunları veya mevsimsel değişiklikler modumuzu geçici olarak düşürebilir. Ancak bazen bu durumun bir türlü geçmediğini, hiçbir şeyin artık eskisi gibi keyif vermediğini fark ederiz. İşte o zaman akla şu soru gelir:
“Acaba depresyonda mıyım, yoksa sadece kötü bir dönem mi geçiriyorum?”

Kötü hissetmek:
Bir sınavdan başarısız olmak, bir arkadaşla tartışmak ya da yoğun iş temposu nedeniyle tükenmiş hissetmek.
Bu durumlarda moralimizin bozulması, motivasyonumuzun azalması aslında psikolojik sistemimizin uyarı işaretleridir.
Bu duygular genellikle birkaç gün veya hafta içinde, dinlenme, destek alma veya keyif veren aktivitelerle kendiliğinden hafifler.

Şu sorulara “evet” diyorsanız, muhtemelen modunuz geçici bir süre için düşmüş olabilir:
“Son zamanlarda stresli bir olay yaşadım ama biraz dinlenince iyi hissediyorum.”
“Kötü hissediyorum ama hâlâ bazı şeylerden keyif alabiliyorum.”
“Zaman zaman moralim bozuluyor ama gün içinde toparlanabiliyorum.”

Depresyon:
Depresyon, geçici moral bozukluğundan farklı olarak derin ve kalıcı bir duygusal çöküntüdür.
Kişi yalnızca üzgün değil, aynı zamanda boşlukta hisseder. Suçluluk, çaresizlik, ümitsizlik depresyonda en çok karşımıza çıkan duygulardır.
Hiçbir şeyin anlamı kalmaz, en basit işler (diş fırçalamak, dışarı çıkmak) bile ağır gelir.

Kendinize şu soruları sorun:
“Son haftalarda neredeyse her gün mü üzgün hissediyorum?”
“Daha önce zevk aldığım şeyler artık bana keyif vermiyor mu?”
“Yorgunluk, suçluluk ya da umutsuzluk duyguları günlerdir geçmiyor mu?”
“Sabahları uyanmakta zorlanıyor, işe gitmek için kendimi zor mu hissediyorum?”

Bu sorulara birkaç tanesine bile “evet” diyorsanız, yaşadığınız durum sadece kötü bir dönem değil, depresyon olabilir.

Depresyonda kişi genellikle şunları deneyimler:

Neredeyse her gün süren, kalıcı bir mutsuzluk veya boşluk hissi

Daha önce keyif alınan şeylere karşı ilgi ve zevk kaybı

Yorgunluk, halsizlik, basit işleri bile yapamama

Uyku ve iştah değişiklikleri (azalma ya da artma şeklinde olabilir)

Kendine yönelik suçluluk, değersizlik ya da umutsuzluk düşünceleri

Konsantrasyon güçlüğü, karar vermekte zorlanma

Hayata anlam verememe veya “her şey boş” düşünceleri

Bu belirtiler birkaç gün değil, en az iki hafta boyunca sürüyorsa ve işlevselliğinizi, yani yapabildiklerinizi belirgin şekilde etkiliyorsa bu artık “sadece kötü bir dönem” olmayabilir.

Nasıl ayırt edebilirsiniz?
Basit bir şekilde söylemek gerekirse:
Mod düşüklüğü: Geçici, durumsal ve genellikle belirli bir olayla ilişkilidir.
Depresyon: Kalıcı, genelleşmiş ve bazen belirgin bir neden olmadan da ortaya çıkabilir.

Bir örnek düşünelim:
Kendinizi kötü hissediyorsunuz çünkü işte zor bir hafta geçirdiniz. Hafta sonu dinlenince, sevdiğiniz biriyle vakit geçirince moraliniz biraz düzeliyor. Bu, geçici bir mod düşüklüğüdür.
Ama eğer haftalardır sabahları kalkmakta zorlanıyor, hiçbir şeyin sizi heyecanlandırmadığını hissediyor, “hiçbir şeyin anlamı yok” diye düşünüyorsanız; bu artık depresyon belirtisi olabilir.

Ne yapabilirsiniz?
Duygularımızın kaynağını anlamak, psikolojik iyileşmenin ilk adımıdır.
Kendinize şu soruları sorabilirsiniz:
“Son dönemde beni zorlayan bir olay yaşadım mı?”
“Yeterince uyuyor ve besleniyor muyum?”
“Kendime zaman ayırıyor muyum?”
“Uzun süredir keyif aldığım şeylerden uzaklaştım mı?”

Bu sorular, duygusal durumunuzun geçici mi yoksa daha derin bir süreçle mi ilişkili olduğunu anlamanıza yardımcı olabilir.
Dinlenmek, sevdiklerinizle iletişim kurmak, doğada vakit geçirmek, küçük rutin değişiklikleri yapmak ruh halinizi, modunuzu iyileştirebilir.
Ancak belirtiler uzun sürüyor ve yaşam kalitenizi etkiliyorsa, bir ruh sağlığı uzmanından destek almak en doğru adım olacaktır.
Depresyon tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır ve erken fark edilmesi iyileşme sürecini hızlandırır.

Psikoloji | Psikoloji İstanbul | Psikoloji Ankara | Psikoloji İzmir | Psikoloji Bursa | Psikoloji Adana