Evlilikte Roller, Beklentiler, Hak ve Sorumluluk Paylaşımı

Evlilikte roller, aile içinde işlerin eşler arasında nasıl paylaşıldığı ve nasıl yerine getirildiğini belirleyen davranışlar olarak ifade edilebilir. Bu davranış kalıpları da, çiftlerin evlilik ve ebeveynlik rolleri karşısında geleneksel bir tutumu mu yoksa eşitlikçi bir tutumu mu benimsemelerine bağlı olarak değişebilir. Geleneksel evlilik rolleri doğrudan toplumun kadına ve erkeğe yüklediği özelliklere göre ve yapılanmaktadır. Bu rollerde temelde erkek için evin geçimini sağlamak varken, kadın için ev içerisindeki işleri yapma rolü bulunmaktadır. İş ve sorumlulukların cinsiyet rolüne göre belirlendiği geleneksel evliliklerde evle ilgili kararlar ve ev içindeki işler konularında kadınlar söz sahibi olurken, dışardaki ilişkiler ve satın alma işlerinde ise erkekler söz sahibi olmaktadır. Sosyo-ekonomik yapının değişmesi ve bununla birlikte kadın işgücüne olan talebin artması, aile içindeki geleneksel rollerin, eşitlikçi nitelikler kazanmasını sağlamaktadır. Eşitlikçi rollerde, evlilik rollerinin paylaşımı ve karar vermede birliktelik bulunurken, roller de eşler arasında değişebilmektedir.

Evlilik rol beklentisi, bir eşin diğer eşten evlilikte neleri yapması ve nasıl davranması gerektiğini düşündüğü davranışlardır. İnsanlar evlilikte görev ve sorumlukların nasıl olması gerektiğini, kendi ailelerinde gördükleri, öğrendikleri haliyle karar vermekte ve ona göre davranmaktadır. Evlilik rol beklentilerinin daha çok çocukluk deneyimleri, eğitim ve çevre tarafından etkilenmektedir. Evlilikte rollerin iki yönü vardır; bunlar hak ve sorumluluk temelli beklentileri oluşturmaktadır.

Evlilikten bazı beklentileri şöyle maddeleyebiliriz:

1) Meşru bir birliktelik.

2) Hayatı, evi, aileyi paylaşmak ve büyütmek.

3) Çocuk sahibi olmak.

4) Ekonomik güvence.

5) Duygusal doyum.

6) Cinsel duyum.

7) Dostluk, arkadaşlık, yoldaşlık.

8) Aile büyüklerinin bakımı.

9) Toplumsal statü kazanmak.

10) Güven.

11) Barınma.

12) Özgürlük.