Elma Hakkında Her Şey

Dünyanın en büyük bilgisayar şirketine akla sevimliliği çağrıştırdığı için, Newton’un kafasına düştüğünde yer çekiminin bulunması sağladığı için sadece sağlık açısından değil her açıdan önemi saymakla bitmeyecek bir meyvedir aslında.

Hangi ülkeye gidersek gidelim en rahat bulunabilecek meyvelerin başında olan bu meyvenin sağlık açısından faydaları çok geniş kapsamlıdır. Peki bütün elma çeşitlerinin içeriği ve faydası aynı oranda mı?

400 adet elma çeşidi olmasına karşı Avrupa’ya yaklaşık 12 çeşit elma (örn: Jonagold, Gala, Granny Smith) satılmaktadır. Kendiliğinden yetişen elma ve entegre tarım ile aşılı elmaların cinsine göre içerdikleri şeker türleri ve miktarlarında, tat ve renklerini veren fenollerinde ve asit miktarlarında farklılıklar vardır. Bu farklılık hava koşulları ve toprak farklılığından da oluşmaktadır.

TİP 1 hastasıyım ve yediğim besinlerin içerisindeki karbonhidrat miktarı çok önemli . Her elma türünde aynı miktarda karbonhidrat var mı ?

Diyet önerilerinde genellikle 100 gr elmanın şeker içeriği 12 gr olarak hesaplanır fakat geleneksel organik üretim elmaların bu kıyaslamaya uymadığını görüyoruz. Bu denge, diyabet hastaları içinde çok önemlidir.

Entegre tarımla üretilen elmalara baktığımızda Gala, Elstar, Idared,Golden Delicious, Braeburn ve Fuji cinslerinin ortalama şeker oranı 115 – 150 g/kg iken Jonagold cinsinin şeker oranı 183 g/kg dır.

Sükroz içeriği en fazla olan Jonagold iken, furktoz içeriği en fazla Jonagold ve Fuji dir.

Organik olarak büyüyen cinslerde şeker içerikleri ortalama 115 -160 g/kg iken, 3 cinsin(Steirische Schafnase, Steirischer Maschanzker ve Lavantaler Bananenapfel ) şeker içerikleri daha yüksektir-200 g/kg .

Bütün elma çeşitlerinde gözlemlenen içeriklerindeki fruktoz miktarının yüksek, glukoz miktarının düşük olmasıdır buda diyabet hastaları için kan şekerini belli bir seviyede tutmak açısından önemli bir unsurdur.

Ekşi elma şekersiz mi demek ?

Diğer bir konu ise elmanın ekşi tadı ile şeker miktarının bağdaştırılmasıdır. Geleneksel yetişen Steirische Schafnase,  tadıldığında içeriğindeki asit miktarının fazla olmasından dolayı  ekşi tat vermektedir fakat içeriğindeki şeker oranına bakıldığında neredeyse Golden Delicious  ve ya Braeburn cinslerinin şeker miktarının iki katı kadar şeker içermektedirler.

Elmadaki meyve asidinin bir yararı var mı ?

Meyve asidini düzenli tüketmek metabolik hastalıkları önlemek açısından önemlidir. Malik asit ürik asidin çözünmesini böylelikle gut ya da romatizma hastalığına yakalanmamızı önler ayrıca meyve asidi doğal diş macunudur. *meyve asidine duyarlı olan insanların düşük asit içerikli elmaları tercih etmeleri gerekmektedir.

Peki neden kendiliğinden üreyen elma türleri varken melez elma çeşitleri üretildi?

Melez elma üretim sebeplerinden biri, kesildiğinde kahverengi görüntüsünün  hemen oluşmamasını sağlamak ve saklama süresini uzatmaktır. Bu durum, melez olarak yetişen elma türlerinde elmanın  kesildiğinde etli kısmının kahverengiye dönüşmesini sağlayan fenolik bileşiklerin azalmasına sebep olmaktadır.

Elmanın içinde de bulunan fenolik bileşiğin faydası tam olarak nedir?

Yukarıda da bahsedildiği gibi fenolik bileşikler elmaya tadını ve rengini veren bileşiklerdir.

Organik olarak yetişen elma türlerinde  fenol içeriklerinin çok daha fazla olduğu  ve elmadaki fenolik bileşiklerin kabuklarında ve etli kısımlarında olduğu gözlemlenmiştir. Fenolik bileşiklerin antioksidan etkisinin dışında  tromboz riskini azaltması, HDL kolesterolü arttırması, LDL kolesterolü  azaltması gibi etkileri olduğu bilinmektedir. 

Klorojenik  asit  elmada olan  ana fenolik asittir ve serbest radikalleri uzaklaştırma özelliği vardır.100 gr elmanın antioksidan seviyesi 1.500 mg Vitamin C ile eşittir.(100 gr portakalda 50 mg C vitamini vardır)

Yapılan bir araştırmaya göre yaban mersininden sonra  Amerika da  en sık tüketilen meyveler(üzüm,çilek,şeftali,limon..) arasında antioksidan seviyesi en çok 2. olan meyve, elma olarak belirlenmiştir.

Elma suyunda da elmadaki özelliklerin hepsi var mı?

Klasik meyve suyu sıkımıyla karşılaştırdığımızda oksijensiz ortamdaki meyve suyu paketlemelerinde polifenollerin çoğu kalmaktadır.

Elmayı kabuksuz yersem yararında bir azalma olur mu ?

Antioksidan kapasitesini değerlendirecek olursak sıralamayı şöyle yapabiliriz; kabuk>çekirdek kısmı >etli kısmı şeklindedir. Hatta kabuk kısmının etli kısmından 2-6 kat daha fazla fenol içerdiğini söyleyebiliriz.