Uyku Travmatik Yaşantıları İyileştirir Mi?

Travmatik bir yaşantıdan sonra ilk 24 saat içindeki uyku,olumsuz olaydan etkilenen kişilerin duygusal sıkıntısını azaltmada etkili bir yoldur. Uyku, acı hatıraları iyileştiren ,onların tekrarlamasına engel olan bir süreçtir. Uyku; beyinin normal çalışması için gerekli faktörlerden biridir. Zürih Üniversitesi psikoloji bölümünde yapılan bir çalışmada; uyku stres ve travma tedavisinde yardımcı bir yöntem olabilir mi veya tam tersi bu duygusal tepkileri ve anıları yoğunlaştırır mı sorusunun cevabı aranmıştır.

Bu soru; tavma sonrası stres bozukluğu (PTSD) gibi hastalıkların tedavisi için önemlidir çünkü bu hastalığa maruz kalan kişiler korkunç anıları hatırlarlar veya travmaları tekrar tekrar yaşadıkları flashbackler (geriye dönüşler) görürler. Bu sorunun cevabını bulmak için araştırmacılar travmatik görüntüler içeren bir videoyu 65 kadın deneğe seyrettirdiler. Daha sonra denekleri iki gruba ayırmışlar, ilk gruptan videoyu seyrettikten sonraki gece uyumaları istenmiş ve grubun uykuları boyunca beyin fonksiyonlarını elektroensefalografi ile kaydetmiştir. İkinci grubun ise uyanık kalmalarını sağlamışlardır. Bu süreçten sonra deneklerin seyrettikleri video ile ilgili hatırladıklarını, ayrıntıları ile not etmelerini istemişlerdir. Bu kişilerin yaşadıkları deneyimin, travma sonrası stres bozukluğu yaşayan hastaların yaşantılarına çok benzemekle birlikte , kötü hatıralar birkaç gün içinde azalarak kaybolmaktadır.

B. Kleim’in yaptığı bu araştırmada uyuyan insanların uyanık kalanlara oranla daha az tekrarlayan duygusal sorunları olduğu tespit edilmiştir. Bu da uykunun travmatik yaşamlardan sonra iyileştirici etkisi olduğunu desteklemektedir. Bu, travma konusuna iki şekilde katkı sağlar. Bir taraftan hafıza ile ilgili duygularını zayıflatmaya yarar (örneğin travmatize olmuş deneyimlerin yarattığı korku gibi) diğer taraftan bu hatıraları bir kalıba koymaya ve onları bilgi verici şekilde değerlendirip biriktirmeye yarar. Araştırmalar bu bulgunun travmaya uğrayan kişilerin erken dönem tedavisinde önemli olduğunu fakat uzun vadede psikoterapi seansları ile desteklenmesi gerektiğini söylemektedir. Bu çalışmaların travmatik anıların silinmesi ya da travmanın ilaçla tedavi çabalarına alternatif çözümler bulmak için geliştirilmesi gerekmektedir.