Yeme Farkındalığı

Yeme farkındalığı, bireyin yemeğe duyduğu duyusal farkındalığa ve beslenme alışkanlığına bağlı olarak çevresel faktörlerden etkilenmeden, o anda tüketilecek besine odaklanarak oluşan bir yeme şeklidir. Besin içeriğindeki kalori, karbonhidrat, yağ veya protein ile ilgisi yoktur. Dikkatli yemenin amacı kilo vermek değildir; ancak bu yeme tarzını benimseyenlerin kilo vermesi muhtemeldir.

Yeme farkındalığı ne yenildiğinden çok nasıl yenildiğinin; renk, koku gibi faktörlerin farkındalığıyla birlikte çevresel etmenlerden etkilenmeyip o besinin tüketilmesidir. Farkında olmayla birlikte yemek yeme hızına etki etmekte, bilinçli bir şekilde besinlerin tüketilmesini sağlamakta, aynı zamanda duyusal yemenin önüne geçerek porsiyon kontrolü sağlamakta ve aşırı yemek yemeyi engelleyerek vücut ağırlığı kaybını önlemektedir.

Dikkatli beslenmenin temel ilkeleri, yiyecek hazırlama ve tüketilme sürecinde mevcut beslenmenin farkında olmak, eğlenceli ve besleyici yiyecekler seçmek, yiyecek tercihlerini yargılamadan kabul etmek, fiziksel açlık ve tokluk durumlarını tanıyarak besinlerin tüketilmesini sağlamaktadır .

Yeme farkındalığının bireyler üzerindeki faydaları ise; yemek yerken oluşan hisse ve ağızda bulunan besinin dokusunun memnuniyetine, farklı yiyeceklerin enerji ve ruh halini nasıl etkilediğine dikkat ederek hem yemeği hem de yemek deneyimini tatmayı öğrenmeyi sağlamaktadır. Tüketilen yiyeceğe dikkat etmek daha iyi sindirimi teşvik edebilir, daha az miktarda yiyecekle doygun tutabilir ve gelecek seçimler için ne tüketileceğine dair seçimleri etkileyebilir. Ayrıca, yiyecek ve yeme çevresindeki sağlıksız alışkanlıklardan uzaklaşmaya yardımcı olabilmektedir.

Bilinçli farkındalığın bir örnekle açıklanması gerekirse; uzun bir iş günü sonrasında birey yorgun ve aç bir şekilde mutfağa yöneldiğinde bir paket cipsi görür, birey eğer bilinçli ve farkındalığa sahipse açlıkla oluşan sinyallere karşı bir paket cipsiyle tatmin olmayacağını bilir; fakat tam tersi durumda açlığından etkilenir ve bu süreci düşünmeden besini tüketir. Bireyler bu süreçlerle birlikte besin seçimi üzerinde düşünme, odaklanma becerisini geliştirir .