Stres; insanların yaşamında bir tehlike , bir uyarı olarak algılanan olaylara gösterilen psikolojik ve fizyolojik tepkidir. Bireyin hayatında yer alan ve sağlığa zararlı olarak görülen durumlar ve olaylar yüzünden ortaya çıkar.
Bireyler stres deneyimini en çok iş ortamında yaşarlar. Aşırı ses, ışık, ısı, çok fazla ya da az sorumluluk, çok fazla ya da az denetim çalışma ortamındaki stres faktörünün tetikleyicileridir. Stres her zaman olumsuz olarak nitelendirilmeyebilir. İş başarma arzusu yüksek olan bireylerde stres, motive edici özellik taşır ve performanslarını olumlu yönde etkiler.
Strese karşı verilen tepkiler üç aşamada değerlendirilebilir: tehlike, direnme ve bitkinlik. Tehlike evresinde en çok görülen belirtiler;
Kalp atışı ve solunumun artması
Kan şekerinin yükselmesi
Kas gerginliğinin artması
Ağız ve boğazda kuruluk
Baş ağrısı, baş dönmesi
Bitkinlik
İştahsızlık, Aşırı iştah
Vücut dengesinde bozulma
El, ayak terlemesi
Uykusuzluk, aşırı uyku
Uykuda diş gıcırdatma, konuşma
Bulantı, kusma, ishal
Konuşmada güçlük
Aşırı duyarlılık
Korkulu rüya
Mide-bağırsak sorunları
Vücut bu aşamadan sonra ikinci aşama olan direnmeye geçer. Onarım sürecidir. Birey bu aşamada başarılı olursa stresin yarattığı fiziksel etkiler ortadan kalkar. Başarısız olma durumunda ise; kaygı yükselmesi, karamsarlık, sinirlilik, huzursuzluk, isteksizlik, ilgisizlik gibi belirtiler devam eder. Direnme aşamasında başarılı olamayan birey, bitkinlik olarak adlandırılan son aşamada dönüşü olmayan bozukluklarla karşılaşabilir.
Genel olarak stres insanların günlük hayatta sıkça karşılaştığı bir durumdur. Yaşanılan stresi azaltmak için;
Ruh durumunuzu dikkate alın.
Yaşadığınız anın tadını çıkarın.
Yenilikleri değerlendirmeye açık olun.
Alkol ve sigarayı azaltın, mümkünse bırakın.
Sağlığınızı korumak için spor yapın.
Kişisel özgürlüklerinizi koruyun.
Eleştirilere açık olun ve sizi geliştirmesine izin verin.
Güler yüzlü olun.
Zaman yönetimini öğrenin.
Nefes egzersizleri yapın. Ve son olarak stresle başa çıkmada zorlanıyorsanız terapi sürecinin etkisini yok saymayın. Profesyonel destekten yararlanın.
Uzman Klinik Psikolog
ASLI HİLAL ÇİFTÇİ
Bu makalenin DoktorTakvimi web sitesinde yayımlanması, yazarın açık izniyle yapılmaktadır. Web sitesindeki tüm içerikler, fikri ve sınai mülkiyet mevzuatı kapsamında uygun şekilde korunmaktadır.
DocPlanner Teknoloji A.Ş. web sitesi tıbbi tavsiye sunmaz. Bu sayfanın içeriği, metinler, grafikler, görseller ve diğer materyaller de dahil olmak üzere, yalnızca bilgilendirme amacıyla oluşturulmuştur ve tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini almak amacı taşımaz. Herhangi bir sağlık sorununuzla ilgili şüpheniz varsa, bir uzmana danışınız.