İnfertilite (Kısırlık) Nedir? 3

İnfertilite, yani kısırlık, çiftlerin bir yıl boyunca düzenli ve korunmasız şekilde cinsel ilişkiye rağmen gebelik elde edememesi durumudur. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre bu durum, kadın ya da erkek üreme sisteminde ortaya çıkan bir sağlık sorunu olarak değerlendirilir. Herhangi bir sağlık engeline rağmen çocuk sahibi olunamıyorsa, çiftlerden birinde infertilite olasılığı gündeme gelebilir.

İçindekiler

• İnfertilite Nedir?

• İnfertilite Türleri

• Kısırlık Belirtileri

• Tanı Süreci

• Tedavi Yöntemleri

• Erkeklerde Yardımcı Üreme Teknikleri

• Sık Sorulan Sorular

Kısırlık Ne Anlama Gelir?

Toplumda “kısırlık” olarak bilinen infertilite, korunma olmaksızın düzenli cinsel ilişkiye rağmen bir yıl içinde gebelik oluşmaması şeklinde tanımlanır. Bu süreçte çocuk sahibi olma çabası sonuç vermediğinde, doğal yollardan gebelik elde etmekte zorluk yaşandığı anlaşılır.

Kadınlarda İnfertilite

Kadınlarda kısırlık çoğu zaman belirti vermeyebilir. Ancak adet düzensizlikleri, yumurtlama sorunlarını gösterebilir.

• 35 yaşın altındaki kadınlar için 1 yıl

• 35-40 yaş arası için 6 ay

• 40 yaş üstünde ise daha erken değerlendirme önerilir.

Eğer daha önce genital enfeksiyon, düşük, kanser tedavisi ya da endometriozis gibi durumlar yaşandıysa, uzman hekime daha erken başvurmak önemlidir.

Gebelik oluşabilmesi için şu süreçlerin sağlıklı şekilde işlemesi gerekir:

• Yumurtlamanın gerçekleşmesi

• Yumurtanın fallop tüpüne alınması

• Spermle buluşması

• Döllenmiş yumurtanın rahme ulaşması ve tutunması

Bu adımlardan birinde sorun yaşanması, gebeliği engelleyebilir.

Erkeklerde İnfertilite

Erkeklerde de kısırlık, bir yıl boyunca düzenli ve korunmasız ilişkiye rağmen çocuk sahibi olunamamasıyla tanımlanır. Her zaman belirti vermese de bazı fiziksel ya da hormonal işaretler infertiliteye işaret edebilir.

Olası belirtiler:

• Cinsel isteksizlik, sertleşme problemi

• Meni miktarında azalma

• Testislerde ağrı, şişlik ya da kitle

• Yüz ve vücut kıllarında azalma

• Meme dokusunda büyüme

• Tekrarlayan enfeksiyonlar

• Azalmış sperm sayısı veya hareketliliği

Geçmişte geçirilmiş cerrahi operasyonlar veya hastalıklar da değerlendirmeye alınmalıdır.

İnfertilite Türleri

İnfertilite, iki şekilde sınıflandırılır:

• Primer infertilite: Daha önce hiç gebelik oluşmamış olması.

• Sekonder infertilite: Daha önce gebelik oluşmuş ancak tekrar gebelik sağlanamaması.

Her iki durumda da nedenler benzer olabilir ancak farklılıklar da gösterebilir.

Kısırlık Belirtileri

Kadın ve erkeklerde kısırlık belirtileri farklılık gösterebilir. En temel belirti, gebeliğin oluşmamasıdır.

Kadınlarda:

• Düzensiz adet döngüsü

• Ağrılı regl

• Aşırı tüylenme, akne

• Hormonal dengesizlikler

• Cinsel isteksizlik

• Tekrarlayan düşük

Erkeklerde:

• Düşük sperm sayısı veya kalitesi

• Ereksiyon sorunları

• Boşalma problemleri

• Testislerde ağrı, kitle

• Hormon bozuklukları, jinekomasti

Bu belirtiler varsa uzman hekime başvurmak erken tanı için önemlidir.

Kısırlık Tanısı Nasıl Konur?

İnfertilite tanısı için hem kadın hem erkek değerlendirmeye alınır. Gerekli testler arasında şunlar bulunur:

• Hormon testleri

• Sperm analizi

• Yumurtlama takibi

• Rahim filmi (HSG)

• Laparoskopi, histeroskopi gibi ileri tetkikler

Kısırlık Tedavi Yöntemleri

Tedavi yöntemi, tespit edilen nedene göre belirlenir.

• Hormon takviyesi

• Yumurtlama tedavisi

• Cerrahi girişim

• Aşılama (IUI)

• Tüp bebek (IVF)

Modern tıp teknikleri sayesinde yüksek başarı oranlarıyla çocuk sahibi olunabilmektedir.

Erkek Kısırlığında Üreme Yardım Yöntemleri

Erkeklerde kısırlık tanısı konulduğunda, sperm kalitesi yeterliyse aşılama tercih edilebilir. Ancak yeterli sperm yoksa tüp bebek tedavisi gerekebilir. Gerekli sperm ejakülasyonla ya da cerrahi yöntemle elde edilebilir.

Sık Sorulan Sorular

Kısırlık genetik olabilir mi?
Evet, bazı genetik bozukluklar infertiliteye neden olabilir. Ancak bunlar genellikle erken yaşta tespit edilir.

Hangi etkenler kısırlık riskini artırır?

• 35 yaş sonrası yaşlanma

• Sigara, alkol kullanımı

• Düzensiz kilo durumu

• Aşırı stres

• Kimyasal ya da sıcak ortamlarda bulunma (erkekler için)

Kısırlığı önlemek mümkün mü?
Sağlıklı yaşam tarzı kısırlık riskini azaltabilir.

• Sigara ve alkolden uzak durmak

• İdeal kiloyu korumak

• Stresi azaltmak

• Düzenli beslenmek ve egzersiz yapmak önemli adımlardır.