Öz Düzenleme Becerilerine Katkı Sağlamak

Öz düzenleme yani davranışlarını yönetme konusunda destek isteyen öğrenciler genellikle davranışlarını düzenlemek için gerekli becerilere sahip değillerdir ve bunu eylemleri ile gösterirler. Sabırlı olmayabilirler ve görünürde bir sebep olmaksızın öfke patlamaları yaşayabilirler ve çoğunlukla rutinleri gerçekleştirmek istemezler. Sosyal olarak kendilerini dışlayabilirler ya da diğer çocuklar tarafından dışlanabilirler.. Özdüzenleme de zorlanan öğrenciler hakkında anlamamız gereken en önemli şey bizden destek istedikleridir.

Burada çocuğun davranışını nedenini net bir şekilde anlamak ve davranışı engellemek için stratejileri öğrenmek gerekir.

Aşağıdaki kritik kavramları anlamak, yetişkinlerin çocukların davranışlarına nasıl daha iyi müdahale edeceklerini seçmelerine yardımcı olur:

1. Çocuk zorlayıcı davranış sergiliyorsa, bu az gelişmiş bir becerinin belirtisidir. Bir çocuk yapabilseydi zaten yapardı. Çocuk uyumsuz bir davranış sergiliyorsa bu az gelişmiş bir becerinin belirtisidir. Desteklenmesi gereken davranışlar öğrencilerin durumla baş edemediklerinin bir işaretidir. Bazıları strese karşı aşırı duyarlı olabilir, bir diğeri de de akranla iletişim gibi sosyal becerilerden yoksun olabilir. Bunların hepsi öz düzenleme ile ilgilidir. 

2. Davranış iletişimdir. Çocukların davranışları tuhaf veya yıkıcı görünse de, eylemleri amaçlıdır ve bir sorunu çözme girişimleridir. Geri adım atmak ve çocuğun ne iletmeye çalıştığını ve davranışın işlevinin (veya amacının) ne olduğunu çözmeye çalışmak çok önemlidir. 

3. Davranışın işlevi vardır. Davranış asla rastgele veya amaçsız değildir. Çocuklar, bir şey elde etmedikçe bir davranışı tekrar etmezler. Genellikle, uygunsuz davranışları körükleyen diğerlerinden gelen bir yanıttır. Örneğin; küfür etmek karşındakinin dikkatini çekmek için işe yarayabilir. Yine bir çocuk öfke nöbeti geçirip, bir şeylere veya kendine zarar verdiyse bundan sonra sık sık tekrarlayacaktır. Ebeveynlerin, davranışı istemeden pekiştirmemek için tepki vermenin farklı yollarını bulmaları ve çocuğun uygunsuz davranıştan ne elde ettiğini anlaması gerekir.

4. Davranış kalıplarda oluşur   Olumsuz davranış kodunu kırmanın anahtarı, kalıpları aramaktır. Günün saatlerindeki çocuğun davranış rutinlerini yakalayın. Örneğin; her sabah kahvaltı ederken  ….... davranışını gözlemleyin. Bir konuşma yapmak için yanına gittiğinizde her seferinde tuvalete gitmek isteyebilir.. Çocuk özelinde kalıplar keşfedildikten sonra, davranışın işlevi veya amacı genellikle kendini gösterecektir.  Her davranışın ayrıca kitap ayracı vardır. Davranışları anlamaya çalışırken, ailelerin bu kitap ayraçlarını fark etmesi gerekir. Davranışı besleyen ve devam etmesine izin veren bunlardır.

5. Davranış değiştirilebilir  Desteklenmesi gereken davranışları olan çocukların davranışlarını iyileştirmek bir yol olsa da, iyi davranış planları, ebeveynlerin yeni davranışlar geliştirmelerine yardımcı olmak için gerçekten bir rehberdir, böylece çocuklarla önleyici bir şekilde etkileşim kurabilirler. Bazı çocuklar için, müdahaleler öğrencinin davranışının işlevini anlamada ve az gelişmiş becerileri öğretmede yerinde olduğunda, çocuk hızlı bir şekilde değişiklik gösterebilir. Çocuk yıllardır uygunsuz bir davranış sergiliyorsa ve gerekli becerilerden yoksunsa, değişmesi daha uzun sürebilir. Çocuğa az gelişmiş beceriler ne kadar yoğun bir şekilde öğretilirse ve uygun davranışı teşvik etmek için ortam ne kadar değiştirilirse, davranışın o kadar hızlı değişmesi olasıdır.

6.  İstenen davranışı pekiştirin.Bir çocuk, akademik ve sosyal yönergelere cevap vermiyorsa, aile ondan sadece 10 dakikalık bir iş yapmasını isteyerek toleransını geliştirme konusunda, öz-düzenleme becerilerin kullanımı konusunda öğrenci davranışını pekiştirip, ödüllendirebilir.

7. Bir değiştirme davranışı öğretin. Çocuğa, uygun şekilde davranmak için gereken becerileri geliştirirken kullanılacak bir ikame davranışı -uygun olmayan davranışla aynı işlevi gören uygun bir davranış- öğretilmelidir. Örneğin, okumayı sinir bozucu bulduğunda masaya yumruklarını vurmak yerine kibarca “Bir ara verebilir miyim lütfen?” diye sorması öğretilebilir.

8. Bir çocuğun uygunsuz davranışına onu caydıracak şekilde yanıt verin. Olumsuz bir durum meydana geldiğinde, ebeveynlerin tepkisinin çocuğun istenen davranışını güçlendirmesi yönünde olmalıdır.  Uygunsuz davranış üzerinde odaklanmak yerine olumlu davranışını öne çıkararak çocuğu ikna etmek önemlidir.