Erman Canlı
Ortodonti
Retainer Kullanımı: Gerekliliği, Türleri ve Kullanım Prensipleri
Ortodontik tedavi ile elde edilen diş dizilimi ve kapanış ilişkisi, tedavi sonrasında korunmadığı takdirde zamanla bozulabilir. Dişlerin eski konumlarına dönme eğilimi “relaps” olarak adlandırılır. Bu nedenle ortodontik tedavi sonrası retainer (pekiştirme apareyi) kullanımı, tedavinin kalıcılığını sağlamak açısından büyük önem taşır. Bu makalede retainer kullanımının gerekliliği, türleri ve kullanım prensipleri ele alınmaktadır.
Ortodontik tedavi süresince dişler, alveolar kemik içerisinde kontrollü kuvvetlerle hareket ettirilir. Tedavi tamamlandığında dişler istenilen konumda olsa bile, çevre dokuların (periodontal ligament, diş eti ve kemik) yeni duruma adapte olması zaman alır. Bu adaptasyon sürecinde retainer kullanılmaması, dişlerin eski konumlarına dönmesine neden olabilir.
Retainer Nedir?
Retainer, ortodontik tedavi sonrasında dişlerin yeni konumlarını korumak amacıyla kullanılan sabit veya hareketli apareylerdir. Retainerlar, dişlerin stabilizasyonunu sağlar ve uzun vadede tedavi başarısının devamlılığını destekler.
Retainer Kullanımının Önemi
Ortodontik tedavi sonrası retainer kullanımı aşağıdaki nedenlerle gereklidir:
- Dişlerin eski konumlarına dönmesini önler
- Diş ve çene dokularının yeni duruma uyum sağlamasına yardımcı olur
- Çapraşıklık ve aralanmaların tekrar oluşmasını engeller
- Tedavi ile elde edilen estetik ve fonksiyonel kazanımları korur
- Özellikle alt ön dişler, relapsa en yatkın bölgeler arasında yer alır.
Retainer Türleri
- Sabit Retainerlar
Sabit retainerlar, genellikle alt veya üst ön dişlerin iç yüzeyine ince bir tel yardımıyla yapıştırılır. - Hareketli Retainerlar
Hareketli retainerlar, hasta tarafından takılıp çıkarılabilen apareylerdir. En sık kullanılan türler şunlardır:
- Şeffaf plak (Essix retainer)
- Hawley retainer
Retainer Kullanım Süresi
Retainer kullanım süresi kişiye ve tedavi tipine göre değişiklik gösterir. Genel olarak:
- İlk 6–12 ay boyunca tam zamanlı kullanım önerilir
- Daha sonraki dönemde gece kullanımı yeterli olabilir
- Bazı vakalarda, özellikle alt ön bölgede, uzun süreli veya ömür boyu kullanım gerekebilir
Bu sürenin belirlenmesi mutlaka ortodontist tarafından yapılmalıdır.
Retainer Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Retainer düzenli ve hekimin önerdiği süre boyunca kullanılmalıdır
- Sabit retainer bulunan hastalar diş ipi ve ara yüz fırçası kullanmalıdır
- Hareketli retainerlar sıcak suyla yıkanmamalıdır
- Kırılma veya uyumsuzluk durumunda derhal ortodontiste başvurulmalıdır.
Retainer Kullanılmadığında Oluşabilecek Sorunlar
Retainer kullanılmadığında veya düzensiz kullanıldığında:
- Dişlerde yeniden çapraşıklık oluşabilir
- Kapanış ilişkisi bozulabilir
- Ortodontik tedavinin tekrarlanması gerekebilir
- Bu durum hem hasta için zaman kaybı hem de ek maliyet anlamına gelir.
Sonuç
Ortodontik tedavi, aktif tedavi süreci tamamlandıktan sonra bitmiş sayılmaz. Retainer kullanımı, ortodontik tedavinin ayrılmaz bir parçasıdır ve tedavi başarısının uzun vadede korunmasını sağlar. Doğru retainer seçimi, düzenli kullanım ve hekim kontrolleri ile elde edilen sonuçlar kalıcı hâle getirilebilir.
Bu makalenin DoktorTakvimi web sitesinde yayımlanması, yazarın açık izniyle yapılmaktadır. Web sitesindeki tüm içerikler, fikri ve sınai mülkiyet mevzuatı kapsamında uygun şekilde korunmaktadır.
DocPlanner Teknoloji A.Ş. web sitesi tıbbi tavsiye sunmaz. Bu sayfanın içeriği, metinler, grafikler, görseller ve diğer materyaller de dahil olmak üzere, yalnızca bilgilendirme amacıyla oluşturulmuştur ve tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini almak amacı taşımaz. Herhangi bir sağlık sorununuzla ilgili şüpheniz varsa, bir uzmana danışınız.
İlgili makaleler
DocPlanner Teknoloji A.Ş.
E-5 Karayolu, Esentepe Mahallesi, Lapis Han, No:25 D:102-103-120
Kartal İstanbul, Türkiye