Tarçının Tip 2 Diyabet Üzerindeki Etkisi

Tip 2 Diyabet tüm dünyada en yaygın olarak görülen ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)

tarafından da kabul edilen metabolik bir hastalıktır. Tip 2 diyabet hastalarında kan glukoz

seviyelerinin kontrol altında tutulması yaşam kalitelerini arttırmada en önemli etkendir.

Kontrol edilemeyen kan glukoz seviyelerinin körlük, böbrek hasarı ve sinir harabiyetine

neden olduğu da artık kanıtlanmıştır. Kalp hastalıkları da kontrol edilemeyen Tip 2 diyabet

hastalarında görülen bir diğer risk faktörüdür.

Kontrolsüz diyabet, hiperglisemiye yol açarak zamanla başta kalp-damar sistemi, göz,

böbrek, sinir sistemi olmak üzere vücudun bütün sistemlerini etkileyen komplikasyonların

gelişmesine neden olur. Ayrıca, diyabetli hastalarda infeksiyon gelişme riski, diyabeti

olmayanlara oranla daha yüksektir. Kardiyovasküler hastalıkların prevalansı, insidansı ve

mortalitesi diyabetli hastalarda, diyabeti olmayan akranlarına kıyasla 2-8 kat daha yüksektir.

Tüm dünyada böbrek yetersizliğinin ve travma-dışı amputasyon olgularının en yaygın nedeni

diyabettir. Diyabetli hastalarda alt ekstremite amputasyon riski diyabeti olmayanlara oranla 25

kat yüksektir. Özellikle gelişmiş ülkelerde diyabet en sık görme kaybı ve körlük

nedenlerinden biridir.

Obez ve Tip 2 Diyabet hastalarında yapılan deneysel çalışmalar, tarçın tüketiminin

trigliserid, toplam kolesterol ve düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) serum seviyelerini

düşürdüğü görülmektedir. Tarçının Tip 2 diyabetli hastaların durumlarını yönetmede de

önemli ölçüde etkili olduğu düşünülmektedir.

Hangi Tarçın Türü Ne Kadar Tüketilmelidir?

Tarçın, Asya kültüründe geleneksel olarak hasat edilen bir ağaçtır. Tarihi 4000 yıl

öncesine dayanan en eski bitkisel ilaçlardan biridir. Seylan tarçını (Cinnamomum zeylanicum)

ve Çin tarçını (Cinnamomum cassia) olmak üzere iki önemli türü vardır. İnsülin mekanizması

üzerinde etkili olan tarçın türü ise Çin tarçınıdır.

Tarçının yararlı olabilmesi için kullanılan miktar ve sürenin önemli olduğu, asgari etki

için günde en az 1-2 gram Çin tarçınının bir-iki ay kullanılması gerekliliği belirtilmektedir.

Kan şekeri normal olan kişilerde kan şekeri üzerinde herhangi bir etkisi görülmediği, sadece

Tip 2 diyabetikler ve prediyabetiklerin kan şekeri üzerinde etkili olduğu çalışmalar sonucunda

görülmüştür.

Bizim mutfağımızda kullanılan tarçın tipi uçucu yağında bulunan öjenolün verdiği

güzel aroma nedeniyle Seylan tarçınıdır. Halbuki kan şekeri ve insülin direnci üzerinde

etkinliği tespit edilen tarçın türü ise Çin tarçınıdır. Çin tarçını uçucu yağında öjenol

bulunmadığı için kokusu Seylan tarçını kadar çekici değildir. Kan şekeri üzerinde etkili

bileşenlerden biri olan sinnamaldehit oranı Çin tarçınında daha yüksek orandadır. Dolayısıyla

diyabet hastaları için Çin tarçını tercih edilmesi daha doğru olacaktır. Bir diğer dikkat çekici

sonuç ise, Çin tarçınının etkisinin metformin ile aynı seviyede bulunmuş olmasıdır. Diğer

taraftan, yenilen tarçın tozu miktarının abartılması ile kumarin içeriğine bağlı bazı yan

etkilerin görülme riski söz konusudur Bu nedenle, çay şeklinde demlenip içilmesi ya da sulu

özütünü içeren kapsüllerin tercih edilmesi daha doğru bir uygulama olacaktır.

Kaynaklar

1) Mirfeizi, M. Mehdizadeh Tourzani, Z. Mirfeizi, Z. Asghari Jafarabadi, M. Rezvani, H.

Afzali, M. Gholami, M. (2015). Controlling diabetes mellitus type 2 with herbal

medicines: A Triple blind, randomized clinical trial of efficacy and safety. Controlling

T2DM with Herbal Medicine.

2) Ashley N. Hoehn ve Amy L. Stockert. (2012). The Effects of Cinnamomum Cassia

on Blood Glucose Values are Greater than those of Dietary Changes Alone. Nutrition

and Metabolic Insights. 2012:5 77–83

3) T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Diyabet Programı.

2015-2020

4) Bruna P. Lopes, Thaiane G. Gaique, Luana L. Souza, Gabriela S. M. Paula, George E.

G. Kluck, Georgia C. Atella, Anne Caroline C. Gomes, Naomi K. Simas, Ricardo M.

Kuster, Tania M. Ortiga-Carvalho, Carmen C. Pazos-Mouraa and Karen J. Oliveira.

(2015). Cinnamon extract improves the body composition and attenuates lipogenic

processes in the liver and adipose tissue of rats. Food Funct., 2015, 6, 3257–3265

5) Bingöl, N. ve Akbulut, G. (2012). Tip 2 Diyabet ve Tarçın. Bozok Tıp Derg. 2012:3

39-46