Nilay Elif Dirisağlık Uzun
Psikoloji
Özel eğitim alanında her davranış bir sinyal, her sessizlik bir çağrıdır. Görebilmek, çoğu zaman yalnızca eğitimsel değil; psikolojik bir derinlik, anlayış ve sezgi de gerektirir. Bu noktada psikolog kimliğim, özel eğitimci rolümle iç içe geçer. Çünkü bir çocuğun kriz anında attığı çığlık, sadece duyusal bir aşırı yüklenmenin değil, bazen görülmemenin, duyulmamanın da sessiz bir çığlığı olabilir.
Özel gereksinimli çocuklarla çalışırken yalnızca davranışları gözlemlemekle kalmayız; o davranışların ardında yatan duygusal süreçleri anlamaya çalışırız. Bir öğrencinin kalemini yere atması, yalnızca kurallara uymamak değil; belki de anlaşılmadığını ifade etme şeklidir. Tam da burada, psikolog perspektifi devreye girer: Duygusal ihtiyaçları anlamak, duyguları adlandırmak ve bu ihtiyaçlara uygun destekleyici bir ortam oluşturmak psikolog için temel kaynaktır davranış yönetmek konusunda. Kaynak bilmeden davranış yönlendirmek harita olmadan, yol iz bilmeden yolculuğa çıkmak gibidir. Doğru ve kestirme sanılan yollar sadece zaman kaybı yaratacaktır. Bu sebeple davranışı yönetmeyi ilmek kaynağı doğru okumak ile mümkündür.
Örneğin, otizm spektrumundaki bir öğrencinin yoğun tekrarlayan davranışları bazen yalnızca rahatlatıcı bir rutin değil; belirsizlikle başa çıkmanın yollarıdır. Bu farkındalık, bize yalnızca davranışı değiştirmeyi değil; öğrencinin dünyasına saygıyla yaklaşmayı öğretir. Stereotipik davranışlar ve ekolalik konuşmalar doğru gözlemler ve bakarsanız birer regülasyon aracı olarak görünecektir. Bu tamamen hangi açıdan bakıldığı ile ilişkilidir.
Özel eğitimde psikolojik bakış açısı, yalnızca kriz yönetiminde değil; ilişki kurarken, iletişimi desteklerken, motivasyonu inşa ederken ve öğrencilerin duygusal dayanıklılığını güçlendirirken de belirleyicidir.
Bu nedenle özel eğitimci olarak değil; aynı zamanda bir duygu dedektifi, bir bağ kurucu ve bir duygusal düzenleyici olarak da alandayım. Davranışların değil, duyguların izini sürerek.
Bu makalenin DoktorTakvimi web sitesinde yayımlanması, yazarın açık izniyle yapılmaktadır. Web sitesindeki tüm içerikler, fikri ve sınai mülkiyet mevzuatı kapsamında uygun şekilde korunmaktadır.
DocPlanner Teknoloji A.Ş. web sitesi tıbbi tavsiye sunmaz. Bu sayfanın içeriği, metinler, grafikler, görseller ve diğer materyaller de dahil olmak üzere, yalnızca bilgilendirme amacıyla oluşturulmuştur ve tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini almak amacı taşımaz. Herhangi bir sağlık sorununuzla ilgili şüpheniz varsa, bir uzmana danışınız.
DocPlanner Teknoloji A.Ş.
E-5 Karayolu, Esentepe Mahallesi, Lapis Han, No:25 D:102-103-120
Kartal İstanbul, Türkiye